Sosyal medyada paylaşılan iddiaya göre Microsoft'un kurucusu Bill Gates, dünyaya yeni bir salgın hastalık yaymak için dünyanın dört bir yanında sivrisinek üreten fabrikalar açtı. İddia, farklı dillerde de dolaşıma girdi.
İddiaya kaynak olarak sunulan bulgu, Bill Gates’in 18 Ağustos 2022’de attığı bir tweet. Gates’in Kolombiya’da bilim insanlarının laboratuvarlarda sivrisinek ürettiğini söylediği bu tweet, kullanıcıların bir sonraki salgına bu sivrisineklerin sebep olacağına inanmasına neden oldu. İlk bakışta sivrisinek üreten bir fabrika kulağa garip gelse de fabrikanın amacı bölge insanlarının sivrisinek kaynaklı bulaşıcı hastalıklardan korunması.
Fabrikanın amacı sineklerle bulaşıcı hastalıkları azaltmak
GatesNotes platformunda yer alan bilgiye göre fabrikanın amacı, Wolbachia adlı bakteriyle üretilen sineklerle, sivrisinek kaynaklı hastalıkların seyrini azaltmak.
Fabrikada üretilen sivrisinekler dang humması, zika, chikungunya ve sarı humma gibi virüsleri insanlara bulaştırmalarını engelleyen Wolbachia adlı bakterileri taşıyor. Yabani sivrisineklerle üremeleri için serbest bırakılarak, bulaşı engelleyecek bakterileri doğal ortama yayıyorlar. Böylece sivrisineklerle yayılan virüslerin azalması ve milyonlarca insanın bu hastalıklardan korunması hedefleniyor.
Bu yöntemin yürütücüsü ise Dünya Sivrisinek Programı. Program, Wolbachia'yı dang, sarı humma ve diğer virüslere ev sahipliği yapan tropikal bir sivrisinek türü olan Aedes aegypti sivrisinekleri arasında yaymayı amaçlıyor.
Program, güncel olarak 12 ülkede faaliyet gösteriyor: Brezilya, Kolombiya, Meksika, Endonezya, Laos, Sri Lanka, Vietnam, Avustralya, Fiji, Kiribati, Yeni Kaledonya ve Vanuatu.
Bill Gates, programa 2004’de yaptığı maddi destek ile dahil olmuş. Programın internet sitesinde Bill Gates ile ilgili başka bir bilgi yok.
‘Wolbachia’ zararsız bir bakteri
Sivrisinekler, enfekte olan insanları ısırarak virüsü yayıyor. Başka bir insanı ısırdıklarında virüsü bir sonraki kişiye bulaştırabiliyorlar. Dang humması, Aedes aegypti sivrisinekleriyle yayılan bir virüs. Her yıl yaklaşık 400 milyon insanı enfekte ediyor ve 20 binden fazla insanı öldürüyor. İklim değişikliği nedeniyle artan sıcaklıklar, sivrisineklerin etki gösterdiği coğrafi bölgeyi genişleterek son yıllarda dang humması vakalarının sayısını artırdı.
Wolbachia ise, meyve sinekleri, arılar, güveler ve kelebekler dahil böceklerin yüzde 60'ında bulunan yaygın ve zararsız bir bakteri. Ayrıca, insanlar ve çevre için güvenli. Wolbachia bakterisinin insanlara ısırık yoluyla bulaştığına dair bir rapor yok ve Wolbachia sadece böcek hücrelerinin içinde yaşayabiliyor. Ancak dang humması gibi bulaşıcı hastalıkları taşıyan Aedes aegypti sivrisineklerinde Wolbachia bakterisi yok. Araştırmacılar, Aedes aegypti sivrisineklerine Wolbachia bakterisi verilirse, dang virüsünü bulaştırmalarını engelleyebileceğini düşünüyor.
Endonezya’da yürütülen randomize kontrollü bir çalışma, Wolbachia taşıyan sivrisineklerin bölgedeki dang humması vakalarını yüzde 77 ve dang humması nedeniyle hastaneye yatışları yüzde 86 oranında azalttığını buldu.
Yani Bill Gates sivrisinek programıyla yeni bir salgın oluşturmayı değil aksine önlemeyi amaçlıyor.
Yöntem Amerika Birleşik Devletleri’nde de kullanılıyor
Bu yöntem sadece Dünya Sivrisinek Programı dahilinde kullanılmıyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde Çevre Koruma Ajansı (EPA), Wolbachia'lı sivrisineklerle, bulaşıcı hastalıkların azalması üzerine çalışıyor.
Bill Gates, komplo teorilerine konu olan popüler isimlerin başında geliyor. Teyit, daha önce Bill Gates ile ilgili ortaya atılan birçok iddiayı inceledi.
İlginizi çekebilir: Komplo teorileriyle mücadele: Saptamak, çürütmek ve inananlarla konuşmak