Sosyal medyada ve haber sitelerinde görülen, Teyit’e ihbar olarak gönderilen paylaşımlarda, ABD’ye ait HAARP gemisinin Çanakkale açıklarına demir attığı iddia edildi. Fotoğraflarda yer alan geminin uğultulara neden olduğu ve depremleri tetiklediği söylendi. HAARP gemisine ilişkin iddialar zaman zaman gündeme gelse de bu kez konu, eski milli yüzücü Alper Sunaçoğlu’nun 15 Nisan 2020 tarihinde ‘Eylem Bildirisi’ başlığıyla Özgür İfade adlı haber sitesinde yayınlanan yazısıyla gündeme taşındı. Sunaçoğlu, 21 Nisan 2020 tarihinde protesto amacıyla Çanakkale açıklarında bulunan gemiye kadar yüzeceğini söylemişti.
Bu kez HAARP iddiası 30 Ekim 2020 tarihinde yaşanan İzmir depreminin ardından gündeme geldi. İddiaya göre, bir 'HAARP gemisi' Ege Denizi'nde Çanakkale İzmir arasına demir attı ve 24 saat sonra da deprem gerçekleşti.
Fotoğraflarda yer alan platform, SBX-1 adlı radar uyarı sistemi
15 Nisan 2020 tarihinde yüzücü Alper Sunaçoğlu’nun ‘Eylem Bildirisi’ metninde HAARP gemisinin İzmir-Çanakkale açıklarına demir attığı bilgisine ulaşıldığı iddiası yer alıyor. Sunaçoğlu’na göre bu gemi sismik saldırılara başladığı için İstanbul’da bazı depremler yaşanıyor. Metinde bu bilgilerin nasıl edinildiği ya da yaşanan depremlerle bu geminin ilgisinin nasıl kurulduğu açıklanmamış. Platformun İzmir-Çanakkale açıklarında olduğunu kanıtlayacak güncel bir fotoğraf yok. Aynı durum İzmir depremi paylaşımları için de geçerli. 30 Ekim 2020 tarihinde İzmir'de yaşanan depremin ardından paylaşılan 'HAARP gemisi' iddialarını destekleyecek güncel bir fotoğraf da bulunmuyor.
Geçmişte Çanakkale ve ardından İzmir depremi için paylaşılan fotoğraflara tersine görsel arama yaparak bakıldığında, görselin SBX-1 adlı ABD deniz tabanlı bir radar uyarı sistemi olduğu görülüyor. Gemi trafiğinin takip edilebildiği MarineTraffic'ten SBX-1'in bulunduğu yere bakılabiliyor. Buna göre gemi ABD'nin eyaleti Hawai'de bulunuyor.
ABD hükümeti tarafından 2003 yılında balistik füze savunma sisteminde kullanılmak üzere alınan bu sistem, 2005 yılında SBX-1, Deniz Tabanlı X-Band Radar-1 olarak adlandırılmış. SBX-1 sistemi bir platform üzerine kurulu. Bu platform da gemiler sayesinde taşınıyor ve sonra denize bırakılıyor. Radar, platformda belirgin biçimde görülen beyaz topun içinde yer alıyor. Bu kalkanın amacı radar sistemini rüzgar, yağış gibi etkilerden korumak. Füze savunma sistemine entegre radar sayesinde, tehdit oluşturabilecek füzeler tespit edilebiliyor. Mesela, 2017 yılında radar sisteminin uzun menzilli füzeleri tespit edebilmek için Kuzey Kore’ye yaklaştığı biliniyor. Yani iddia görsellerinde kullanılan bu sistemin HAARP sistemiyle ilgisi yok.
Radar sistemini gösteren bir görsel
SBX-1’i gösteren bir fotoğraf
HAARP bir gemi ya da gemiyle taşınabilir bir yapı değil
HAARP, High-Frequency Active Auroral Research Program (Yüksek Frekans Aktif Aurora Programı) olarak bilinen, iyonosferin özelliklerini incelemeyi amaçlayan bilimsel bir program. Programın, ABD Hava Kuvvetleri, ABD Deniz Kuvvetleri, ABD Gelişmiş Savunma Araştırmaları Projeleri Ajansı (DARPA) ve Alaska Üniversitesi tarafından desteklendiği ve 1993 yılında kurulduğu biliniyor. Program, dünyanın en dış katmanı olan iyonosferin askeri ve sivil iletişim ile navigasyon sistemlerini etkileyebilecek fiziksel ve elektriksel özelliklerini araştırmayı amaçlıyor. Ölçüm yapılabilmesi için de IRI (İyonosferik Araştırma Enstrümanı) adlı antenler kullanılıyor. Bu antenler sayesinde yüksek frekanslı radyo dalgaları iyonosfere gönderiliyor. Alaska Fairbanks Üniversitesi’nin sitesinde ve sosyal medya hesaplarında HAARP sistemine ilişkin teknik bilgiler de var. Ancak bu sistemin bir gemide taşınabileceği ya da böyle bir geminin olduğu bilgisi hiçbir yerde bulunmuyor. Sıkça gündemde olan bu konuyla ilgili Evrim Ağacı’nda da detaylı bir araştırma yapılmış ve HAARP konusunda merak edilen sorular cevaplanmış.
Alaska’da bulunan HAARP tesislerindeki anten dizileri
HAARP’e ilişkin olası komplo teorileri geçmiş yıllarda da 1999 yılında Gölcük’te yaşanan depremle ilgili kurulmuştu. Ancak yaşanan depremlerle HAARP arasında bir bağ kurmak olası değil. Depremler durağan görünen dünya yüzeyinin altında oldukça hareketli olan katmanlarda yaşanan hareketler sonucunda meydana geliyor. Yeryüzünün litosfer tabakasında bulunan kıtalar ve okyanus tabanlarını oluşturan plakalar zıt yönlü hareket ettiklerinde, ki bu hareket sürekli yaşanıyor, depremler meydana geliyor. Teyit, HAARP iddialarıyla ilgili geniş kapsamlı bir video içeriği de hazırladı.
16 Nisan 2020’de boğazdan dev bir petrol arama gemisi geçmişti
HAARP gemisinin Çanakkale açıklarına demir attığı iddiasının yayılmaya başladığı tarihlerde Çanakkale’ye gelen dev bir petrol arama gemisi olduğu biliniyor. Romanya'dan gelen ve İspanya'nın Kartegena Limanı'na giden petrol arama platformu Scarabeo 9, 16 Nisan 2020 tarihinde Çanakkale Boğazı üzerinden geçiş yapmıştı. Ancak bu petrol gemisi SBX-1 gibi bir radar uyarı sistemi içermiyor ve ya da bir HAARP gemisi değil. Ayrıca gemi rotalarının takip edilebildiği Marine Traffic adlı sitede de Scarabeo 9’un İstanbul’dan ayrıldığı görülüyor.
Sonuç olarak geçmişte Çanakkale açıklarına 30 Ekim İzmir depremi öncesi ise Ege Denizi açıklarına demir atan bir HAARP Gemisi olduğu ve bu geminin depremlere neden olduğu gerçeği yansıtmıyor. HAARP bir tesis ve gemilerle taşınamıyor. İddia fotoğraflarında yer alan ise radar uyarı sistemi.
