Görsellerin TAMAM ve DEVAM tweetlerinin yurtdışından atıldığını gösterdiği iddiası

Görsellerin TAMAM ve DEVAM tweetlerinin yurtdışından atıldığını gösterdiği iddiası

Yanlış Yanlış

Bulgular

Onemilliontweetmap isimli web sitesinden alınan bu ekran görüntüleri harfleri arasında boşluk bırakılarak yazılan herhangi rastgele bir kelime için de aynı sonucu gösteriyor.

Kelimelerin başka ülkelerden atılıyor gibi görünmesinin nedeni ise harfler arasında boşluk bulunuyor olması.

Bu içerik 5 yıldan daha eski tarihlidir.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 8 Mayıs’taki AK Parti grup toplantısında 24 Haziran’daki seçimler üzerine “Şayet bir gün milletimiz tamam derse ancak biz o zaman kenara çekiliriz” açıklamasının ardından Twitter’da T A M A M kelimesi Twitter'da en çok gündem olan Trends listesinin başına yükseldi. Beraberinde D E V A M kelimesi de Türkiye’de Trends listesi içerisine girdi.

Sosyal medyada paylaşılan bir görselle T A M A M kelimesini kullanarak atılan tweetlerin çoğunun ABD’den ve başka yabancı ülkelerden atıldığı iddia edildi. Aynı şekilde yine bir görselle D E V A M kelimesi kullanılarak atılan tweetlerin de çoğunun ABD’den atıldığı belirtildi. Sabah, Akşam gibi haber sitelerinde de T A M A M tweetlerinin ABD'den atıldığı ifade edildi.

tamam devam hashtagi paylasimlari

Ancak sosyal medyada paylaşılan görselin, T A M A M ve D E V A M kelimelerinin kullanıldığı tweetlerin hangi ülkelerden atıldığını gösterdiği iddiası doğru değil. Onemilliontweetmap isimli web sitesinden alınan bu ekran görüntüleri harfleri arasında boşluk bırakılarak yazılan herhangi rastgele bir kelime için de aynı sonucu gösteriyor. Kelimelerin başka ülkelerden atılıyor gibi görünmesinin nedeni ise harfler arasında boşluk bulunuyor olması.

dolar secim kelimeleri ornekleri

Onemilliontweetmap isimli web sitesinde harflerin arasında boşluk bırakılarak yapılan aramalarda benzer sonuçlarla karşılaşmak mümkün. T A M A M ve D E V A M tweetlerinde olduğu gibi S E Ç İ M ve D O L A R kelimelerinde de Top 5 Countries (İlk 5 Ülke) bölümünde ABD, Brezilya, Türkiye, Birleşik Krallık gibi ülkeler olduğu görülüyor.

tamam onemillion tweet maps 1024x569

onemilliontweetmap sitesinde T A M A M kelimesine ilişkin arama

devam one million tweet map 1024x529

onemilliontweetmap web sitesinde D E V A M kelimesine ilişkin arama

Harfler arasında boşluk bırakılmadığında sonuç farklı

Harfler arasında boşluk bırakılmadan yazıldığında TAMAM ve DEVAM kelimeleriyle ilgili aramalar farklı sonuçları gösteriyor. onemilliontweetmap isimli web sitesinde kullanıcılar son 20 saat içerisinde atılan tweetlere ilişkin bilgileri görebiliyor.

devam arama sonucu dogrusu 1024x524

Ekran görüntüleri 9 Mayıs 2018 saat 21.00 civarında alınmıştır. İnternet sitesi canlı ve son 20 saatlik verileri gösterdiği için yapılan yeni aramalarda farklılıklar görülebilir.

DEVAM kelimesindeki harfler arasında boşluk bırakılmadan yazıldığında 48 bin 806 tweet atıldığı görülüyor. İlk 5 ülke kategorisinde ise Türkiye, Turkey, Türkei, Deutschland ve Cyprus yazıyor.

tamam arama sonucu dogurus 1024x518

Ekran görüntüleri 9 Mayıs 2018 saat 21 civarında alınmıştır. İnternet sitesi canlı ve son 20 saatlik verileri gösterdiği için yapılan yeni aramalarda farklılıklar görülebilir.

TAMAM kelimesindeki harfler arasında boşluk bırakılmadan yazıldığında ise son 20 saatlik sonuçlara göre bu kelimenin geçtiği 12 bin 479 tweet atıldığı belirtiliyor. Bu kelimeyle ilgili atılan tweetlerde İlk 5 Ülke ise Türkiye, Turkey, Deustchland, United States, United Kingdom olarak görülüyor.

AK Parti Sözcüsü Mahir Ünal’ın paylaştığı görsel ise yine onemilliontweetmap isimli internet sitesinin Heat Map özelliği açılarak alınmış bir ekran görüntüsü. Mahir Ünal’ın attığı tweet Sabah, CNN Türk gibi haber sitelerinde de yer aldı.

mahir unal heatmap devam tweet gorseli

Burada da yine T A M A M kelimesi içerisindeki harflerin ayrı yazılması nedeniyle haritadaki görüntü bu şekilde yansıyor.

onemillionmap heatmap tamam tweetleri 1024x525

Ama TAMAM kelimesi içerisindeki harfler birleşik yazıldığında haritada yoğun olarak Türkiye’den tweet atıldığı görülüyor;

heatmap tamam tweeti dogrusu 1024x522

Onemilliontweetmap'in kurucusu: "Boşluk bırakılarak yapılan arama işe yaramaz"

Maptimize (onemilliontweetmap) ve xilinus.com’un kurucusu Sébastien Gruhier Teyit'e yaptığı açıklamada, T A M A M şeklinde aralarında boşluk bırakılarak yapılan bir aramanın işe yaramayacağını çünkü her bir harf için arama gerçekleştiğini belirtti. Gruhier, “Arama seçeneği düzeltildi böylece tırnak işareti içerisinde yani “T A M A M” şeklinde bir arama yapıldığında doğru sonuçla karşılaşılabilir.”

MapD isimli sitede TAMAM ve DEVAM kelimelerinin Türkiye’den atıldığı görülüyor

Konum bilgisi açık olan kullanıcıların attığı tweetleri görmek içinse MapD isimli web sitesinden yararlanılabilir.

388 milyon 805 bin 958 tweetin içerisinde TAMAM kelimesi kullanılarak 1 Mayıs 2018 ve 9 Mayıs 2018 tarihi arasında konum bilgisi açık olarak paylaşılan 13 bin 691 tweet olduğu görülüyor. Bu sitede aralarında boşluk bırakarak bir kelimenin aranması mümkün değil. Yani Twitter’da harflerin arasında boşluk bırakılarak T A M A M şeklinde yazılan tweetler bu aramaya dahil edilemiyor. Aynı şekilde DEVAM kelimesi ile 1 Mayıs 2018 ve 9 Mayıs 2018 tarihleri arasında konum bilgisi açık bir şekilde paylaşılan 894 tweet bulunuyor. Aşağıdaki haritalarda da sarı renkle gösterilen yerler bu kelimeler kullanılarak atılan tweetlerin paylaşıldığı yerler. Bu haritalara da bakıldığında tweetlerin ağırlıklı olarak Türkiye’den atıldığı fark ediliyor.

mapd tamam devam 1 1024x632mapd tamam devam tweetleri 2 1024x635

Ekran görüntüleri 9 Mayıs 2018 saat 21.00 civarında alınmıştır.

Doğru harita için, kullanıcıların konumlarını paylaşıyor olması gerekiyor

Twitter’da konum bazlı hashtag ve kelime takibi yapılabilmesi için kullanıcıların tweet atarken konum bilgilerinin açık olması gerekiyor. Bu konum bilgileri açık olmadığı koşullarda tweetlerin nereden atıldığını gösterebilecek açık kaynaklı bir veri tabanı bulunmuyor. Kelime yada hashtag bazlı bir Twitter haritalandırmasında kişilerin konumunu tespit edebilmek için kullanılabilecek bir diğer yöntem de profilinde konum bilgisi paylaşanların incelenmesi yöntemiyle olabilir.

Konum bilgisi açık olmadığı takdirde kullanıcıların IP adresleri bilinmediği sürece tweetlerin nereden atıldığı tespit edilemez. Twitter'ın, kullanıcıların IP bilgilerini ancak mahkemelerin suç tespiti yaptığı durumlarda devletlere verme ihtimali var.

Tweet paylaşanların konum bilgisi için dikkat edilmesi gereken bir başka nokta ise Sanal Özel Ağ (VPN) kullanımı. Uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan VPN'lerle başka bir yere fiziksel olarak bağlıymış gibi o ağ üzerinden veri alışverişinde bulunulabilir.

Güncelleme: 14/05/2018

Onemilliontweetmap ismindeki internet sitesinin kurucusu Sébastien Gruhier'in arama sonuçlarına ilişkin açıklaması eklendi.