Sosyal medyada paylaşılan bir gönderide, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun “İstanbul İmamlar Birliği” hakkında bir duyuru hazırladığı iddia edildi.
İBB Başkanı İmamoğlu’nun imzasıyla dolaşıma giren ve İstanbul’daki imamların 13 Eylül 2019 tarihi itibariyle camilerden para toplayamayacağını ifade eden görsel, 2023 Diriliş isimli sayfa tarafından Facebook’a yüklendi ve şimdiye kadar yaklaşık 10 bin kez paylaşıldı.
Ancak görselin, İmamoğlu tarafından İstanbul’daki imamlar hakkında yayımlanan bir duyuruyu gösterdiği iddiası doğru değil. Bahsi geçen belgeyi ilk olarak paylaşan 2023 Diriliş isimli hesap mizahi içerik üreten bir sayfa. İstanbul İmamlar Birliği isimli bir kuruluş ise gerçekte bulunmuyor.
2023 Diriliş isimli hesap mizahi içerikler üretiyor
İmamoğlu’nun İstanbul’daki imamlar hakkında bir duyuru yayınladığını iddia eden görselin ilk olarak 15 Eylül 2019’da Facebook’taki 2023 Diriliş isimli hesap tarafından paylaşıldığını söylemek mümkün.
Facebook’taki kategorisi “eğlencelik” olarak belirlenen 2023 Diriliş isimli sayfanın gönderileri incelendiğinde benzer paylaşımlara rastlamak mümkün. Nitekim sayfanın politik karakterler üzerinden bazen gerçek fotoğraflarla bazen de kurmaca görüntülerle siyasi hiciv yaptığı anlaşılabiliyor.
İstanbul İmamlar Birliği isimli bir kurum yok
Paylaşımda bahsi geçen İstanbul İmamlar Birliği isimli bir kuruluş gerçekte yok ve İBB başkanı Ekrem İmamoğlu’nun imamlar hakkında benzer bir karar vermesi mümkün görünmüyor. İmamlar hakkında karar verici merci ise Diyanet İşleri Başkanlığı.
Ayrıca görselde İstanbul isminin “Consatantinepolis” olarak da belirtilmesi paylaşımın hiciv öğelerinden birisi olarak göze çarpıyor. Son olarak İmamoğlu tarafından yayınlandığı ifade edilen belgede “T.C. Cumhurbaşkanlığı” yazan bir mühür bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı ifadesinin olduğu mührün ise Resmi Mühür Yönetmeliği’nde örnek olarak kullanıldığı görülebiliyor.
Mizahi paylaşımlar bazı kullanıcılar tarafından gerçek sanılıyor
2023 Diriliş isimli hesap tarafından Facebook’ta paylaşılan görselin daha sonra birçok hesap tarafından kullanıldığını söylemekmümkün. Örneğin hakkında kısmında kendisini “haber ve medya” sitesi olarak tanıtan Büyük Usta isimli sayfa tarafından 17 Eylül 2019’da paylaşılan görsel yaklaşık bin kişi tarafından paylaşıldı.
Bu noktada mizahi ya da hiciv içerikler üreten sayfaların gönderilerinin başka sayfalar tarafından gerçek sanılarak paylaşıldığını söylemek yanlış olmaz. Ayrıca bahsi geçen mizahi ve hiciv içerikleri üreten sayfaların kullanıcılar tarafından bilinmemesinin de sosyal medyadaki yanlış bilginin dolaşımını hızlandırdığı söylenebilir.
Teyit birçok kez 2023 Diriliş’in paylaşımları hakkında analiz yayımladı
Teyit, geçtiğimiz dönemlerde 2023 Diriliş tarafından paylaşılan ve kullanıcılar tarafından gerçek sanılan birçok gönderi hakkında analiz hazırladı. Temmuz 2019’da, 2023 Diriliş tarafından paylaşılan ve Ekrem İmamoğlu’nun marketten rakı aldığını gösteren fotoğraf kullanıcılar tarafından gerçek sanılmış ve Teyit iddianın doğru olmadığını ifade etmişti.
Sonuç olarak Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul’daki imamlar hakkında bir duyuru yayınladığını belirten görselin, internette en çok karşılaşılan yanlış bilgi türlerinden “parodi” kategorisine girdiğini söyleyebiliriz. 2023 Diriliş gibi sayfalar tarafından yapılan paylaşımları da kapsayan parodi kategorisi, “eğlence ve alaya alma amaçlı hazırlanan, kullanıcıları yanıltma potansiyeli olan içerikler” şeklinde tanımlanabilir. Kullanıcıların paylaşımı yapan kaynağın “hakkında” kısmına veyahut yapılan diğer paylaşımların muhteviyatına göz atması yanlış bilginin önüne geçmek adına faydalı olacaktır.