Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir videoda, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçen ve dingil mesafesi 3.20 metrenin üstünde olan araca 800 TL ceza yazıldığı iddia edildi.
Bir kullanıcı tarafından 21 Kasım 2018’de Twitter üzerinden paylaşılan video 3 bin 508 kez retweetlendi ve 6 bin 833 beğeni aldı. Aynı video Facebook’ta başka bir kullanıcı tarafından da paylaşıldı ve 4 bin 452 kez paylaşım aldı. Video başka Facebook sayfaları tarafından da paylaşıldı.
Bunlara ek olarak paylaşım, 24 Kasım 2018 tarihinde IPA haber ajansı tarafından “800 TL’lik köprü geçiş cezası vatandaşı isyan ettirdi” başlığıyla haberleştirildi. Fox Ana Haber Bülteni’nde de habere yer verildiğini görmek mümkün(12.50 sn). Sputnik Türkiye’nin internet sitesinde de konuya dair bir haber bulunabiliyor. Bazı forum sitelerinde videoda bahsi geçen ceza ile ilgili başka şikayetlere de ulaşılabiliyor.
Videoda iddia edildiği gibi dingil mesafesi 3.19 metreden fazla araçların Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçmesi durumunda ceza aldığı doğru. Fakat 2018 yılında yapılan yeni düzenlemeye göre ceza miktarı 800 lira değil, 915 lira.
İkinci köprüyü yalnızca bazı araçlar kullanabiliyor
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün trafiğe açılmasından sonra köprülerin kullanım düzenlemelerinde hem şehiriçi ve şehirlerarası trafik düşünülerek bazı değişikliklere gidildi. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME)’nin 02.11.2016 tarih ve 2016/8 1 sayılı kararı ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü kullanan 2, 3, 4 ve 5. Sınıf araçlar ile kimyasal madde taşıyan araçların açılış tarihinden itibaren Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü kullanması gerektiği görülebiliyor.
Karayolları Genel Müdürlüğü resmi internet sitesinde yer alan bilgilere bakıldığında Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden sadece 1. sınıf araçlar, yolcu servis araçları, toplu taşıma araçları, Karayolları Genel Müdürlüğü’nden izinli kamu kurum ve kuruluşların resmi plakalı araçların geçebildiğini söylemek mümkün.
Karayolları Genel Müdürlüğü ile yapılan telefon görüşmesinde ulaşılan bilgiye göre dingil mesafesi 3.20 metreden uzun olan İETT ve Halk Otobüsleri ise Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçmek için Karayolları Genel Müdürlüğü’nden yıllık izin alıyorlar.
İddia videoda bahsi geçen araç geçiş koşullarına uymuyor
Söz konusu videoda ceza aldığını iddia eden aracın sahibi, cezayı Fiat Ducato marka bir van minibüs kullandığı sırada köprüden geçerken aldığını belirtiyor.
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sitesinde araçların sınıflandırılması ile ilgili ayrıntılı bilgiye de ulaşmak mümkün.
Videoda ceza alan aracın teknik bilgilerine bakıldığında dingil mesafesinin (aks aralığı) 3.45 metre olduğu görülebiliyor. Araç Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kullandığı standartlara göre dingil mesafesi 3.20 metrenin üzerinde olduğu için 2. sınıf araç olarak tanımlanıyor. Yani yukarıda belirtilen geçiş kuralları tanımlamalarına uymuyor.
2017 yılında 800 TL olan para cezası, 2018 yılı için 915 TL olarak uygulanıyor
15 Temmuz Şehitler Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsünde UKOME’nin 02.11.2016 tarih ve 2016/8 1 sayılı kararına aykırı olarak geçiş yapan araçlara 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 30. Maddesi 2. Fıkrası gereğince idari para cezası uygulanıyor.
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü’nden elektronik posta ile alınan bilgiye göre, söz konusu idari para cezası 2017 yılı için 800 TL olarak uygulanırken, 2018 yılından itibaren 915 TL olarak uygulanıyor.
“İstanbul ilimizdeki gerek şehiriçi gerekse ilimizden geçen şehirlerarası trafiği rahatlatmak ve ulaşım probleminin azaltılması amacıyla Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün hizmete girmesi sonucunda; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME)’nin 02.11.2016 tarih ve 2016/8 1 sayılı kararı ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü kullanan 2,3,4 ve 5. Sınıf araçlar ile kimyasal madde taşıyan araçların açılış tarihinden itibaren Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü kullanması, karar alınmıştır.
15 Temmuz Şehitler Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsünde UKOME’nin söz konusu kararına aykırı olarak geçiş yapan araçların 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 30. Maddesi 2. Fıkrası gereğince idari para cezası uygulanmakta olup; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu yeniden değerlemeye ilişkin hükmü gereğince 6001 sayılı kanunun 30. Maddesi 2. Fıkrasında yer alan idari para cezası 2017 yılı için 800 TL- 2018 yılı için 915 TL olarak uygulanmaktadır.
6111 sayılı kanunun 22. Maddesinde “6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda belirtilen ve idari para cezasını gerektiren fiilin işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son günü bitimine kadar idari para cezası verilerek tebliğ edilmediği takdirde idari yaptırım kararı verilemez, verilmiş olanlar da düşer.” denilmektedir. İdari para cezaları için itiraz yolu Sulh ve ceza mahkemeleridir.
Çalışmalarımıza göstermiş olduğunuz ilgi ve hassasiyet için teşekkür ederiz.
Karayolları 1.Bölge Müdürlüğü
Not: Bu ileti resmi belge niteliği taşımamakta olup,sadece bilgilendirme amaçlıdır.”
Eskiden yazılan cezaların yeni gönderildiği iddiası da doğru
Haber kanallarında da iddialarda da dile getirilen bir diğer nokta eskiden kesilen cezaların yeni gönderildiği yönündeydi. teyit.org’un ulaştığı ceza tutanağı da bu iddiayı doğrular nitelikte.
Cezada tutanak tarihi ve ceza tarihlerinin arasında bir fark olduğu görülebiliyor. Tutanak tarihi 6 Kasım 2018 iken cezanın kesildiği tarih ise 31 Ocak 2017 yani arada neredeyse 2 yıllık bir süre mevcut.
teyit.org’un ulaştığı ceza tutanağına bakıldığında da gerekçenin 6001 sayılı kanunun 30. maddesinin ikinci fıkrasına dayandırıldığı görülebiliyor. Buna ek olarak, ceza tarihi 31.01.2017 olan örnek cezasının 800 TL tutarında olduğunu söylemek de mümkün. Fakat açıklamalar kısmının ikinci maddesine göre 15 günlük dava açma süresinde ödenen cezalarda yüzde 25 oranında indirim yapılıyor ve 2017 yılında 800 TL olarak kesilen cezalar 600 TL’ye düşüyor.
Hangi araçlar Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçtiğinde ceza alıyor?
Buna göre dingil mesafesi 3.20 metrenin üstünde olan Volkswagen Transporter Panelvan, Ford Transit Kamyonet, Mercedes: Vito Panelvan, Sprinter Minibüs, Ducato ve Renault Master Minibüs gibi 2. sınıf araçlar Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden geçemiyor. Köprüden geçemeyen diğer araçlara ise buradan ulaşmak mümkün.
Sonuç olarak, İstanbul’un 3. köprüsü olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün trafiğe açılmasıyla yapılan yeni düzenlemelerle birlikte Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden dingil mesafesi 3.20 metrenin üzerinde olan araçların geçiş yaptıkları takdirde ceza aldıkları ve eski tarihli cezaların sürücülere yeni gönderildiğine ilişkin iddialar doğru.
Güncelleme: Yeni düzenleme ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden bazı 2. sınıf araçlar da geçebilecek
Karayolları Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde 28 Aralık 2018 tarihinde yayımlanan duyuruya göre 2016/8-1 sayılı UKOME kararı gereği 6001 sayılı kanunun 30/2 maddesi gereği uygulanan cezai yaptırımlar; 28.12.2018 tarih ve 30639 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7159 Kanun No.lu "Karayolları Trafik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile yeniden düzenlendi.
Bu yeni düzenlemeye göre Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü artık bazı 2. sınıf araçlar da kullanabilecek. Karayolları Genel Müdürlüğü OGS Danışma Hattı ile yapılan telefon görüşmesine göre ruhsatında kamyonet, minibüs, transporter, van yazan 2. sınıf araçların 1 Ocak 2019 tarihi itibari ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü kullanmalarının serbest olduğu belirtildi. Diğer 2. sınıf araçlar (ruhsatında kamyon veya otobüs yazan), 3., 4. ve 5. sınıf araçlar için ise ceza uygulaması aynı şekilde uygulanmaya devam edecek. Yani ceza uygulaması 2. sınıf araçlar için aracın hangi sınıfa ait olduğuna göre değil, ruhsatta nasıl tanımlandığına göre yapılacak.
Geçmişe yönelik cezalara af getirildi
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün trafiğe açılmasıyla 2017 yılında uygulamaya sokulan Ulaşım Koordinasyon Merkezinin 02.11.2016 tarih ve 2016/8 1 sayılı kararı ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü kullanan 2, 3, 4 ve 5. Sınıf araçlar ile kimyasal madde taşıyan araçların açılış tarihinden itibaren Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü kullanması gerekliliği ile ilgili karara yönelik ceza alan 2. sınıf araç sahiplerinin cezalarına af getirilmesi söz konusu.
Karayolları Genel Müdürlüğü OGS Danışma Hattı ile yapılan telefon görüşmesinde yetkilinin belirttiğine göre, ilgili kurumlara henüz resmi bir bilgi gelmese de geçmiş uygulamayla ceza alan 2. sınıf araç sahiplerinin cezalarına yönelik af uygulaması getirileceği açıklandı. Fakat ödenen cezaların geri ödemelerinin nasıl olacağına dair henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Değişen kanun hükmünde konuyla ilgili şöyle bir bölüm bulunuyor:
"02.11.2016 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar, araç sınıfları itibarıyla kullanılması yasak olan 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsünden geçilmesi nedeniyle 30'uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca idari para cezası verilmez, verilmiş olanlar tebliğ edilmez, tebliğ edilmişlerin tahsilatından vazgeçilir, varsa yapılmış itirazlar veya açılmış davalar hakkında resen karar verilmesine yer olmadığına karar verilir, yargılama ve takip gideri taraflar üzerinde bırakılır ve vekâlet ücretine hükmedilmez. Söz konusu cezalar kapsamında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan tahsilatlar 28.02.2019 tarihine kadar başvurulması halinde 29.03.2019 tarihine kadar red ve iade edilir" denmekte olup, bu madde 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.”
15 Temmuz Şehitler Köprüsü için ise geçmişte yapılan düzenlemeler aynı şekilde devam ediyor. Buna göre 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nden yalnızca 1. sınıf araçlar (kamyonet, panelvan, van tipi araçlar hariç), turizm, toplu taşıma, ve servis araçlarının geçişi serbest.
Sonuç olarak, 28 Aralık 2018 tarihinde gelen yeni düzenlemeyle birlikte ruhsatında kamyonet, minibüs, transporter, van, panelvan yazan 2. sınıf araçlar artık Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü ceza almadan kullanabiliyor. Bunlar dışında kalan ruhsatında kamyon veya otobüs yazan araçlar, 3.,4. ve 5. sınıf araçlar için Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nü kullanmaları halinde 2017 yılından beri geçerli 900 TL tutarındaki aynı ceza uygulaması devam ediyor.