El Serhendi Efendi’nin (İmam Rabbani'nin) 16. yüzyılda 2022'de İstanbul’da deprem olacağını yazdığı iddiası

El Serhendi Efendi’nin (İmam Rabbani'nin) 16. yüzyılda 2022'de İstanbul’da deprem olacağını yazdığı iddiası

Yanlış Yanlış
YANILTICI
YÖNÜ

Bulgular

El Serhendi Efendi 2014’te yaratılmış kurgu bir karakter.

1500’lü yıllarda yazıldığı iddia edilen metin, 2014’de Ot dergisinde yayımlanmış bir yazı.

Yazıda adı geçen Celal Salik, Orhan Pamuk'un yazdığı Kara Kitap ve Masumiyet Müzesi’nde geçen bir karakter.

Bu içerik 1 yıldan daha eski tarihlidir.

Sosyal medyada paylaşılan gönderilerde, El Serhendi Efendi’nin 1500’lü yıllarda yazdığı eserde İstanbul’da 27 Mart 2022 deprem olacağını tahmin ettiği öne sürüldü.

fotograf el serhendi efendinin istanbul depremi kehanetinde bulundugu iddiasi

El Serhendi Efendi kurgusal bir karakter

İlk olarak, El Serhendi’nin (İmam Rabbani'nin) kehanetlerini yazdığı eserin, günümüze ulaşmadığı söyleniyor. Kayıp bir eserin bir pasajının bir anda ortaya çıkması şüphe uyandırıyor.

Ayrıca 1500’lü yıllarda yazdığı iddia edilen eserde modern isimler ve küresel ısınma, koalisyon gibi günümüzde kullanılan kelimelerin tercih edilmiş olması da bir diğer ipucu.

Nitekim anahtar kelimelerle arama yaptığımızda, metni 2014’de Turgut Yüksel’in Ot dergisi’ndeki Kent Rehberi isimli köşesi için kaleme aldığını görüyoruz. Turgut Yüksel, El Serhendi Efendi’nin 2014’te yaratılmış bir kurgu bir karakter olduğunu ve bu yazının  zamanda seyahat eden bir kişinin kaybolan kitabının replikasındaki bilgiler şeklinde sunduğunu söylüyor.

Yüksel’in aktarımına göre El Serhendi Efendi’nin kitabında yer alan gelecekteki olaylar, aslında herkesin bildiği ama görmezden gelmeyi tercih ettiği vakalardan oluşuyordu. Yani ne El Serhendi Efendi, ne de İstanbul depremine dair kehanetlerde bulunduğu kitabı gerçek.

Metinde yer alan karakterler de kurgu. Mesela Celal Salik, Orhan Pamuk'un yazdığı Kara Kitap ve Masumiyet Müzesi’nde geçen hayali bir karakter. 

Bazı kaynaklarda, El Serhendi’nin İmam Rabbani’nin künyesi olarak bilindiğinden bahsediliyor. Fakat 1500’lü yıllarda Hindistan Sirhind’de yaşamış olan İmam Rabbani’nin yaklaşık 4 bin 368 kilometre uzaktaki bir şehir hakkında kehanetlerde bulunması akla pek yatkın değil. 

İstanbul depreminin ne zaman olacağı bilinmiyor 

Turgut Yüksel, 2014’de Ot dergisinde yayımladığı yazıyla istemeden bir şehir efsanesi yarattığına değiniyor: “Yukarıda bahsettiğim İstanbul depremi, küresel ısınma, denizlerin yükselmesi, iklim göçleri, ırkçılığın artması, su savaşları, virüs salgını ve hatta nükleer savaş... beklenen ve olma ihtimali yüksek afetler. Yazıda sadece beklenen bu afetlerin çarpıcılığını artırmak için onlara birer tarih vererek dile getirmiştim. Aslında ortada bilinmedik hiçbir şey yok!”

Turgut Yüksel’in söylediği gibi, kurgu metinlerdeki ifadeler bir gün gerçek olabilir, fakat bu hayali kehanetlerin gerçeği yansıttığı anlamına gelmez. Günün birinde İstanbul’da şiddetli bir deprem olacağını bilim insanları da söylüyor. Ancak depremin şiddeti ve zamanı bilinmiyor.

İddiayı Malumatfuruş da inceledi.