Sosyal medyada farklı zamanlarda paylaşımlara konu olan görselin Leyla ile Mecnun’a ait olduğu iddia edildi. Fotoğrafta uzun saçlı iki kişi görülüyor.
Leyla ile Mecnun’a ait olduğu iddia edilen fotoğrafın Fransa’da bir müzede olduğu yazılmış. Anahtar kelimeler kullanılarak yapılan aramada görselin herhangi bir müzedeki kaydına rastlanmıyor.
Fakat içerikte kaynak olarak verilen adres, New York’taki Metropolitan Müzesi’nin sayfası. Müzenin sayfasında iddiaya konu olan fotoğraf yer almıyor.
Sayfada 18’inci yüzyılda İran’da yapılan bir Leyla ile Mecnun tablosunun olduğunu görüyoruz. Klasik öyküyü betimleyen tabloda, Leyla’ya kavuşamayınca vahşi doğaya çekilen ve bitkin düşen Mecnun ve onun başında duran Leyla var.
Metropolitan Müzesi Leyla ile Mecnun tasviri.
Fotoğraftaki kişiler konuyla alakasız
Söz konusu iddiadaki kişileri ayrı ayrı aradığımızda birtakım bilgilere ulaşıyoruz. Leyla olduğu iddia edilen kadının, Fotoğraflarla Osmanlı Döneminde Kudüs isimli kitaptaki kaydına rastlıyoruz.
Altında İngilizce Bedevi Kadın yazan görseldeki kadının başlığını, duruşunu, saçının şeklini incelediğimizde paylaşımdaki kadın olduğunu söylemek mümkün.
Görseli daha detaylı aradığımızda farklı açılardan çekimlerini de görebiliyoruz. Görsel, Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi’ndeki kaynakta da Bedevi Kadın başlığıyla yer alıyor. Açıklamada ise “Fotoğraf, Ürdün'ün yerleşim yeri olan Kerak kasabasından, muhtemelen bir şeyh eşi olan bir kadını gösteriyor” yazıyor.
İddia edilen görseldeki erkeği aradığımızda Katar’da bulunan Sheikh Faisal Bin Qassim Al Thani müzesine dair bir yazıya ulaşıyoruz. Yazıda “Seksenli yaşlarındayken Osmanlıları bir savaşta mağlup eden ve bazıları tarafından Katar'ın kurucusu olarak kabul edilen Jassim'in büyük torunu” ifadesi yer alıyor.
Aramayı Arapça dilinde yapıyoruz. Leyla ile Mecnun’un gerçek fotoğrafı diye yaptığımız aramada çerçevelenmiş bir duvar fotoğrafı görüyoruz. Üzerinde Faraj Bin Nasser Bin Dulmouk Al Marri yazan görseli tersine görsel arama ile yeniden aradığımızda Sheikh Faisal müzesinin duvarında yer alan bir fotoğraf olduğu bilgisine erişiyoruz.
Aramayı derinleştirdiğimizde görseldeki kişinin başka açılardan çekilmiş fotoğraflarına da rastlıyoruz.
Paylaşımın Türkçe çevirisinde “Al Marri Kabilesinden Şovalye Faraj Bin Nasser Bin Dulmouk. Allah rahmet eylesin” yazıyor.
Katar’da bulunan Sheikh Faisal Bin Qassim Al Thani müzesini online olarak gezmek mümkün. Main Hall isimli bölümde Mecnun olduğu iddia edilen kişinin görsellerine ulaşabiliyoruz.
Sheikh Faisal Bin Qassim Al Thani Müzesi.
Diğer ziyaretçilerin çektiği iki fotoğrafı da müzenin Google yorumlarında görebiliyoruz.
Leyla ile Mecnun kimdir?
Fuzuli’nin 16. yüzyılda yazdığı Leyla ile Mecnun mesnevisi Klasik Türk Edebiyatının en meşhur eserlerinden biri. Kays ve Leyla isimli iki gencin imkansız aşkını, lirik bir üslupla anlatan mesnevide, aşkı yüzünden aklını kaybedip çöllere düşünce Kays’ın ismi Mecnun diye anılır.
Birçok kültüre yerleşen ve o kültüre göre şekillenen hikâyenin çeşitli dillerde uyarlamaları mevcut. Karakterlerin gerçekten yaşayıp yaşamadığı ise rivayetlerden ibaret. Ne var ki 10. yüzyılda yaşadığı rivayet edilen karakterler gerçekten yaşamış olsa da fotoğraflanmaları mümkün olmazdı. Fotoğraf makinesinin icadı ve fotoğraflanan ilk kare 19’uncu yüzyılın başlarına denk geliyor. Yani Fuzuli’nin Leyla ile Mecnun eseri bile fotoğraf makinesinin icadından üç yüz sene önce yazılmış.