Sosyal medyada son günlerde Covid-19 aşılarından kaynaklanan bir “kalp krizi salgını” yaşandığı iddiaları yayılıyor. İddiaların özellikle bugünlerde yoğunlaşmasının nedeni, 17 Eylül 2021’de Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi’nin (FDA) düzenlediği Aşılar ve İlgili Biyolojik Ürünler Danışma Kurulu toplantısı. Nitekim bu toplantıda FDA’nın Covid-19 aşısının kalp krizi riskini 71 kat artırdığını söylediği öne sürülüyor.
Aşılar ve İlgili Biyolojik Ürünler Danışma Kurulu, FDA’nın aşılar, ilaçlar ve tıbbi cihazlar dahil olmak üzere medikal ürünlerle ilgili uzman tavsiyelerini değerlendirdiği bir kurul. Danışma kurulunun aldığı kararlar bağlayıcı değil. Yani bu toplantıda dile gelen herhangi bir ifade, FDA kararı olarak yorumlanamaz.
Kirsch’in iddialarını dayandırdığı VAERS güvenilir değil
İddialar, toplantı videosunun 4 saat 20. dakikasına referans veriyor. Bu dakikadan itibaren Steve Kirsch konuşmaya başlıyor.
Steve Kirsch hakkında kısa bir araştırma yaptığımızda pek de güvenilir olmadığını görüyoruz. Daha önce Covid-19 ile ilgili ortaya attığı başka iddialar da yanlışlanmış, hatta Teyit bu konuda bir analiz hazırlamıştı.
Kirsch bir doktor değil ve FDA ile de kurumsal bir bağı yok. Dolayısıyla söyledikleri, “FDA’nın itiraf ettiği” diye yorumlanamaz
İlginizi çekebilir: FDA’nın üçüncü dozu ölümlere neden olduğu gerekçesiyle onaylamadığı iddiası
Kirsch, iddialarındaki verileri ABD Aşı Olumsuz Olay Raporlamaya (VAERS) dayandırarak aşılama sonrası kalp krizi riskinin 71 kat arttığını söylüyor. VAERS, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ile FDA tarafından yönetilen bir aşı güvenliği programı. Sistemde ABD’de aşı sonrası etkilere dair raporlar toparlanıp yayınlanıyor. Fakat VAERS’e herkes veri girebiliyor. CDC ve FDA da buraya yüklenen verilerin yanlış, eksik ve tesadüfi olabileceğini söylüyor. Yani VAERS’e aşı sonrası bildirilen kalp krizlerinin aşı ile ilişkili olduğu söylenemez.
FDA ya da CDC’nin Covid-19 aşılarıyla ilgili kalp krizi riskine işaret eden bir uyarı ya da açıklaması bulunmuyor. Kalp krizi, Covid-19 aşılarının tanımlanmış yan etkileri arasında da yer almıyor.
Kalp krizi salgını kapıda mı?
Son günlerde epey yaygın olan kalp krizi salgını meselesine gelelim. Dünya çapında istatistiklerin hesaplandığı son yıl olan 2019'da küresel olarak yaklaşık 18,6 milyon insan kardiyovasküler hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. Bu, son 10 yılda yüzde 17,1'lik bir artışı yansıtıyor. 2019'da 523,2 milyondan fazla kardiyovasküler vaka vardı ve bu 2010’a kıyasla yüzde 26,6'lık bir artış anlamına geliyor. Uzmanlar, kardiyovasküler hastalıkların küresel yükünün pandeminin kendisi nedeniyle önümüzdeki birkaç yıl içinde katlanarak artacağını tahmin ediyor.
Pandemi boyunca hareketsizlik ve stres, kalp krizi ve inme riskini artırmış olabilir. Yapılan araştırmalar pandemi sırasında kalp krizinden ölüm riskinin, önceki dönemlere göre daha fazla olduğunu gösteriyor. Öte yandan uzmanlara göre bunun aşıyla ilgisi yok. Çünkü kalp rahatsızlığı belirtileri yaşayan hastalar, bulaş endişesi nedeniyle hastaneye gitmekten çekinerek tedavilerini aksatabiliyor. Bu da şikayetlerin ağırlaşmasına neden oluyor.
Amerikan Kalp Derneği de pandemi boyunca geliştirilen sağlıksız beslenme alışkanlıkları, düzenli egzersiz yapmama, izolasyonun zihinsel stresi, takip muayenelerinin ertelenmesi gibi nedenler ile kalp krizi başta olmak üzere birçok kalp hastalıklarının sayısının arttığına işaret ediyor. John Hopkins Üniversitesi Kalp ve Damar Sağlığı Direktörü Doç. Dr. Erin Donnelly Michos, salgının ortasında olsak bile kardiyovasküler hastalıkların ciddiyetini unutmamız gerektiğini hatırlatıyor.
Uzmanlar, Covid-19 aşıları uygulanmaya başladıktan sonra kalp krizi vakalarında belirgin bir artışa işaret etmiyor. Teyit, konuyla ilgili görüş almak için Türk Tabipleri Birliği’nden Prof. Dr. Bengi Başer’e ulaştı. Prof. Dr. Bengi Başer, Covid-19 aşılarının kalp krizi vakalarını arttırdığına dair hiçbir veri olmadığını söyleyerek, aksine birçok bilimsel verinin Covid-19 hastalığının kalp damar fonksiyon bozulmalarına yol açarak kalp krizi riskini arttığını ortaya koyduğunu ifade etti.
Covid-19 ve kalp sağlığı
Ulusal Kalp Vakfı’na göre Covid-19, kardiyovasküler sistemi yaygın inflamasyon da dahil olmak üzere birçok yönden etkileyebiliyor. Bunun birkaç nedeni var. Kalp sorunları, vücutta dolaşan yüksek düzeyde iltihaplanma nedeniyle olabiliyor. Vücudun bağışıklık sistemi virüsle savaşırken, iltihaplanma süreci kalp de dahil olmak üzere bazı sağlıklı dokulara zarar verebiliyor. Covid-19 damar ve atardamarların iç yüzeylerini de etkileyebiliyor.
Yani bilimsel veriler ve uzman kurumların görüşleri, kalp krizi vakalarında bir artış varsa bile, bunun nedeninin aşılar değil, Covid-19 hastalığının kendi ve pandeminin dolaylı etkileri olduğunu gösteriyor. Covid-19'un kendi kalp sağlığını riske atarken, Covid-19 aşıları bu riske karşı koruyucu.
