Sosyal medyada yıllardır paylaşılan fotoğrafların, beyaz kutup ışıklarını gösterdiği iddia ediliyor.
Görsel içeren iddialarda başvurabileceğimiz ilk yöntem tersine görsel arama.
Bu yöntemle görseli aratıp arama sonuçlarında gezindiğimizde, The ExploreNorth isimli bir blogun “The white aurora – the Internet’s most successful aurora hoax” başlıklı yazısıyla karşılaşıyoruz. Bu yazıda, fotoğrafın gerçek olmadığı ve 2010 yılında Yaplakal isimli bir foruma yüklendiği belirtilmiş.
Bu foruma gittiğimizde, “never smile” rumuzlu kullanıcının “Floresan ışık ve elektromanyetik alan” başlıklı gönderisiyle karşılaşıyoruz. Toplam 12 fotoğraf paylaşan kullanıcı, ilk mesajında şöyle yazmış:
“Floresan lambalar doğrudan bir enerji kaynağının yanı sıra, yakındaki güçlü bir elektromanyetik alan sayesinde de yanabiliyor. Biz de en sevdiğim fotoğrafçılık tarzı olan uzun pozlamayı denemeye karar verdik.”
Yani fotoğraftaki ışıkların kutup ışığı olduğundan bahsetmemiş. Paylaştığı 12 fotoğraftan bazılarında, ellerinde floresan ışık tutan kişilerin silüetlerini görmek de mümkün.
Fotoğrafın aslında nasıl çekildiğini göstermek için, çeşitli sitelerde kişilerin net göründüğü bir görsel de kullanılıyor.
Uzun pozlama, kameranın ISO, diyafram açıklığı ve enstantane gibi ayarlarını değiştirerek ışığın hareket ettiği hissinin oluşturulmasını sağlayan bir fotoğrafçılık tekniği. Genellikle manzara fotoğrafçılığında kullanılan bu yöntem, düşük ışıklı herhangi bir ortamda da kullanılabiliyor.
Bir uzun pozlama örneği
İddia konusu paylaşımlarda fotoğrafların Finlandiya’da kaydedildiği de söyleniyor; ancak kaynaklar Rusya'ya işaret ediyor.
Dünyada beyaz renkli kutup ışıkları oluşmuyor
Aurora ismi de verilen kutup ışıkları, güneş rüzgarı ismi verilen parçacıklar dünya atmosferine girip gaz molekülleriyle çarpıştığında oluşuyor. Güneşten gelen parçacıklar oksijen molekülleriyle çarpıştığında kırmızı ya da yeşil, azot molekülleriyle çarpıştığındaysa mavi ya da mor ışıklar oluşuyor. Kutuplarda manyetik alanın yüksekliği ve bu bölgeler daha uzun süre karanlıkta kaldıkları için, ışıklar buralarda daha net görünüyor.
Jüpiter ve Satürn gibi, manyetik alanı olan başka gezegenlerde farklı renklerde kutup ışıkları görülebilse de dünyada bu kadar yoğun beyaz renkli kutup ışığı görmek mümkün değil.
Hubble Uzay Teleskobunun kaydettiği fotoğraflarla oluşturulan Jüpiter’deki kutup ışıkları görseli (Kaynak: NASA)
