Sosyal medyada paylaşılan gülümseyen mumya görselinin M.Ö. 1400’lerde hüküm sürmüş Mısır Kraliçesi Hatshepsut’a ait olduğu iddia edildi. Paylaşımı yapanlar arasında çok takipçili tarih hesapları da var.
Mumya Hatshepsut’un süt annesine ait
Görsel arandığında sağlıklı bir sonuca ulaşılamıyor, çünkü çok kez “Mısır kraliçesinin mumyası” adıyla paylaşılmış. Bundan dolayı arama sonuçlarında iddiayı tekrarlayan çok sayıda bağlantı ve paylaşım var.
Google’da “Mummy of Hatshepsut” kelimeleriyle arama yapıldığında ise, Hatshepsut’un mumyası ve görsel hakkında bilimsel bilgiler ile 14 yıl öncesinden haberlere ulaşılıyor.
Hatshepsut’un mezarı 1900’lü yılların başlarında bulunduğunda boştu, yani kraliçenin mumyası kayıptı. 1903’te başka yerde yan yana yatan iki mumya bulundu. Bunlardan biri süt anne olduğunu belirten yazıya sahipti. Bu mumya Kahire Müzesi’ne nakledildi. Diğer mumyanın kime ait olduğu ise belirlenememiş, bulunduğu yerde bırakılmıştı.
Mısır bilimci Zahi Hawass’ın, Hatshepsut’un kayıp mumyası ve kime ait olduğu belirlenemeyen mumya ile ilgili araştırması 2007’de sonuç verdi. Kime ait olduğu belirlenemeyen mumyanın Hatshepsut ve diğer mumyanın Hatshepsut’un süt annesi olduğu böylece ortaya çıktı.
Bu keşif, dönemin haberlerinde de yer buldu. Haberlerde Hatshepsut’un mumyasının fotoğraflarına da yer veriliyordu. Haberlerdeki mumya görseli ile iddia konusu görsel yan yana konulduğunda görsellerin aynı olmadığı görülüyor.
Farklı açılardan Hatshepsut’un mumyası
Süt annenin mumyasının fotoğraflarına bu haberlerden ulaşılamıyor, ancak 27 Haziran 2007’de çekilmiş video görüntüsünde mumyalar görülüyor.
Associated Press, arşivini YouTube kanalında paylaşıyor. 2007’deki videoda mumya ile ilgili araştırmaları yürüten Hawass’ın açıklamalarına yer veriyor. Hawass mumyalardan birini Hatshepsut’a diğerinin onun süt annesine ait olduğunu açıklıyor.
Videoda iki mumya görüyoruz. Videonun açıklama kısmında belirtilene göre ilk görülen mumya (3-13. saniyeler arasında) Hatshepsut’a ait. Bu mumya 2007’deki haberlerde kullanılan fotoğraflarla da aynı.
İkinci mumya yani saçlı ve yüzü daha koyu olan mumya Hatshepsut’un süt annesine ait. 18. saniyeden itibaren mumya yakından görülebiliyor. Yani sosyal medyada Hatshepsut olarak tanıtılan görsel aslında Hatshepsut’un süt annesine ait.
Hawass yazısında mumyaların kime ait olduğunu tekrar belirtiyor
Hawass, 13 Aralık 2020’de yayınlanan yazısında araştırma sürecini anlatıyor ve mumyaların görsellerine yer veriyor. Görsellerde iddia konusu görselin aynını görüyoruz. Bunun Hatshepsut’un süt annesine ait olduğu yazılı.
Hawass’ın yazısındaki fotoğraflar: Hatshepsut (sağda) ve süt annesi (solda)
Mısır’da süt annelik
Mısır’da sosyal statü fark etmeksizin herkesin süt annesi olabilirdi, ama asil bir aileye veya kraliyet ailesine süt anne olanlar diğer süt annelerden daha üstteydi. Bu kişiler asil süt anne oluyor, geniş mezara ve kraliyet ailesiyle ilişkisini gösteren heykellere sahip olma gibi ayrıcalıklara erişiyordu. Bu kişilerin akrabaları bile bazı ayrıcalıklar elde ediyordu.
Akademik araştırmalar süt annelerin kraliyet aileleri için önemli insanlar olduğunu söylüyor. Buna örnek olarak Hatshepsut’un süt annesiyle aynı mezara konması örnek gösteriliyor. Mumyalar da aynı mezarda bulunmuştu.
