Bilkent Üniversitesi’nin çevrimiçi sınavlarda kopya çekilmediğinden emin olmak üzere öğrencilere ayna gönderdiği iddiası, birçok haber platformu ve sosyal medya kullanıcısı tarafından paylaşıldı. Gazete Duvar’daki haberde, aynaların detayları da yer alıyordu.
Bilkent Üniversitesi İletişim Ofisi doğruladı
Teyit’in ulaştığı Bilkent Üniversitesi İletişim Ofisi, iddianın doğru olduğunu belirtti ve uygulamanın amacının sınav güvenliği ve adaletini sağlamak olduğunu söyledi:
“Bilkent Üniversitesi, akademik etik, sınav güvenliği ve adaleti konusunda gösterdiği hassasiyet doğrultusunda, Güz 2020-2021 dönemi için çevrimiçi yapılacak final sınavlarında kullanılmak üzere öğrencilerine 30x22 cm boyutlarında bir ayna göndermiştir. Yukarıdaki değerlere özen gösteren birçok eğitim kurumu, profesyonel sınav gözetmenliği şirketleri (örneğin, UProctor), test merkezleri ve sınavla işe alım yapan firmalar, çevrimiçi değerlendirmelerinde kullanılmak üzere bir yansıtıcı yüzey ve/veya ikinci bir kamera kullanımını sınav güvenliği ve adaleti açısından standart uygulama olarak benimsemiştir. Temel olarak bu uygulamanın amacı, sınavı alan kişinin webcam yoluyla sadece yüzünü ya da çalışma alanını görmenin yanında, ayna aracılığı ile de ekranda sınav harici ek bir pencere açılmadığının, üçüncü bir şahıs tarafından paylaşım yapılmadığının ve sınav alınan odada başka bir kişinin bulunmadığının teyit edilmesidir. Bilkent Üniversitesi, öğrencilerinin tamamının ikinci bir kamera edinmelerinin zor olabileceği düşüncesiyle, öğrencilere herhangi bir yük oluşturmayacak bu yöntemi tercih etmiştir.”
Olayın arka planı: Öncesinde başka yollar denendi
Bilkent Üniversitesi aslında bu öğretim dönemi yüz yüze eğitim kararı almıştı fakat okula gelmeyi riskli bulan öğrencilerin evlerinden çevrimiçi katılma seçeneği de bulunuyordu. Hatta ara sınavlar yüz yüze gerçekleşti. Ancak vakaların artmasıyla 2 Aralık’ta yeni bir senato kararı yayınlandı ve sınavlar ileri bir tarihe ertelendi. Karar metninin ulaştığı öğrencilerden bazıları, metni Teyit ile paylaştı.
Fakat öğrenciler bu kararlara, hem genel not ortalamalarının etkileneceğini düşünerek hem de sağlık açısından risk almak istemedikleri için itiraz etti. Tepkiler üzerine okul yönetimi farklı bir yol izlemeye karar verdi. Rektör Abdullah Atalar 5 Aralık tarihli farklı bir karar listesi yolladı.
Bu listede en önemli detay, önceki kararların geçersiz sayılması ile sınavların nasıl yapılacağının öğretim görevlileri ve öğrencilerin ortak kararına bırakılacağı idi.
Madde 3: Sınav formatı yazılı, sözlü veya ödev şeklinde olabilir. Yüz yüze sınav öğretim görevlileri ve öğrenciler onayladığı sürece hâlâ bir seçenek.
Teyit konuyla ilgili üniversite öğrencilerine ulaştı. Bir İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı bölümü öğrencisinden alınan bilgiye göre vizeler için öğrenciyi önden ve arkadan görüntüleyecek şekilde iki kamera zorunluluğu getirilmiş. Herkesin iki kamerası olmayınca bu çözüm olumlu sonuç vermemiş.
Aynı öğrenci vizelerde bazı öğrencilerin gerçekten kopya çekmeye çalıştığına şahit olunduğunu da söyledi. Bir matematik sınavında kameranın göremeyeceği bir açıdan öğrenciye yardım eden bir özel hocanın varlığına da şahitlik etmiş.
Ayna gönderilmesine karar verildi
Gelişmeler üzerine öğrenci işleri müdürlüğü 15 Aralık tarihinde yeni bir e-posta yolladı. E-posta, adil bir sınav düzeni için öğrencinin ellerini, çalışma masalarını, telefonlarını ve bilgisayar ekranlarını gören “iki kamera” sisteminin uygulanabilir olmaması sebebiyle, üniversitenin tüm öğrencilere ayna göndereceğini haber veriyor.
Öğrencilerden istenen ise aynanın gönderileceği adresi "Öğrenci Bilgi Edinme Sistemi" olan “STARS" üzerinden onaylamaları. Paylaşılan ekran görüntüleri de bu işlemlerden.
Yurtdışındaki öğrenciler aynaları kendileri temin edecek
Teyit’in ulaştığı Psikoloji Bölümü öğrencisinden alınan bilgiye göre, adres bildirimi kısmında yurtdışı seçeneği varsa da, onlara gönderim yapılamıyor. Kendilerinin temin etmesi isteniyor. Aynanın amacı bilgisayar ekranını, öğrencinin masasının üzerini ve sınava girdikleri odayı görerek öğrencilerin kopya çekmesini engellemek.
İrtibata geçilen öğrenciler ve okulun Facebook grubunda paylaşılan fotoğraflara göre, aynalar teslim edilmeye başlamış.
Aynasını kırık olarak teslim alan öğrenciler de olmuş. Öğrenci İşleri Müdürlüğü yenisini göndereceklerini belirtmiş.
Sınavlar sırasında öğrencilerden sadece ayna kullanmaları değil, “onur yemini” etmeleri de isteniyor. Teyit’in ulaştığı öğrenciler el yazısıyla kaleme alınmış “onur yeminini” postalamaları istenen bir e-posta da almış.
Yemin metni şöyle: “Final sınavlarım için sunacağım çalışmanın tamamen bana ait olacağına şeref sözü veriyorum. Herhangi bir kaynaktan herhangi bir yetkisiz yardım almayacağım ve başkalarına bu tür bir yardım sağlamayacağım. Herhangi bir dürüstlük ihlalinin disiplin soruşturmasıyla sonuçlanacağını ve ağır cezalara yol açabileceğini anlıyor ve kabul ediyorum.”
Yurtdışındaki eğitim kurumlarında da sınav güvenliğini sağlamak için çift kamera sistemi dahil birçok tedbir üzerine tartışmalar bulunuyor. Bu konuda farklı çözüm önerileri var. Bilhassa öğrencinin sınav sırasında bilgisayarda yaptığı etkinlikleri (arama motoruna girme, farklı sekmeler açma vs) öğretmenin görmesini sağlayan uygulamalar üzerine duruluyor.
