Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir fotoğrafın Türkiye’deki yeni hız radarlarına ait olduğu iddia edildi.
23 Temmuz 2018’de Facebook’ta Kurtalan-56 isimli hesap tarafından “Resimde yeni radar makinasını görüyorsunuz. Paylaşınki millet bilmeden ceza yemesin.” ifadeleri ile yayınlanan gönderi 2 bin defa paylaşıldı.
Aynı iddia başka kullanıcılar tarafından da Facebook’ta paylaşıldı ve bu paylaşımlardan biri şimdiye kadar 4 binden fazla tekrar paylaşım ve yaklaşık 250 beğeni aldı.
Yeni radarları gösterdiği iddiasıyla paylaşılan fotoğrafa Twitter’da da rastlamak mümkün.
Ancak fotoğrafın, Türkiye’deki yeni hız radarlarını gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf, Almanya’daki otoyollarda kullanılan reflektörlerin (Yansıtıcı:Otoyollarda geceleri yolu aydınlatmaya yarayan cihaz.) bir örneğinigösteriyor.
Almanya’daki reflektörler
Aynı fotoğraf başka ülkelerde de benzer iddialarla paylaşılmış
Yeni radar makinesini gösterdiği iddia edilen fotoğraf, bir süredir Avusturya’da da paylaşılıyor. Söz konusu iddialarda, yerleştirilecek yeni hız radarlarının fotoğraftakine benzer olacağına yer verilmiş.
İlgili Karayolları mevzuatına göre 2011 yılında yayınlanmış Trafik Denetimlerinde ve Trafik Kazalarında Alınacak Önlemlere İlişkin Yönerge’de otoyollarda bulunacak hız denetim araçlarının yoldan geçenlerin görebileceği bir konumda olması ve radar olduklarının anlaşılması gerektiğine yer verilmiş.
Avusturyalı doğrulama sitesi Mimikama, 9 Şubat 2016 tarihinde yayınlanan analizinde Almanya’nın Aşağı Saksonya Eyaleti Ulaştırma ve Alt Yapı Müdürü Klaus Haberland’ın bu konudaki açıklamalarına yer vermiş. Haberland, fotoğraftaki cihazın radar olmadığını fakat reflektörlerin otoyoldan geçen araç sayısını ölçebileceğini açıklamış.
Klaus Haberland’ın Mimikama’da yer alan ifadeleri: “İstatistik çalışmaları için yeni rehber reflektörler hayata geçiriliyor. Sayma sensörlü özel direkler, caddelerde bulunan sabit sayma noktalarına özel olarak hazırlanmış beton zeminlere yerleştiriliyor ve otomatik olarak trafik hacmini sayıyor.”
Almanya’da şu an kullanılmakta olan hız sensörlerine ise Almanya’daki radarların konumlarının gösterildiği internet sitesinden ulaşmak mümkün.
Fotoğraftaki otoyol işareti, trafik hacmini ölçmek için yerleştirilmiş
Söz konusu iddialara ilişkin, otoyol radarları üretimini yapan Alman Vogtland Blitzer isimli şirketin 5 Haziran 2015 tarihli Facebook paylaşımına da ulaşmak mümkün. Şirket, paylaşımında reflektörün farklı açılardan fotoğraflarına yer vermiş.
Şirketin Facebook paylaşımında yer alan fotoğrafta reflektörün üzerinde bir uyarı notu görülüyor. Bu notta yer alan “Dikkat, bu bir hız radarı değildir! Trafik hacmini ölçen bir araçtır!” ifadelerinden fotoğraftaki reflektörün özel olarak otoyoldaki trafik hacmini ölçmek için yerleştirildiği anlaşılıyor.
Türkiye’de hız denetimi için kullanılan yöntem
Türkiye’de hız denetiminde Elektronik Denetleme Sistemi (EDS) ve Trafik Elektronik Denetleme Sistemi (TEDES) bazı belediyelerce, kurulduğu yerin fiziki şartları ve genel trafik ihlalleri gözetilerek hız sınırı başta olmak üzere diğer trafik kural ihlallerinin tespitine yönelik kullanılıyor. Fakat hız denetiminde ülke genelinde uygulanan tek tip bir sistem bulunmamakta.
İstanbul’da uygulanan EDS, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) standartlarına uymadığı için bir süre kullanım dışı kalmış ve İçişleri Bakanlığı, bu konuda yaptığı çalışmada yeni bir protokol ile EDS’lerin kontrolü için uygulanacak yeni standartları belirlemişti. Bu protokole göre Türkiye’deki hız kontrol sistemlerinde iddiaya konu olan fotoğraftaki gibi bir uygulamanın aksine mevcut sistemin devamı söz konusu.
Sonuç olarak, fotoğrafın Türkiye’de kullanılacak olan hız radarlarını gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf, Almanya’da trafik hacmini ölçmek için yerleştirilmiş bir reflektörü gösteriyor.