Sosyal medyada paylaşılan fotoğrafla 4 yaşındaki bir çocuğun Suriye’den Ürdün’e çölde tek başına yürüdüğü iddia edildi. Ayrıca paylaşımlarda yanında taşıdığı çantada annesi ve kız kardeşinin elbiseleri olduğu, ikisinin de savaşta öldüğü ifade edildi. Tarih Arşivi isimli Twitter hesabında paylaşılan bu iddia 3 binden fazla retweet, 6 binden fazla beğeni aldı.
Ancak fotoğrafın 4 yaşındaki çocuğun Suriye’den Ürdün’e tek başına çölde yürüyerek geçmeye çalıştığını gösterdiği iddiası doğru değil. Fotoğraf, 2014 yılından ve çocuk kalabalık bir mülteci grubunun içerisindeyken ailesinden yalnızca bir kaç metre geride kalmış.
Fotoğraftaki çocuk ailesinden bir kaç metre geride
Fotoğraf ilk olarak Andrew Harper isimli bir Birleşmiş Milletler (BM) temsilcisi tarafından 16 Şubat 2014 tarihinde paylaşılmıştı. Harper attığı tweette 4 yaşındaki Marwan’ın geçici olarak ailesinden ayrı düştüğünü ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) çalışanlarının Ürdün’e geçerken ona eşlik ettiğini belirtmişti.
https://twitter.com/And_Harper/status/435078098867208192
Fotoğrafın yanlış iddiayla bağlantılı olarak kullanılması, CNN muhabiri Hala Gorani’nin 17 Şubat 2014 tarihinde BM görevlilerinin Marwan’ın tek başına çölden sınırı geçmeye çalışırken bulduklarını belirttiği bir tweet ile başladı.
Bu tweetin ardından fotoğrafla birlikte yayılan iddia, pek çok haber sitesi ve sosyal medya kullanıcısı tarafından paylaşıldı. Haber sitelerinin 2014 yılında Marwan’ın tek başına çölde yürüdüğünü iddia ederek fotoğrafı paylaşmasının ardından Harper bir tweet daha atarak Marwan’ın kalabalık bir mülteci grubu içerisinde olduğunu gösteren başka bir fotoğraf paylaştı.
Harper’ın 4 yaşındaki Marwan’la ve Ürdün’den geçen Suriyelilere ilişkin attığı diğer tweetler:
https://twitter.com/And_Harper/status/435503364651372544
Marwan Ürdün sınırına güvenli bir şekilde taşındıktan sonra annesiyle buluştu.
https://twitter.com/And_Harper/status/435077286933823488
Ürdün / Malala Ziyareti / Malala Yousafzai Ürdün'ün kuzey sınırını ziyaret etti. 16 Şubat 2014. UNHCR / J. Kohler / Şubat 2014
Suriye’den Ürdün’deki kampa yerleştirilmek üzere gelen mültecilerin Jared Kohler tarafından çekilen fotoğrafı.
Fotoğrafçı Kohler de kendi Facebook hesabında “tuhaf bir şekilde şu ana kadar en çok paylaşılan fotoğrafım” demişti.Guardian gibi gazeteler de yanlış iddialarla paylaşılan fotoğrafın gerçek hikayesini aktarmıştı.
2014 yılında Türkiye’de de basında yer buldu
Sabah,Milliyet, İHA, Vatan, Posta, Haberler, Akşam gibi haber sitelerinde de Marwan’ın çölü yalnız başına geçmeye çalıştığı ve BM görevlilerinin onu bulduğuna ilişkin iddialar haberleştirilmişti. Bazı medya kuruluşları bu iddianın yanlış olduğunu da sonradan paylaşmıştı.
Fotoğraf internette tekrardan dolaşıma girdi
Muhammed Nawaz isimli Twitter kullanıcısı 1 Mart 2018 tarihinde bu fotoğrafı 4 yaşındaki çocuğun çölde tek başına Suriye’den Ürdün’e geçmeye çalıştığını gösterdiği iddiasıyla paylaştı. Paylaşım 44 bine yakın retweet, 50 bine yakın ise beğeni aldı.
Dünyada 10 milyondan fazla çocuk mülteci var
Birleşmiş Milletler'in aktardığı verilere göre dünyada şu an 22.5 milyon mülteci bulunuyor ve bunların yarısından fazlası 18 yaş altında.
