Sosyal medyada hızla yayılan ve Teyit’e ihbar olarak gönderilen bir görselin, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın, A Haber yayınında doların yükselişini 2001 krizinin etkileriyle açıkladığını gösterdiği iddia edildi. Ekşi Sözlük’te de başlığı açılan konuyla ilgili birçok yorum yapıldı.
Görsel montajlanmış
Görsele ayrıntılı bakıldığında alt banttan bir ipucu yakalanabiliyor. Burada son 24 saatte 72 kişinin hayatını kaybettiği ve bin 767 kişiye Covid-19 tanısı konduğu bilgisi yazıyor. Bu sayılar, Sağlık Bakanlığı’nın 23 Eylül 2020 koronavirüs tablosuna ait. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, saat 19.00’dan sonra Covid-19 verilerini açıklamış. A Haber’de bu sayılar 19.07’de “son dakika” bandıyla verilmiş ve bantta iddia görselinde yer alan yazının bir benzeri var. Gece Ajansı programında da saat 01.19’da ise birebir aynı altyazıyı görmek mümkün.
İddia konusu görselde yer alan ifade: “... son 24 saatte 72 kişi hayatını kaybetti, bin 767’ye kişiye Kovid-19 tanısı konuldu. Bakan Koca…”
A Haber’in alt bandında yer alan ifade ifade: “Son 24 saatte, 72 kişi Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti, ağır hasta sayısı bin 561 oldu. Türkiye’de son 24 saatte 112 bin 102 Kovid-19 testi yapıldı, bin 767 kişiye hastalık tanısı konuldu. Son 24 saatte bin 27 kişinin Kovid-19 tedavisinin tamamlanmasıyla, iyileşenlerin sayısı 270 bin 723’e yükseldi.”
İddiada yer alan alt bant ve orijinal alt bant.
Haliyle iddia edilen yayının tarihinin 23 Eylül 2020 olabileceğini söyleyebiliriz. Ancak A Haber’in o tarihteki yayınları tarandığında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın bir programda yer aldığı bilgisi yok. İddia görselinde yer alan Gece Ajansı programına da bakıldığında yine Albayrak’a rastlanmıyor.
Sunucunun ismi ve arka planı değiştirilmiş
İddiaya konu olan görselde Gece Ajansı’nın sunucusunun ismi de Zeynep Osmanoğlu olarak yer almış, ancak bu kişinin gerçek soyadı Bayramoğlu. Bayramoğlu o tarihte gece haberlerini de sunmamış. A Haber yayın akışına göre, saat 22.00’dan sonra Haktan Uysal’ın sunduğu Memleket Meselesi programı başlıyor. Takiben 01.00’da Sinan Tatlı’yla Gece Ajansı yayınlanıyor. Devamında ise Memleket Meselesi’nin tekrarı var.
Bayramoğlu’na ait görüntüye bakıldığında Mayıs 2020’de yayınlanan bir programdaki duruşuyla aynı olduğu görülüyor. Gece Ajansı programında Bayramoğlu’nun kıyafetleri de aynı.
Mayıs 2020’de Zeynep Bayramoğlu’nun sunduğu Gece Ajansı programındaki görüntüsü
İddiada yer alan montajlanmış görsel. (Bayramoğlu’nun arka planına mavi bir görüntü yerleştirilmiş)
23 Eylül 2020 yahut öncesi ve sonrasında Berat Albayrak’ın doların yükselişinin sebebinin 2001 krizinin etkilerinden dolayı olduğuna yönelik bir açıklamasına da rastlanmıyor.
Berat Albayrak’ın dövizle ilgili ifadeleri bir süredir gündemde
Fakat Albayrak’ın döviz kurundaki artışla ilgili açıklamaları bir süredir konuşuluyor. Albayrak, bir televizyon programında “Dolar yükselince endişelenmeli miyiz?” sorusuna “Dolarla mı maaş alıyorsunuz? Dolarla bir işiniz mi var” diye yanıt vermişti.
2001 krizinin merkezinde bankacılık sistemi vardı. 22 bankanın batarak TMSF'ye devredildiği kriz günü, dolar 685.500 TL’den 920.000 TL’ye fırlamıştı. Demokratik Sol Parti, ANAP ve MHP’den oluşan 57. hükümetin Kemal Derviş’in programına uygun olarak gerçekleştirdiği kurumsal reformlarla bankacılık sektörü regüle edilmişti.
