Sosyal medyada yapılan bir paylaşımda, eski ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın konuşmasında Ay’a hiç gidilmediğini ve Dünya'nın düz olduğunu itiraf ettiği iddia edildi.
İddiaya göre, konuşmada geçen “cam tavan” kavramı gökyüzünü örten cam bir tavan bulunduğuna ilişkin bir kanıt. Video daha önce Ağustos 2022’de İngilizce olarak TikTok’ta paylaşıldı.
Sonrasındaysa video Ocak 2023’te Türkçe altyazıyla beraber sosyal medyada dolaşmaya devam etti.
Clinton’ın sözleri çarpıtılmış
Düz dünya teorisyenlerine göre gökyüzü cam bir kubbe ile örtülü. Gökkubbe olarak da isimlendirilen bu yapının fikri, İncil’deki Gökkubbe anlatısına kadar dayanıyor. Söz konusu iddiada, Clinton’ın kullandığı “cam tavan” kavramı, düz Dünya teorisindeki Gökkubbe ile ilişkilendirilerek, Ay’a hiç çıkılmadığı çıkarımı yapılmış.
İddiada kullanılan video Hillary Clinton’ın, Donald Trump ile başkanlık için yarıştığı 9 Kasım 2016 tarihine ait. Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından açıklama yapan Clinton’ın konuşması şu şekilde:
Clinton’ın özellikle kadınları cesaretlendirmeye yönelik bu konuşmasında geçen “cam tavan” kavramı kadınların iş yaşamında yükselmesini engelleyen bariyerleri ifade ediyor.
"Cam tavan" ifadesi ilk olarak 1978'de, New York’ta düzenlenen bir fuar sırasında yönetim danışmanı ve çeşitlilik savunucusu Marilyn Loden tarafından kullanıldı ve kadınların kariyerlerinde ilerlemeye çalışırken karşılaştıkları mücadeleler için bir metafor haline geldi.
Bu kavram, başta kadınlar ve azınlıklar olmak üzere nitelikli bireylerin, iş yaşamında üst düzey pozisyonlara yükselmelerini engelleyen görünmez bariyeri ifade ediyor. Bu bariyerin kaynağı ise kültürel önyargılar ve ayrımcı uygulamalar. Günümüz iş yaşamında kadınların sıkça karşılaştığı bu kavram, bireylerin yükselme fırsatlarını camın yapısı gereği görebildiklerini, ancak mevcut engeller nedeniyle “camı kıramadıklarını” ve bu fırsatlara ulaşamadıklarını vurguluyor.
Clinton’ın cam tavan hakkında birçok konuşması mevcut
Clinton, 28 Temmuz 2016’da Demokrat Parti’nin başkanlık adayı teklifini kabul etmiş ve ilk kadın başkan adayı olarak ABD tarihine geçmişti. Philadelphia'da düzenlenen Demokratik Ulusal Kongre'de resmi olarak ilk kadın aday olduğunda, canlı yayın ile kongreye katılan Clinton, konuşmaya başlamadan önce ekranda “cam kırılma” efektine yer vermişti.
Bu hareketiyle cam tavan kavramına atıfta bulunan Clinton, kalabalığa "cam tavana şimdiye kadarki en büyük darbeyi vurduk” demişti.
Donald Trump ile rakip olduğu 2016 senesinde, seçim partisini New York’ta bulunan ve camdan yapısıyla dikkat çeken Javits Center’da yapmış olması, Clinton’ın yine semboller aracılığıyla cam tavan kavramına vurgu yaptığını akıllara getirmişti.
Dünya’nın düz olduğuna dair komplo teorilerine neden inanılıyor?
Sosyal medyada yanlış iddiaların çoğalması, komplo teorilerini ve komplocu dünya görüşlerini gün geçtikçe normalleştiriyor. Araştırmalara göre bu komplo zihniyeti bilimi reddetmekle, otoriteye inancın azalmasıyla ve sosyal medyadaki aldatıcı iddialara inanmaya yatkınlıkla bağlantılı. Otoriteye olan güven eksikliği sadece bilim insanlarını değil, düz Dünya gerçeğinin ortaya çıkmasını engellemek için büyük bir komplonun parçası olduğunu düşündükleri NASA gibi bilimsel kuruluşları da kapsıyor.
Dünya’nın düz olduğuna inanan insanlarla görüşme yapan araştırmacılar, bu teoriyi savunanların inanmak istedikleri şeyler için çok düşük bir kanıt standardına sahipken, inanmak istemedikleri şeyler için oldukça yüksek bir kanıt standardına sahip olduklarını düşünüyor.
