Sosyal medyada gezi vlogları çeken ve Güney Kore’ye yolu düşen bir kullanıcı, videosunun başlığında Güney Kore’nin Türkiye’yi gri listeye aldığını söylemiş. Kullanıcı videonun kendinde, uygulamayla ilgili doğrudan Güney Kore’ye işaret etmese de, metinde bu bilgiyi kullanması karmaşa yaratmış. Diğer birçok kullanıcı da bu nedenle iddiayı yaygınlaştırmış.
Kullanıcı video içeriğinde “Türkiye gri listeye alındı” gibi genel bir tabir kullanıyor. Başlık ise şüphe çekiyor; çünkü gri veya kara gibi listelemeleri ülkeler yapmıyor.
Listelemeleri belirleyen ve ülkeleri izleyen kuruluş, 1989 yılında kurulan OECD’ye bağlı hükümetlerarası Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force). Listelemenin kriteri ise ülkelerin terörle ve kara para aklamayla mücadelede gösterdiği performans. Yani bu listeyi tek tek ülkeler değil, OECD hazırlıyor.
Peki Türkiye Mali Eylem Görev Gücü’ne göre hangi listede?
Türkiye’nin gri listede olduğu doğru. Mali Eylem Görev Gücü Türkiye’yi “jurisdictions with strategic deficiencies” kategorisi yani “stratejik eksiklikleri olan otoriteler” altında tutuyor. Bu sınıf, yüksek risk nedeniyle izlenen, aynı zamanda Mali Eylem Görev Gücü’nün desteğiyle gelişime açık ülkeleri ifade ediyor.
Yani Türkiye’nin gri listede olduğu doğru olsa da, Türkiye’yi bu listeye Güney Kore almadı.
Dahası, Türkiye “mülteci” kategorisinde de bulunmuyor. OECD’nin gri listesi zaten göç ve iltica ile ilgili değil. Bir ülkenin tüm vatandaşlarının toptan mülteci olarak tanımlanması mümkün de görünmüyor. Sadece Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü hangi ülkelerden gelenlerin mülteci olarak değerlendirilebileceğine dair bir harita hazırlıyor. Ancak bu haritanın işlevi de bu değil.
Kore Büyükelçiliği internet sitesinde de Türk vatandaşlarının Kore’ye giriş hakkı için herhangi bir kısıtlamaya maruz kaldığı görülmüyor.
Kore Büyükelçiliği internet sitesinde, Türkiye Cumhuriyeti ile Kore Cumhuriyeti arasında yapılan 25 Şubat 1979 tarihli vize muafiyet anlaşması görülüyor. Bu anlaşmaya göre, öğrencilik ve çalışma sebepleri haricinde ve Kore Elektronik Seyahat İzni K-ETA’yı sağlama koşuluyla Kore’ye 90 güne kadar vizesiz seyahat mümkün.
Gri listeye alınan ülkeler yatırım çekmekte zorluk yaşıyor
Gri listeye alınan ülkelere sıcak para girişi azalıyor ve yabancı yatırım bulmak konusunda zorluk çekiyorlar.
Mali Eylem Görev Gücü’nün 2019 yılında aldığı karara göre, Türkiye’nin kara para aklamayla ilgili kanunlarını güçlendirmesi gerekiyor.
