3 Ağustos 2020’de bir Twitter hesabı tarafından paylaşılan ve Teyit'e de ihbar olarak gönderilen fotoğrafın kız çocuğuyla evlenen birini gösterdiği iddia edildi.
Ancak fotoğraf gerçek bir düğünden değil, kız çocuklarının evlendirilmesine karşı çekilen 2019 tarihli bir reklam filminden alınmış. Reklam filmi sosyal medya platformu Snapchat için VMLY&R İstanbul isimli ajans tarafından çekilmiş.
Fotoğraf bir sosyal sorumluluk filminden
Tersine görsel arama ile YouTube’da MediCat’in hesabından ulaşılan bir videonun 10. saniyesinde, iddia konusu görseldeki kare görülebiliyor. Kendisinden yaşça büyük bir kişinin yanında gelinlikle oturan bir kız çocuğunu gösteren anlarda #efektyok ibaresi ve ekranın altında yer alan filtre fark edilebiliyor.
MediaCat ve Bigumigu’nun internet sitelerinde de yer alan bilgilerden, filmin sosyal sorumluluk projesi kapsamında VMLY&R İstanbul isimli ajans tarafından Snapchat için çekildiği anlaşılıyor. Ajans, çocuk evlilikleri hakkında farkındalık yaratmak isteyen Snapchat Türkiye için, çocuk yüzü filtresinin bir kız çocuğuyla evlenen yetişkin bir adamın üzerine uygulandığı bir video fikri geliştirmiş. Film ilk kez Snapchat üzerinde yayınlanmış.
Aynı video, ajansın resmi Twitter hesabı üzerinden de “Efekt yok, çocuk gelin var! Snapchat’in çocuk efektini bu kez Türkiye’deki çocuk gelinlerin sesi olmak için kullanıyoruz. #SessizKalma diyoruz” ifadeleriyle 11 Ekim 2019’da paylaşılmış.
İçeriğe ajansın internet sitesindeki “Haberler” bölümünden ulaşmak da mümkün.
UNICEF: 2030 yılında 120 milyon çocuk gelin olabilir
Çocuk gelinler, çocukluk döneminde kendilerine kadınlık rolü giydirilmiş, yasal evlilik yaşının altındaki kız çocuklarını ifade ediyor. Fiziki ve psikolojik olarak olgunluğa erişmeden evlendirilen kız çocukları eğitim, sağlık ve kişisel haklarından mahrum kalıyor. UNICEF’e göre 2030’da dünyada çocuk yaşta evlendirilenlerin sayısı 120 milyonu geçmiş olacak.
Anadolu Ajansı’nın (AA) Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Nisan 2019’da açıklanan verilerle yaptığı derlemeye göre, Türkiye'de 16-17 yaş grubunda evlenen kız çocuklarının sayısı son 10 yılda yüzde 57 azalarak 2018’de 20 bin 779'a geriledi. Ancak 16 yaş altında evlenmiş çocukların verisine resmi kurumlardan ulaşılamıyor. Çünkü Türk Medeni Kanunu gereği 17 yaşını doldurmamış kişilerin evlenmesi mümkün değil. Ancak 16 yaşın altındakilerle yasal olmayan yollarla yapılan çocuk evlilik haberlerine son yıllarda da rastlamak mümkün.
Sorunun görünürlüğü ve engellenmesi için çaba gösteren sivil toplum kuruluşlarının yürüttüğü bazı projeler var. 2011’de Uçan Süpürge’nin yürüttüğü “Çocuk Gelinler Projesi” bunlardan biriydi.
Sonuç olarak gelinlik giymiş bir kız çocuğunun yanında gülümseyen kişinin fotoğrafı gerçek bir çocuk gelini göstermiyor. İddia yanlış bilginin yaygın yedi türünden hatalı ilişkilendirmeye örnek gösterilebilir.
