Twitter’da Sherlock adlı bir kullanıcının 20 Aralık 2019’da yayınladığı bir tweet zincirinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün geç kaldığı bir Muhsin Ertuğrul oyununu izleyebilmek için ikinci perdeyi beklediği iddia edildi ve bir fotoğraf paylaşıldı. Fotoğrafta Atatürk bir locada görülüyordu. Fotoğrafın yer aldığı tweet, 2 bin kez retweet edildi ve 11 bine yakın kullanıcı tarafından da beğenildi.
Ancak iddia doğru değil. Fotoğrafta Atatürk, Muhsin Ertuğrul’un oyununun ikinci perdesini beklemiyor. Görsel 1934 yılında Atatürk’ün İsmet İnönü ile birlikte katıldığı bir Türk Dil Kurumu toplantısında çekilmiş.
Orijinal fotoğraftaki İnönü kesilmiş
Sosyal medyada paylaşılan fotoğrafın orijinalinde Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ile birlikte oturuyor. Görsel ile ilgili tersine arama yapıldığında fotoğrafın, 1934 yılında Atatürk ve İsmet İnönü’nün birlikte katıldığı Ankara Halk Evi’nin salonunda düzenlenen Türk Dil Kurumu Dil Bayramı toplantısından olduğu anlaşılıyor.
Fotoğrafın orijinali
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın internet sitesinde de, fotoğrafın şimdiki adı Devlet Resim Heykel Müzesi olan binada çekildiği; Atatürk’ün dönemin başbakanı İnönü’yle birlikte Türk Dil Kurumu toplantısını izlediği belirtiliyor. Fotoğrafın orijinaline, Türk Dil Kurumu’nun sitesinde bulunan Atatürk fotoğrafları arşivinden de erişilebiliyor. Fotoğrafı çekense, dönemin ünlü fotoğrafçılarından Cemal Işıksel. Işıksel özellikle Atatürk fotoğraflarıyla bilinen bir isim. Hatta Türk Tarih Kurumu kütüphanesinde Işıksel’in fotoğraf arşivlerinin yer aldığı bir kitap bile var.
Türk Dil Kurumu tarihi
Türk Dil Kurumu, “Türk Dili Tetkik Cemiyeti” adı ile 12 Temmuz 1932’de Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla kurulmuş. Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin amacı, “Türk dilinin öz güzelliğini ve varsıllığını ortaya çıkarmak, onu yeryüzü dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmek” olarak belirlenmiş.
Atatürk 1932, 1934 ve 1936 yıllarında yapılan üç kurultayda kurumun yönetim organlarının seçilmesinde, dil siyasetinin belirlenmesinde ve bilimsel bildiriler sunulup tartışılmasına öncülük etmiş. Birinci Türk Dil Kurultayı, 26 Eylül-5 Ekim 1932 tarihleri arasında Dolmabahçe Sarayı’nda yapılmış. İddiaya konu olan fotoğraf ise 18-23 Ağustos 1934 tarihlerinde gerçekleşen ikinci Türk Dil Kurultayı’ndan sonra Ankara’da düzenlenen Türk Dil Kurumu toplantısından.
Sonuç olarak fotoğrafta Atatürk, Muhsin Ertuğrul’un oyunu için beklemiyor.
