Fotoğrafın düğün hediyesi olarak 313 kişinin ücretsiz ameliyatına karar veren çifti gösterdiği iddiası

Fotoğrafın düğün hediyesi olarak 313 kişinin ücretsiz ameliyatına karar veren çifti gösterdiği iddiası

Yanlış Yanlış

Bulgular

Fotoğraf 1997’den beri İran’da üniversite öğrencilerine özel yapılan toplu nikah törenlerini anlatan ve 2017’de yayınlanan bir yazının manşetinde kullanılmış.

Yazı iki öğrencinin evliliğinden bahsediyor ancak kişilerden herhangi biri tıp doktoru değil, ikisi de Tahran Üniversitesi Ekonomi Fakültesi’nden. Üstelik onlar da iddia konusu görseldeki kişiler değiller.

Düğün hediyesi olarak 313 kişinin ameliyatını vaat eden damat hikayesinin kahramanları, farklı iki kişi.

İddia konusu fotoğraf ise 3 Şubat 2016'da İran'daki Amir Kabir Üniversitesi'ndeki toplu nikah töreni sırasında çekilmiş.

Sosyal medyada gelinlik ve damatlık giyen iki kişinin yer aldığı fotoğraf, gelinin damattan düğün hediyesi olarak 313 kişiyi ücretsiz ameliyat etmesini istediği iddiasıyla ilişkilendirilerek paylaşıldı. 

iran evlilik iddiapng

Fotoğraf üniversitelerde toplu nikahı tartışan bir yazıda kullanılmış 

Fotoğrafı tersine görsel aratma yöntemi ile aradığımızda karşımıza 2017 tarihli bir yazı çıkıyor. Yazı 1997 yılından bu yana İran’da üniversitelerde öğrencilere destek olmak ve evliliği teşvik etmek için yapılan toplu nikah törenleriyle ilgili ve uygulamanın işe yarayıp yaramadığını tartışmaya açıyor. Yazıda erken yaşta evlenen ve birbirini tanıma fırsatı bulamayan gençlerin evliliklerinin boşanmayla sonuçlandığı anlatılıyor.

İddiadaki fotoğraf da bu yazının manşeti için kullanılmış.

iran evlilik 2png

Paylaşımlardaki görsel 3 Şubat 2016'da çekilmiş

Fotoğrafın üzerinde ayrıca bir fotoğrafçı imzasının da yer aldığı görülüyor. Teyit, MEHR Haber Ajansı için fotoğrafları çeken Fatemeh Behboudi'ye ulaştı.

Behboudi fotoğrafta gözükenlerin üniversitede toplu nikahla evlenen çiftlerden biri olduğunu belirtti. 3 Şubat 2016 tarihinde İran Amir Kabir Üniversitesi'nde çekilen fotoğrafların tamamına MEHR'in internet sitesinden ulaşmak mümkün. Fotoğrafların seri halinde çekildiği görülüyor.

Behboudi aynı gün 163 öğrenci çiftin evlendiğini belirtti.

iranli seromonijpg

Gerçek hikâyedeki kişiler farklı

6 Haziran 2022’de bir Twitter hesabı tarafından düğün hediyesi hikayesi ile birlikte Arapça atılan bir tweette bu fotoğraf kullanılmış, ardından iddia bu haliyle yayılmaya başlamış.

Ancak tweette haber için verilen bağlantıya gittiğimizde, farklı iki kişinin düğün hediyesi olarak 313 kişinin ameliyat edilmesi sözü verdiği görülüyor. Bu iki kişi görselde yer alanlardan farklı kişiler.  

Konu hakkında Farsça arama yaptığımızda Nisan 2021'de pek çok kez haber konusu olduğunu görüyoruz. Yani 2021 yılında yaşanan olay doğru ve haberlerle yer alan kişiler uyumlu. Ancak bu kişiler iddia konusu fotoğraflarda yer alanlar değiller. Fotoğrafın temsili olarak kullanılıp kullanılmadığı da belirtilmediğinden, hikaye ile yanlış kişiler eşleşmiş.

iran evlilik 4

iranli cift png

İddia görseldekiler

Doğrulama platformu Misbar da konu hakkında bir yazı yayınladı.