DİKKAT: Hassas görüntü içerir.
Sosyal medya platformu Twitter üzerinden yapılan bazı paylaşımlarda Edirne’de kuyruklu örümcek görüldüğü iddia edildi. Aynı iddia yine Twitter üzerinden 5 Temmuz tarihinde Portekizli iki ayrı kullanıcı tarafından da konum belirtmeden paylaşıldı.
Ancak iddia yanlış. Akademisyen Doç. Dr. Yusuf Orhan Mergen literatürde görseldekine benzer bir hayvan olmadığını belirtti. Evrim Ağacı ekibinden Pedram Türkoğlu ise görseldekinin Ridley Scott’un meşhur bilimkurgu serisi Alien‘daki facehugger türünün bir maketi olduğunu söyledi.
Literatürde böyle bir canlı yok
İddia görseli önce tersine arama yöntemiyle aradık ancak görsele ilişkin 5 Temmuz’daki Portekiz paylaşımı dışında daha eski tarihli bir görüntü ya da benzeri bir canlı fotoğrafına ulaşamadık. Teyit’in konu hakkında bilgi almak için ulaştığı Hacettepe Üniversitesi Zooloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Yusuf Orhan Mergen de literatürde fotoğraftakine benzer bir canlı olmadığı ve bunun bir “fantezi” ürünü olduğu görüşünde. Mergen bu objelerin temelde Alien adı verilen oyuncak grubundan olduğunu, böyle bir canlının Edirne ya da Portekiz'de değil ancak tropik iklimde yaşayabileceğini de belirtiyor. Mergen'e göre bu oyuncak arkaik yani nesli tükenmiş olan kuyruklu akreplerden esinlenilerek yapılmış olabilir.
Doç. Mergen’in böylesi görsellerde karşımızda gördüğümüz canlının örümcek ya da böcek türlerinden hangisinin mensubu olduğunu anlamamız için verdiği bir bilgi de var; örümceklerde dördü sağ, dördü solda olmak üzere toplam sekiz bacak varken, bu rakam böceklerde sağda ve solda üçerli olmak üzere toplamda altı.
Kurgusal bir türün maketi
Evrim Ağacı editörlerinden Pedram Türkoğlu da Teyit’e yaptığı açıklamada “Kendisi gerçek değil, kurgusal bir türün maketi, Ridley Scott’un meşhur bilimkurgu serisi Alien‘daki facehugger (yüz maskeleyici) türüdür. Facehugger, konak canlı olan insanın suratını sararak endoparazitleri (iç parazitleri) yemek borusundan içeri bırakır ve yumurtalar gelişimini tamamlayınca Xenomorph (Alien) halinde göğüs kafesinden çıkar. Yani bu bir maket-figür” dedi. Türkoğlu’nun serinin analizini yaptığı bir yazısı da var.
Yönetmen Ridley Scott’ın 1979 yılında yayınladığı serisi Alien’dan sonra dünya üzerinde pek çok facehugger tasarlandı. Görselde görülen de bunlardan bir tanesi.
Satışta olanlardan örnekler
Bir facehugger’ın son hali
Teyit fotoğrafları paylaşan ilk sosyal medya hesaplarıyla da iletişime geçmeye çalıştı fakat henüz yanıt alamadı.
Sonuç olarak görsel Edirne ya da Portekiz’den değil. Uzmanlara göre dünya üzerinde görseldekine benzeyen bir canlı yok. Olsaydı dahi Edirne ya da Portekiz'de değil daha tropik iklim şartlarında yaşayabilirlerdi. Fotoğraf hatalı bilginin yedi türünden parodi olarak kategorilendirilebilir.