Sosyal medyada paylaşılan bir gönderide ‘‘Herkese Umut" projesi kapsamında Suriyeli sığınmacıların kamuda istihdam edilebileceği ve devlet memuru olabileceği iddia edildi. 30 Kasım 2019’da Twitter’da paylaşılan gönderi, yaklaşık 110 beğeni ve 160 retweet aldı. Ümit Özdağ’ın “Bunun hedefi çok açık. Suriyeliler Türkiye’de kalsın. Bu tuzağa düşmeyelim” ifadesiyle retweet ettiği bir gönderi ise, yaklaşık bin 600 kez retweet edildi.
İddiaların dayandırıldığı haberde ‘‘Uluslararası Gençlik Dayanışma Derneği’nin (UGDD) Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı’nın (BMZ) finansal desteğiyle yürüttüğü "Herkese Umut" projesiyle Suriyeli mülteciler Mersin, Konya ve Kilis'te kamu ve özel sektörde istihdam ediliyor’’ ifadeleri yer alıyor. Yani kaynakta yer almayan Suriyelilerin devlet memuru olabileceği yargısı, Twitter kullanıcısı tarafından çıkarılmış.
Ancak iddia gerçeği tamamıyla yansıtmıyor. Herkese Umut projesi kapsamında Suriyeli mültecilerin kamu ve özel sektörde belli bir süre için istihdam edileceği doğru; ancak ‘‘devlet memuru’’ olabilmeleri mümkün değil. Dahası, proje yalnız Suriyelileri değil, bölgede yaşayan Türk vatandaşlarını da kapsıyor.
Proje bölge halkını da kapsıyor
Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı’nın finanse ettiği ‘‘Partnership for Prospect’’ projesinin el kitapçığında, projenin amacının hem mültecilerin, hem de yerel halkın kendi gelirini elde etmelerini sağlayan iş olanakları yaratmak olduğu belirtilmiş. Yerel halkın da projeye dahil edilmesinin sebebi ise, sosyal barışı sağlamlaştırma; yani entegrasyon. Derneğin YouTube kanalında yayınlanan bir videoda da, proje katılımcılarının yüzde 50’sinin Türk, yüzde 50’sinin ise Suriyeli olacağı bilgisi var.
Kalıcı istihdam söz konusu değil
İddiada asıl yanlış anlaşılansa, projenin Suriyeli mültecilere Türkiye’de kalıcı istihdam sağlayacağı. Uluslararası Gençlik Dayanışma Derneği Twitter hesabında paylaşılan videoda derneğin yönetim kurulundan Ahmet Korkutata, projenin Konya, Mersin ve Kilis’te 300 kişiye ulaştığını ve istihdam sürelerinin altı ay olduğunu ifade ediyor. Kısacası projenin Türkiye’de kalıcı bir Suriyeli istihdamı yaratacağı çıkarımı doğru değil.
Ayrıca Mülteciler Derneği’nin Twitter hesabından yapılan açıklamada da, istihdam süresinin sonsuz değil, altı ayla sınırlı olduğu ve Suriyelilerin devlet memuru olamayacağı bilgisi mevcut.
Suriyeli mülteciler devlet memuru olamaz
Nitekim, devlet memurluğunun koşullarını düzenleyen 657 Devlet Memurları Kanunu 48. maddesinde de, memur olabilmenin ilk şartının Türk vatandaşı olmak olduğunu görebiliyoruz. Yani Suriyeli mülteciler proje kapsamında kamuda istihdam edilse de, devlet memuru olamaz. Aynı kanunun dördüncü maddesine göre, kamuda istihdam edilen yabancı uyruklu kişiler ‘‘sözleşmeli personel’’ statüsünde.
Her kamu çalışanı devlet memuru değil
Dahası, kamuda çalışan her personel devlet memuru da değil. Bu bilgiye Türkiye Belediyeler Birliği’nin yayımladığı personel istatistiklerinden de ulaşılabilir. İstatistiklere göre belediye kadrolarında çalışan herkes “devlet memuru” olarak görev yapmıyor. Belediye kadrosunda çalışan toplam personel sayısı 323 bin 796; bunlardan yalnızca 213 bin 744’ü devlet memuru.
Projenin Türkiye ortaklarından Uluslararası Gençlik Dayanışma Derneği’nin internet sitesinde projeler sayfasında yer alan ‘‘Herkes için Umut Projesi’’ sekmesi çalışmıyor. Bunun üzerine Teyit, projenin kapsamıyla ilgili bilgi almak için telefon üzerinden derneğe ulaştı. Yapılan telefon görüşmesinde dernek çalışanları projenin amacının basında çarpıtıldığını, projenin sadece Suriyeli sığınmacıları değil, dezavantajlı Türk vatandaşlarını da istihdam sahibi yapmayı hedeflediğini söylediler. Ayrıca sığınmacılar kamuda görevlendirilseler bile kalıcı kadrolarının yapılmadığını, geçici olarak görevlendirildiklerini eklediler.
Sonuç itibariyle, Suriyeli mültecilerin “Herkese Umut” projesi kapsamında kamuda altı ay boyunca istihdam edileceği bilgisi doğru olsa da, Suriyeliler ‘‘devlet memuru’’ olamıyor.
