Covid-19 pandemisi hala hayatımızda var olmaya devam ederken aşı karşıtları da yanlış bilgi yaymaya devam ediyor. Sosyal medyada yayılan bir videonun da aşı pasaportunu protesto eden Almanları gösterdiği iddia edildi.
Paylaşımda, çiftçilerin 10 binden fazla tarım aracıyla Berlin’e giriş çıkışları bloke ettikleri öne sürülüyor.
Görsel içeren iddialarda elimizdeki en iyi seçenek tersine görsel arama. Bir tarayıcı eklentisi olan InVID, YouTube, Facebook veya Twitter videolarının linklerini girdiğinizde o videoyu analiz ederek bazı karelerin ekran görüntüsünü alıyor; böylece tersine görsel arama yapmanız kolaylaşıyor.
Görüntünün salgınla ilgisi yok
Yine InVID’in sunduğu özellik sayesinde eklentinin bize sunduğu ekran görüntülerine sağ tıklayarak tüm arama motorlarında görseli aratıyoruz. Yandex sonuçlarında, “German farmers driving to Berlin” (Alman çiftçiler Berlin’e sürüyor) gibi haberlerin yanı sıra konuyla ilgili Türkçe ve İngilizce Twitter paylaşımlarını görebiliyoruz. Bu paylaşımlar 2019 yılına ait; yani aşılardan, hatta Covid-19 pandemisinden bile öncesine.
Videodaki protestonun neyle ilgili olduğunu anlamak için “german farmers protest 2019” (alman çiftçiler protesto 2019) anahtar kelimeleriyle arama yapıyoruz. 2019 yılına ait haberleri incelediğimiz zaman, 26 Kasım 2019’da Berlin’de gerçekleştirilen protestoların amacının hükümetin yeni tarım politikalarını eleştirmek olduğunu görüyoruz. Haberlere göre yaklaşık 10 bin kişinin toplandığı gösteride çiftçiler, çevre koruma regülasyonlarının fazla kısıtlayıcı olduğundan ve ithal ürünlerle baş edemeyeceklerinden şikayet ediyorlardı.
Reuters ve Doğrula gibi kuruluşlar da iddiayı inceleyerek yanlış olduğu sonucuna vardı.
Aşı pasaportu ya da “Avrupa Birliği Dijital Covid-19 Sertifikası” 1 Temmuz 2021’de Avrupa Birliği ülkelerinde yürürlüğe giren ve aşı, hastalık, test sonucu gibi bilgileri gösteren, Türkiye’deki Hayat Eve Sığar’a benzer dijital bir uygulama.
Bu sertifikanın amacı, aşılı vatandaşların, AB’deki farklı üye ülkeler arasında seyahat edildiğinde test ve karantinada kalma gibi zorunluluklardan muaf olması. Sertifikanın yanı sıra, Almanya’da 2021’in Kasım ayında yürürlüğe giren bir sistemle aşı olmayan veya hastalığı geçirmeyen kişiler, restoranlar, mağazalar gibi halka açık yerlere giremiyor. Ülkenin Covid-19 politikaları ise pandeminin başlarından itibaren sık sık protesto ediliyor.
