Sosyal medya platformları ve bazı internet sitelerinde özellikle 2015 yılından sonra yayılan fotoğrafta yer alan, elinde silah tutan askerlerin karşısında tek yumruğu havada bağırdığı gözüken kişinin, İspanyol oyun yazarı ve şair Federico Garcia Lorca olduğu söylendi. Yani iddiaya göre fotoğraf, şair kurşuna dizilmeden hemen önce çekilmiş.
Görsel Boikot adlı punk rock grubunun 2012 tarihli klibinden
İlgili kilit kelimelerle Google’da bir arama yapıldığında, fotoğrafın “Boikot” (Boykot) isimli müzik grubunun “Lagrimas De Rabia” (Öfke Gözyaşları) adlı ve albümle aynı adı taşıyan şarkısının video klibinden olduğunu görüyoruz.
Boikot, İspanyol bir punk rock grubu, albüm 1 Ekim 2012’de çıkmış.
Peki klipte canlandırılan idam sahnesinde Lorca’nın öyküsü mü anlatılıyor?
Şarkı özgürlükle ilgili ancak doğrudan Lorca’dan bahsedilmiyor
Şarkının sözleri özgürlük ve yasaklanan fikirlerle ilgili. Şarkının sözlerinin tamamına ulaşmak mümkün:
Karanlık yılların çetin anıları / Duros recuerdos de los años más oscuros
Duvar dibinde kurşuna dizilmiş kitaplar / Aquellos libros fusilados en un muro
Başkalarının istediği gibi gömülmediler / Que no los entierren como quieren algunos
İsimlerini kağıda kanla yazıyorum / Escribo sus nombres con sangre en un papel
Özgürlük ayakta ölenleri unutmaz / La libertad no olvida a los que murieron de pie
İsimlerini kağıda kanla yazıyorum / Escribo sus nombres con sangre en un papel
Tarih ayakta ölenleri unutmaz / La historia no olvida a los que murieron de pie
Fikirlere işkence edenlerin ustaları / De los maestros torturaron las ideas
Kültürümüz gömüldü / Nuestra cultura enterrada en la cuneta
Boş çukurlara / Fosas en blanco
Öfkenin gözyaşları / Lágrimas de rabia
Tarihe karışacak / Serán historias
Unutmayın / Ahora recordadas
İsimlerini kağıda kanla yazıyorum / Escribo sus nombres con sangre en un papel
Özgürlük ayakta ölenleri unutmaz / La libertad no olvida a los que murieron de pie
İsimlerini kağıda kanla yazıyorum / Escribo sus nombres con sangre en un papel
Tarih ayakta ölenleri unutmaz / La historia no olvida a los que murieron de pie
Kinin tohumları / De las semillas del rencor
Umudun rüzgarları doğacak / Nacerán los vientos de la esperanza
Ve çocuklarımıza öğreteceğiz / Y enseñaremos a nuestros hijos
Özgürlük için savaşmayı / A luchar por la libertad
Yani şarkı sözleri özgürlük mücadelesinden bahsetse de, doğrudan Lorca’yı anmıyor.
İspanya’da iç savaş ve 1975’e kadar devam eden Franco diktatörlüğü sırasında idam yaygın bir cezalandırma yöntemiydi. İç savaş ve Franco’nun iktidarı boyunca öldürülenlerin sayısının 114 bin kadar olduğu biliniyor.
Açıklık bir alanda öldürüldüğü biliniyor
Lorca’nın ölümüne ilişkin detayları yazan araştırmacı Ian Gibson’ın tanıklık ve araştırmalara dayanarak yazdığı, Murat Belge tarafından Türkçeye çevrilen, “Lorca’nın öldürülüşü” kitabına göre, Viznar’da Lorca’yı öldüren bir bara girip “Az önce Lorca’yı öldürdüm, onu bir hendekte bıraktık ve queer olduğu için kıçına da için iki kurşun sıktım” diyecekti (sf. 179).
Gibson Lorca’nın boş bir arazide öldürüldüğünü de anlatıyor.
Fotoğraftaki kişiyi incelediğimizde orta yaşın üzerinde olduğunu da söyleyebiliyoruz. Ancak Lorca öldürüldüğünde 38 yaşında idi, saçları henüz ağarmamıştı.
Polis güçlerinin bilgisi dahilinde öldürülmüş
2015’te ortaya çıkan belgeler Lorca’nın 1936’da Franco dönemindeki İspanya İç Savaşı sırasında polisin bilgisi dahilinde öldürüldüğünü ortaya gösteriyor. Nasıl öldürüldüğü bir yana, kemiklerinin nerede olduğu dahi bilinmiyordu. Tanıklıklara göre Lorca "eşcinsel, anormal, sosyalist ve özgür mason" diye fişlenmişti.
Yayıncı Atilla Birkiye de bir yazısında fotoğrafın Lorca’ya ait olamayacağını anlatıyor.
İddia Türkiye’de olduğu kadar Türkiye dışındaki mecralarda da epey yaygın ve ağırlıkla 2015 sonrası ortaya çıkmışlar. Sebebi şairin ölümüyle ilgili yeni belge ve tanıklıkların ortaya çıkması olabilir.
Doğrulama platformu Doğruluk Payı ile AFP da konuyla ilgili bir yazı yayınladı. 2017 yılında Medium’da da bir yazı çıkmış.
