Şairlere, yazarlara ait olduğu iddiasıyla birçok alıntı paylaşılıyor. Kaynağını kontrol etmeden paylaşılan sözlere dair küçük bir araştırma yürüttüğümüzde çoğu zaman bunların iddia edilen yazara ya da şaire ait olmadığı ortaya konabiliyor. Zaman zaman bu yanlışa tanınmış kişiler de düşebiliyor.
Oyuncu ve şarkıcı Şevval Sam da Instagram hesabından “Deli kadınlar iyidir. Çünkü ne kahkahaları tutsak, ne gözyaşları sınırlı, ne arzuları mahpus, ne öfkeleri prangalıdır” sözünü Ahmed Arif’e ait diye paylaştı.
Sözün Ahmed Arif’e ait olduğuna kanıt yok
Sözleri arama motorlarında arattığımızda Ahmed Arif’e ait olduğu iddiasıyla hem internet sitelerinde hem de sosyal medya paylaşımlarında çok sayıda yer aldığını görüyoruz. KafkaOkur adlı edebiyat dergisinin de 2018 yılında sözleri Ahmed Arif’e atfederek paylaştığı görülüyor. Bazı internet sitelerinde ise sadece sözlerin paylaşıldığı, ancak yazar adı belirtilmediğini görüyoruz. En eski paylaşımın ise 2014 yılında yapıldığı tespit ediliyor. Dolayısıyla sözlerin 2014 yılından bu yana dolaşımda olduğunu söyleyebiliriz.
Bu sözün gerçekten Ahmed Arif’e ait olup olmadığını ortaya koyabilmek için ilk yapmamız gereken eserlerine başvurmak.
Ahmed Arif’in Hasretinden Prangalar Eskittim adlı şiir kitabında böyle bir söze rastlanmıyor. Kitabın içinde bulunan şiirlere bakıldığında herhangi bir dizede böyle bir söze yakın ifade geçmiyor. Şiir kitabının yayın hakları elinde bulunan Metis Yayınevi de Teyit’e bu ifadelerin şiir kitabında geçmediğini doğruladı
Hasretinden Prangalar Eskittim eserinin içindekiler kısmı.
Sözün Ahmed Arif’in diğer eserlerinde olma ihtimalini göz önünde bulundurarak oralarda da araştırma yaptık. Ahmed Arif’ten Leyla Erbil’e mektupların yer aldığı Leylim Leylim adlı eserinde de böyle bir alıntıya rastlanmıyor. Ayrıca İş Bankası Kültür yayınlarına da ulaştık. Onlar da bu sözün Arif’in eserinde olamayacağını belirtti.
Leylim Leylim kitabının içindekiler kısmı.
Kitaptan bir kısım.
Ahmed Arif’in Cemal Süreya’ya Mektupları adlı eseri de bulunuyor. Ancak bu eserde de söz konusu sözlere rastlanmıyor.
Kitaptan bir kısım.
Arif’in biyografik roman kitabı Giden Gitmiş Hüznü Ayaklandırmak Boşuna adlı kitapta da benzeri sözlerin yer almadığı görülüyor.
Kontrol ettiğimiz eserlerde benzerin bir alıntının yer almaması, sözün Ahmed Arif’e ait olmadığını doğruluyor. Öte yandan özellikle forumlarda “Deli kadınlar” ifadesiyle başlayan ve şairlere ait olan benzeri şiirlere rastlamak mümkün. Örneğin Mehmet Ali Kılınç’ın Başucu Yalnızlığım adlı kitabında benzeri bir şiirin yer aldığı görülüyor.
İlgili ifadelerdeki "pranga" sözcüğü, şairin "Hasretinden Prangalar Eskittim" adlı meşhur şiirini anımsattığından kullanıcılar bu yanılgıya düşmüş olabilir.
İnternetteki bilgi çokluğu arasında böylesi sözlerin önemli yazar veya şairlere atfedilerek dolaşıma sokulması çok görülen bir durum. Tanınmış isimlere atfedilmesi sözlerin etki yaratmasını ve daha çok insan tarafından paylaşılmasını da sağlıyor. Zamanla alıntılar o kişiye aitmiş gibi kalıcı hale geliyor. Alıntıların asıl kaynağını doğrulamak mümkün olmasa da, atfedilen kişinin eserlerine başvurarak en azından onlara ait olmadıklarını ortaya koyabiliyoruz.
