Hollanda’da parasetamol içeren dondurma satıldığı iddia edildi. Vitrinde duran ve yirmilik parasetamol tablet kutusuyla sergilenen dondurmanın, Hollanda’daki dondurmacılarda bulunabildiği iddia edildi.
7 Şubat 2019 tarihinde “bilio_muydunuz” isimli Twitter hesabı üzerinden paylaşılan gönderi 3 bin kişi tarafından beğenildi. Aynı gönderi daha önce de, Facebook sayfaları ve kişisel hesaplar tarafından paylaşılmış ve çok sayıda etkileşim almıştı.
Ancak Hollanda’da parasetamol içeren dondurma satıldığı iddiası doğru değil. Fotoğraf, Hollanda’nın Roosendaal şehrinde bulunan Maddey’s isimli pastanenin ürettiği dondurmayı gösteriyor. Dondurma, sadece bir defa, 2016 yılında bir karnaval için üretildi. Karnaval süresince vitrinde sergilenmek için üretilen dondurma, yetkililerin yönlendirmesiyle yaklaşık beş saat içinde tezgahtan kaldırıldı ve bu süre içinde dondurmanın satışı gerçekleşmedi.
Fotoğrafı çeken üreticinin kendisi
BN DeStem isimli haber sitesinde yer alan haberde fotoğrafı çeken kişinin Jan Nagelkerke olduğu belirtiliyor. Jan Nagelkerke, Nagelkerke isimli fırının ve Maddey’s Roosendaal isimli pastanenin sahibi. Yani üzerinde parasetamol kutusu bulunan dondurmanın fotoğrafını paylaşan kişi, bu dondurmanın üreticisi.
Fotoğraf ilk defa, Maddey’s isimli pastanenin Facebook sayfası üzerinden 4 Şubat 2016 tarihinde paylaşıldı. İşletmenin sahibinin fotoğrafa eklediği notlara bakıldığında, bu dondurmanın düzenli satış amaçlı üretilmediğini anlamak mümkün.
Dünyada bir ilk!!!
Parasetamol dondurması
Leziz ve ferahlatıcı, karnavalda hangover olacaklar için birebir.
(...)
(Vitrinimizde duruyor ama tabii ki böyle bir dondurma satmıyoruz. Sadece sizi yaklaşmakta olan 5 günlük karnaval için uyarmak istiyoruz. Herkese iyi eğlenceler!)
Bir defaya mahsus üretildi
teyit.org’un iletişime geçtiği işletme, bu dondurmayı, 2016 yılının Şubat ayında insanların beş gün boyunca çok fazla alkol tükettiği “Karnaval” isminde bir etkinlik için ürettiğini söyledi. Fakat bu dondurma satılma amacıyla değil, sadece vitrinde sergilemek için eğlence amaçlı üretildi ve satışı yapılmadı. Daha sonra gıda yetkilileriyle iletişime geçen Jan Nagelkerke, dondurmayı vitrinden de kaldırmak zorunda kaldı. Dolayısıyla parasetamollü dondurma herhangi bir satışı olmadan yaklaşık beş saat boyunca vitrinde sergilenmiş oldu.
“Karnaval için iyi bir şaka”
İşletme sahibinin BN DeStem haber kanalına yaptığı röportaj, dondurmanın sadece bir kez yapıldığını doğrular nitelikte.
“Perşembe günü, Oudenbosch’tan Jan Nagelkerke, “dünyada ilk”ini tanıttı fakat birkaç saat sonra bir uyarı notu koyması gerekti: 'tüketime uygun değil'\"
BN DeStem’de yer alan manşet
BN DeStem haber sitesine verdiği röportajda Jan Nagelkerke, “Herhangi bir soruna yol açmak ya da ilaçlarla alay etmek istemiyorum. Bunun sadece karnaval için iyi bir şaka olabileceğini düşünmüştük” açıklamasında bulundu. Söz konusu haberde Jan, dondurmaya ilaç karıştırmanın yasak olabileceğini düşündüğü için sağlık uzmanlarıyla iletişime geçtiğini ve bunun neticesinde dondurmayı vitrinden kaldırdığını belirtiyor.
Jan Nagelkerke’nin BN DeStem’e yaptığı açıklamasına göre 6 litre dondurmanın içinde, 20 adet ağrı kesici ve tatlandırmak için biraz limon suyu bulunuyor. Sadece üreticilerin bu dondurmayı tattıklarını söyleyen Jan “Gerisini attım, kesinlikle en başarılı dondurmalarımdan biri değildi,” ifadesinde bulunuyor.
Hollanda’da parasetamollü dondurma üretilebilir mi?
Parasetamol, baş ağrısı, diş ağrısı gibi ağrılı ve ateşli durumlarda kullanılan ağrı kesici ilaçların içinde yer alan bir etken madde. Parasetamol Türkiye’de de Minoset, Gripin gibi ilaçlarda kullanılıyor.
Hollanda Gıda ve Tüketici Ürünleri Güvenliği Otoritesinin (NVWA) parasetamol içeren dondurmanın satışıyla ilgili açıklamasına ulaşmak mümkün. Bu açıklama da iddia fotoğrafın paylaşıldığı günle aynı güne (4 Şubat 2016) tarihleniyor. Yani, dondurmanın aynı gün içinde vitrinden kaldırıldığı bilgisini destekliyor.
Hollanda Gıda ve Tüketici Ürünleri Güvenliği Otoritesi: Oudenbosch’taki parasetamollü dondurma satılamaz.
“Eğer dondurmanın içinde çok fazla parasetamol varsa, böyle bir ilacı kullanmak için yetkili bir merciden izin alınması gerekiyor. Eğer eser miktarda varsa, yani novel food (yeni bir tat) ise, o zaman Avrupa Komisyonundan izin gerekiyor.”
Dondurma “Karnaval” içindi
İddia fotoğrafta yer alan dondurmanın üreticisi, dondurmanın insanların beş gün boyunca çok alkol tükettiği bir etkinlik için olduğunu belirtmişti. Söz konusu etkinliğin 2016 yılına ait videolarına bakıldığında ayrıntılı bilgiye ulaşmak mümkün. Etkinlik takvimi işletme sahibini doğrular nitelikte.
2016 yılına ait festival zamanlarını gösteren liste. İddia fotoğraf 4 Şubat 2016 Perşembe günü paylaşılmıştı. Resmi olarak 7 Şubat Pazar günü başlayan festival halk arasında Cuma gününden itibaren kutlanıyor.
İddia başka ülkelerde de paylaşıldı
Farklı zamanlarda yeniden gündeme gelen parasetamollü dondurmalar başka ülkelerde de aynı iddialarla sosyal medyada paylaşıldı. Söz konusu işletmeyle iletişime geçen teyit.org, işletmenin bu konuda çıkan haberlerle sık sık karşılaştığını öğrendi.
Sonuç olarak Hollanda’da parasetamol içeren dondurma satıldığı iddiası doğru değil. Görselde yer alan dondurma, Şubat 2016 tarihinde gerçekleşen bir etkinlik için eğlence amaçlı üretildi. Maddey’s isimli pastane tarafından üretilen dondurma yaklaşık beş saat boyunca sadece vitrinde sergilendi ve satışı yapılmadı.
