Birçokinternetsitesinde paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen fotoğrafların Suriye’den Türkiye’ye organ ticareti için getirilen ve organları alınıp öldürülen çocukları gösterdiği iddia edildi.
Radio Capital isim Fransız internet sitesinde, “Türkiye’de ŞOK, dünya insan organları ticaret merkezi” başlığıyla yayımlanan metinde anlaşma yapılan ambulans ve doktorlar aracılığıyla Suriye’den Antalya, Antakya gibi şehirlerdeki hastanelere getirilen yaralıların organlarının çıkartılıp öldürüldüğü iddia ediliyor. Metinle birlikte kullanılan iki fotoğraftan birinde yerde hareketsiz yatan bir çocuk grubu diğerinde ise koli bandıyla bağlanarak karton bir kutuya konulmuş bir kız çocuğu görülüyor.
Fotoğrafların Türkiye’de organları çalınan Suriyeli çocukları gösterdiği iddiası doğru değil. Soldaki fotoğraf, İnsan Hakları Gözlem Örgütü'nün ilgili raporunda Suriye hükümeti tarafından 21 Ağustos 2013’te gerçekleştirildiği belirtilen bir kimyasal saldırı sonucu ölen çocukları gösteriyor. Sağdaki fotoğraflarda yer alan kız çocuğu ise, Ekim 2015’te Endonezya’da tecavüze uğradıktan sonra öldürülen Putri Nur Fauziah.
Fotoğraflardaki çocukları organ mafyası öldürmedi
21 Ağustos 2013’te Suriye’nin Guta bölgesinde, BBC ve AFP gibi haber kaynaklarından edinilen bilgilere göre Suriye hükümeti tarafından kullanılan kimyasal silah sonucu birçok insan hayatını kaybetmişti. AFP’nin 22 Ağustos 2013’te yayımladığı haberde Ulusal Koalisyon isimli organizasyona dayandırdığı bilgilere göre saldırıda bin 300 kişi hayatını kaybetti.
İddia görselde yer alan soldaki fotoğraf Google Görsellerde tersine aratıldığında Suriye’deki iç savaşa dair yayınlar yapan bir haber sitesinin 5 sene önce gerçekleşen kimyasal saldırı ile ilgili haberine ulaşılabiliyor. Bu habere göre ise saldırıda 871’den fazla çocuk hayatını kaybetmiş.
BBC ve İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW)’nün internet sitelerinde, iddiahaberler ile paylaşılan fotoğrafın, farklı açılardan çekilen hallerini görmek mümkün. Fotoğrafların Suriyeli aktivistler tarafından çekildiği de belirtiliyor. Suriye’deki iç savaşa dair haberler yayınlayan Orient TV’nin YouTube paylaşımları arasında saldırıda yaşamını yitiren çocukları gösteren videoya erişmek mümkün.
Kutudaki kız çocuğu fotoğrafının da organ mafyasıyla ilgisi bulunmuyor
İddia görselde sağ tarafta yer alan fotoğraflar ise 9 yaşındaki kız çocuğu Putri Nur Fauziah’a ait.
2015 yılında Endonezya’nın Jakarta şehrinde tecavüze uğradıktan sonra öldürülen Putri Nur Fauziah’ın cesedi kartonlara sarılmış halde bir çöplükte bulunmuştu.
Karton kutunun üzerinde yazan SanQua markasına bakıldığında Endonezya’da satılan bir su markası olduğu anlaşılabiliyor. SanQua’nın Twitter hesabında gösterilen konumun da Jakarta olduğu görülebiliyor.
Fotoğraflar daha önce farklı iddialarla da paylaşılmıştı
İddia görselde yer alan her iki fotoğraf da daha önce Türkiye ve dünyada farklı iddialarla paylaşılmıştı. Bu iddialardan en yaygın olanı ise, solda yer alan fotoğraftaki çocukların Malezya-Tayland sınırında organları alınmış şekilde bulunan çocuklar olduğu iddiası. 1 Aralık 2016’da Pakistan merkezli The World Beast isimli internet sitesinin yayımladığı haberde, yerde yatan çocukların fotoğrafı kullanılarak, 700 çocuğun organ mafyası tarafından öldürüldüğü söylenmiş. Malezya merkezli The Coverage isimli internet sitesinin 16 Ocak 2017’de yayımladığı haberde ise aynı iddiayla Putri Nur Fauzia’nın da fotoğrafını kullandığı görülüyor.
Putri Nur Fauzia’nın fotoğrafları daha önce de Türkiye’de sosyal medyada Malezya’dan Tayland’a tavuk taşıyan kargoların içinde organları için kaçırılmış Müslüman çocuklarıgösterdiği iddiasıyla paylaşılmıştı. Ancak 2016 ve 2017 yıllarında yapılan bu paylaşımlar da gerçeği yansıtmıyor.
9 Şubat 2019 tarihli bir Facebook paylaşımında da soldaki fotoğrafta yer alan çocukların Filipinler, Marikina’da olduğu iddia edilmiş.
Fotoğraflar daha önce de teyitlenmişti
İki fotoğraf da uzun zamandır internette ve çeşitli iddialarla birlikte paylaşılmakta. Farklı teyitplatformları yanı sıra bazı haber siteleri de iddiaları gündemine taşımış.
9 yaşındaki kız çocuğunun gerçek hikayesinin anlatıldığı bir internet sitesinde, çocuğun fotoğrafları üzerine yazılan sahte hikayelerin doğru olmadığı hakkında bir metin de bulunuyor. Makalede, çocuğun kaçırılarak Malezya’dan Tayland’a götürüldüğü iddiası çürütülmüş.
Sonuç olarak, gerçek fotoğraflar bağlamından koparılmış ve doğru olmayan metinlerle bir arada paylaşılmış. Özetle, fotoğrafların Türkiye’de organları çalınan Suriyeli çocukları gösterdiği iddiası doğru değil. Soldaki fotoğraf 21 Ağustos 2013’te Suriye hükümeti tarafından gerçekleştirildiği belirtilen bir kimyasal saldırı sonucu katledilen çocukları gösteriyor. Sağdaki fotoğraf ise, Ekim 2015’te Endonezya’da tecavüze uğradıktan sonra öldürülen ve daha sonra cesedi bir çöplükte bulunan 9 yaşındaki Putri Nur Fauziah’ı gösteriyor.