Uzun zamandır dolaşan bazı paylaşımlarda “Beyinlerimiz savaşsın isterdim ama silahsızsınız” sözünün Alman yazar Franz Kafka’ya ait olduğu iddia ediliyor.
Alıntıyı arama motorlarında arattığımızda birçok internet sitesinde, blogda, forumda, sosyal medya hesabında Franz Kafka imzasıyla paylaşıldığını görüyoruz. Geriye gittiğimizde 2014 yılında bir köşe yazısında da rastlıyoruz. Yanı sıra sözü kimseye atfetmeden paylaşanlar sayfalar da var.
Öte yandan Google Kitaplar’dan erişilen iki kitapta da sözün Franz Kafka’ya atfedildiği görülüyor. Atilla Girgin ve Abdi Erkal’ın yazdığı Düşünme ve Değerlendirme İpuçları adlı kitap ve anonim olan İçimden Geldiği Gibi kitabında sözün Franz Kafka imzasıyla paylaşıldığı görülüyor.
Alıntı başka yazarlara da atfedilmiş
1000Kitap adlı kitap alıntılarının paylaşıldığı forumda da sözün Franz Kafka’nın farklı eserlerine atfedilerek belirtildiği görülüyor. Kafka’nın en bilinen kitaplarından Dönüşüm, Dava kitaplarında geçtiği belirtilmiş. Ayrıca bazı kullanıcılar tarafından sözün Sabahattin Ali, Zülfü Livaneli, Ernst Fischer, Klaus Wagenbach gibi yazarlara da atfedildiği görülüyor.
Öte yandan Kafka’nın yazılı eserlerine baktığımızda böyle bir alıntı yer almadığını görüyoruz.
Franz Kafka Almanca konuşuyordu, bilinen birçok eserini de Almanca yazmıştı. Sözü Almanca aradığımızda ise anonim olarak yayıldığı görülüyor. Kafka’nın önemli alıntılarının kaynaklarıyla Almanca yer aldığı sayfada da buna benzer alıntının yer almadığı doğrulanıyor.
Sözün en erken versiyonu 1866 yılında yayınlanan kitapta yer alıyor
Sözü İngilizce olarak aradığımızda, alıntıların kökenlerinin doğrulanabileceği Quote Investigator aracında karşımıza çıktığını görüyoruz. Burada sözün daha önce William Shakespeare, Mark Twain, Oscar Wilde, Winston Churcill’e atfedilen birçok versiyonu olduğu belirtilmiş. Ancak sözün bu isimlere ait olduğuna da hiçbir kanıt bulunmadığı aktarılmış.
İngilizcede sözün Kafka’ya atfedilmediği anlaşılıyor. Sözün farklı versiyonlarının atfedilen kişiler arasında Kafka’nın adı yok.
Alıntının bir versiyonunun yüksek ihtimalle Abby Buchanan Longstreet’in takma adıyla yayınladığı 1866 tarihli, Remy St. Remy: Or, the Boy in Blue adlı romanında yer aldığı belirtilmiş. Yani alıntının en erken versiyonuna burada rastlıyoruz. Franz Kafka’nın doğum tarihi ise 1883.
“Kan en kırmızı flamasını çocuğun yanaklarından sarkıttı, ancak Trissilian’ın ruh hali kırılacak ya da direnmeyecekti. Bir zeka savaşı verilecekti ancak Mavili Çocuk bu gece silahsızdı.”
Quote Investigator, alıntının bu tarihten sonra birçok farklı kaynakta sayısız versiyonunun yer aldığını aktarmış. En erken örneğine 1866 yılında Longstreet’in romanında rastlansa da, alıntının giderek daha anonim hal aldığını söylemek mümkün.
20. yüzyılın önemli edebi yazarlarından Franz Kafka’nın, gerçekçilik unsurlarının fantastik öğelerle yer aldığı eserlerinde yabancılaşma, varoluşsal kaygı gibi temalar işleniyor.
