Sosyal medyada Bill Gates’in finanse ettiği yapay et fabrikasının yandığı iddiası ortaya atıldı. Hollanda’da olduğu ifade edilen fabrikaya dair paylaşımlar İngilizcede yayılsa da kısa sürede Türkçe paylaşımlar da yapıldı.
Yangın görüntülerinden biri eski tarihli
Yayılan iddialara birden fazla görsel eşlik ediyor. Paylaşımların birinde kullanılan yangın görselini, tersine görsel yöntemiyle aradığımızda eski tarihli olduğunu görüyoruz. Fotoğraf, 2021’de Britanya’da yanan bir mobilya fabrikasını gösteriyor.
Yanan yer çevrimiçi bir mağazaya ait ve yapay et üretmiyor
Paylaşımlarda bahsi geçen yangın, 10 Temmuz 2022’de Hollanda’nın Almelo kasabasındaki bir işletmede çıktı. Yanan işletme, Picnic’e ait olan bir dağıtım merkezi.
Picnic, 2015’den beri Hollanda'da sadece internet üzerinden satış yapan bir sürdürülebilir market uygulaması. Picnic’in internet sitesinde de şirketin yalnızca gıda, kişisel bakım, pastane ve eczane ürünlerini için teslimat hizmeti verdiği bilgisi yer alıyor. Verilen hizmetler arasında herhangi bir ürünün üretiminin yapıldığı bilgisi yok. Teyit'in ulaştığı Picnic, yapay et satışının da yapılmadığını söyledi.
AP News’in ulaştığı Picnic, tesisin et alternatifi üreten bir fabrika olmadığını söylemiş. İşletmenin teslimat için depo olarak kullanıldığını eklemiş ve sadece et değil hiçbir ürünün üretiminin yapılmadığını vurgulamış.
Hollandalı itfaiye yetkilileri yangının binayı tamamen tahrip ettiğini, ancak herhangi bir yaralanma bildirilmediğini söyledi. Ajanstan yapılan açıklamaya göre, yangının nedeni henüz bilinmiyor ve hala araştırılıyor.
Yatırım yapan kuruluş Gates Vakfı’ndan bağımsız yönetiliyor
Picnic’in yaptığı basın açıklamasına göre, 2021'de şirket faaliyetlerini Avrupa çapında genişletmek için 600 milyon avro hibe aldı. Bu finansmanın büyük bir kısmı Gates Vakfı'nın bir alt kuruluşu olan Foundation Trust’tan geliyor ve Foundation Trust dışında da birçok hissedar bulunuyor. Foundation Trust, Picnic şirketinin yatırımcılarından biri ama kurucusu ya da işletmecisi değil. Foundation Trust, Gates Vakfı’na bağlı olsa da farklı bir ekip tarafından bağımsız olarak yönetiliyor ve vakıf personelinin Foundation Trust yatırım stratejileri ve kararları üzerinde hiçbir etkisi yok.
Yapay et, bitkisel proteinli et ile aynı değil. Yapay et hayvan hücrelerinin laboratuvarlarda yetiştirilmesiyle oluşuyor ve henüz yaygın ticari satışı söz konusu değil. Bitkisel proteinli et ise soya gibi bitki proteinlerden üretiliyor. Et alternatiflerini tanımlamak için “yapay et” teriminin yaygın kullanımı, tüketicilerde kafa karışıklığına neden olabiliyor.