Sosyal medyada paylaşılan bir gönderide yağmur yağarken ağaç sulayan insanları gösteren bir fotoğrafın Türkiye'de çekildiği iddia edildi. Facebook’ta 7 Kasım 2019’da Köyün Delisi isimli bir sayfa tarafından paylaşılan fotoğraf şimdiye kadar yaklaşık bin beğeni ve 700 paylaşım aldı.
Fotoğraf Facebook’ta da 2016 yılında aynı iddia ile paylaşılmıştı.
Ancak fotoğrafın Türkiye’de çekildiği iddiası doğru değil. Fotoğraf, 2016 yılında Belarus’a resmi ziyarette bulunan Türkmenistan CumhurbaşkanıKurbankulu Berdimuhammedov ile Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’yu gösteriyor.
Fotoğraf Belarus’tan
İddia konusu görsel, TinEye üzerinden tersine görsel arama yöntemi ile aratıldığında, fotoğrafın orijinaline ulaşmak mümkün. Belarus Devlet Başkanlığı'nın resmi internet sitesinde, fotoğrafın 11 Mayıs 2016 tarihinde çekilmiş olduğu bilgisi bulunuyor. Bu tarihte Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov, Belarus’ta resmi bir ziyaretteydi. Fotoğraf ise, ziyaret esnasında Aleksandr Lukaşenko ile Kurbankulu Berdimuhammedov’un katıldığı ağaç dikme töreninden.
Belarus Devlet Başkanlığı'nın sitesinde ağaç dikme töreni esnasında çekilmiş farklı açılardan fotoğraflar da var.
Liderlerin yağmur yağarken ağaç sulaması Rus basınına da yansımış. Rusça ve Azerice haber yapan Oxu.az isimli sitede bulunan 12 Mayıs 2016 tarihli haberde de, fotoğrafın Türkmenistan ve Belarus devlet başkanlarının katılmış olduğu ağaç dikme töreninde çekilmiş olduğu görülebilir.
ABD’de yayın yapan bir doğrulama platformu olan Snopes da, aynı fotoğrafın Kanada Başbakanı Justin Trudeau’yu gösterdiğini öne süren bir iddiayı incelemiş ve aynı sonuca ulaşmıştı. Fotoğrafın Türkmenistan ve Belarus liderlerini gösterdiğinin belirtildiği makalede, yeni dikilmiş ağaçların yağmur yağsa bile sulamaya ihtiyaç duydukları bilgisine yer verilmişti.
Sonuç olarak yağmur yağarken ağaç sulayan insanları gösteren fotoğraf Türkiye'den değil. Fotoğraf, 2016 yılında resmi bir ziyaret için Belarus’a giden Türkmenistan Cumhurbaşkanı Berdimuhammedov ile Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’yu gösteriyor. İddia hatalı bilginin en yaygın yedi türünden biri olan ‘‘hatalı ilişkilendirme’’ye örnek gösterilebilir.