Sağlıklı yetişkinlerin günde yedi ila dokuz saat, bebekler, çocuklar ve gençlerin ise daha fazla uykuya ihtiyacı var. Ancak uyku alışkanlıkları, bazı coğrafi ve kültürel farklılıklar sergileyebiliyor.
Sosyal medyada yaygın bir paylaşıma göre de, Fransızlar günde 8,83 saat ortalamayla, modern dünyanın en çok uyuyan toplumu.
İddiada uyku ortalamalarıyla ilgili kaynak ve tarih belirtilmemiş. Ancak ilgili kilit kelimelerle arama yaptığımızda, 2009 tarihli bir OECD raporuna ulaşıyoruz. (sf. 28) Ancak burada iki mesele var: İlkin bu araştırma küresel değil, sadece OECD ülkelerini kapsıyor. Küresel bir iddiası yok. İkincisi de rapor 2009 tarihli olsa da veriler daha önceki ve farklı yıllarda toplanmış. Yani güncel değil.
Bilimsel araştırmalar aktarılırken, “güncellik” ölçütünün göz önünde tutulması gerekiyor. Çünkü bilimsel bilgi yeni çalışmalarda güncelleniyor, değişiyor, hatta yanlışlanabiliyor.
Peki OECD'nin aynı konuda daha güncel bir verisi var mı? Yine aynı kelimelerle arama yaparak, OECD verilerinden derlenen 2016 tarihli bir Statistica tablusuna ulaşabiliriz. Burada OECD ülkelerine ek olarak Hindistan, Çin ve Güney Afrika da var. Ama Fransa ilk sırada değil. Yani Fransızların OECD ülkeleri içinde en çok uyuyanlar oldukları bilgisi eski ve artık doğru değil.
Peki OECD dışı kaynaklar ne söylüyor?
2018 tarihli araştırmaya göre en çok uyuyanlar Yeni Zelandalılar
Gece sesini ve hareketini izleyen bir uygulama olan Sleep Cycle’ın 2018’de dünya çapındaki 1 milyon kullanıcısından aldığı sonuçlara göre, yedi buçuk saati aşan uyku ortalamasıyla en fazla Yeni Zelanda halkı uyuyor. Onu Finlandiya ve Hollanda takip ediyor. Fransızlar ise yedi buçuk saatin altında uyuyor. Sıralamada Türkiye 6 saat 45 dakikanın biraz üstünde. En az uyuyanlar ise Japonyalılar.
2016 yılında Science Advances’ta yayınlanmış bir başka çalışmada, en çok uyuyan ülkelerden ilk üçünün 8 saat 5 dakikayla Hollanda, 8 saat 4 dakikayla Yeni Zelanda ve 8 saat 3 dakikayla Fransa olduğu görülüyor. Çalışmada en az uyuyan ülkeler ise Japonya ve Singapur.
Uyku yoksunlukları ölümlere yol açabiliyor
Hemen her ülkenin kendine has bir uyku kültürü olduğu söylenebilir. En az uyuyan ülkelerden biri olan Japonya'da iş yerinde ya da bir akşam yemeğinde uykuya dalmanız normal kabul ediliyor, hatta saygı duyuluyor. Çin’de de iş temposuna ayak uydurmak için iş başında uyumanız teşvik edilebiliyor. Çünkü Japonya gibi ülkelerde uyku yoksunluğu ve bu yoksunluğa bağlı ölümler ve sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor.
Uzun çalışma saatleri olan bu ülkelerde şirketin iyiliği için uykudan feda edilmesi sadakat ve bağlılığın işareti olarak görülüyor. İspanya gibi Akdeniz ülkelerinde ise siesta olarak bilinen öğlen uykuları tercih ediliyor.