Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir paylaşımdaki fotoğrafın, Netanyahu hükümetinin Arapça’yı resmi dil statüsünden çıkarması üzerine Tel-Aviv'de topluca Arapça dersi alan bazı İsrail vatandaşlarını gösterdiği iddia edildi.
Alon-Lee Green tarafından 30 Temmuz 2018’de Twitter'da paylaşılan ve Mustafa Akyol’un da alıntıladığı iddia ve fotoğraf, daha sonra TRTHaber ve OdaTV gibi haber portalları tarafından da paylaşıldı.
Bazı İsraillilerin Arapça'nın resmi dil statüsünden çıkması üzerine topluca Arapça dersi aldıkları iddiası doğru. İddia ile paylaşılan fotoğraf, Temmuz ayında çıkarılan ulus-devlet yasasına karşı düzenlenen protestolar dizisinden bir tanesini gösteriyor.
Protestolar Arapça ulus-devlet yasasına karşı
İsrail'i Yahudilerin ulus-devleti olarak tanımlayan anayasal kanun, 19 Temmuz 2018'de İsrail meclisi Knesset'ten geçti. Yazılı bir anayasaya sahip olmayan İsrail'de çeşitli anayasal kanunlar anayasa gibi işlem görüyor ve dolayısıyla ilgili yasa bir anayasa değişikliği olarak değerlendirilebilir. İsrail vatandaşlığını ve dolayısıyla “kendi kaderini tayin hakkını” yalnızca Yahudilik üzerinden tanımasına ek olarak İbranice'yi İsrail'in resmi dili olarak tanıyan bu değişiklik, Arapça'yı resmi dilden “özel bir statüye” sahip bir dile indirgiyor. Her ne kadar kanunun sonraki fıkrası Arapça'ya kanundan önce tanınan statüye bir halel gelmeyeceğini hükme bağladığı için resmi dil konusundaki bu değişiklik sembolik olarak değerlendirilebilecek olsa da yasa, yaklaşık yüzde 20’lik bir Arap azınlığa sahip olan ülkede tartışmalara sebep olmuş durumda.
Tepki olarak Arapça dersi organize edildi
Daha meclisten geçmeden muhalefet milletvekilleri tarafından ırkçı ve “apartheid uygulamasını andıran” bir yasa olarak kınanan ve meclisten 62'ye karşı 55 oyla geçen yasa, yaklaşık yüzde 75'i Yahudi olan ülkede değişik zaman ve şehirlerde çeşitli protestolara neden olurken protesto edenler sadece İsrailli Araplar değildi. Protestolara ülkedeki diğer azınlıkların yanında yasaya karşı çıkan Yahudiler de katıldı. Bu protestolardan bir tanesi de 30 Temmuz 2018 tarihinde Tel-Aviv'in Habina Meydanı'nda bazı İsrailli Yahudilerin de dahil olduğu çeşitli arkaplanlardan binlerce kişinin katıldığı bir Arapça dersi oldu. İsrail'deki çeşitli sivil toplum kuruluşlarınca ortaklaşa organize edilen etkinlik, “Dünyanın en büyük Arapça dersi” olarak lanse edildi. The New York Jewish Week'e göre katılanların binlercesi İsrailli Yahudiler idi.
İddia konusu fotoğraf da Tel-Aviv'in sık sık çeşitli protestolara ev sahipliği yapan Habima Meydanı'nda çekilmiş.
Etkinlik hakkında Haaretz'in ve +972 adlı haber portalının haberlerinde etkinliğin ve iddia konusu fotoğraftaki kişilerin benzer açılardan farklı fotoğrafları da görülebiliyor.
Arapça öğrenenler protesto ile sınırlı kalmadı
Her ne kadar etkinlik tek seferlik ve sembolik bir nitelik taşısa da Arapça öğrenme konusunda kimi muhaliflere ilham vermiş durumda. İsrail'in önde gelen gazetelerinden Haaretz'in 31 Ağustos 2018 tarihli haberine göre, ülkenin güneyindeki Negev Çölü'ndeki Drijat Köyü'nde açılan kurslara yazılıp protesto olarak Arapça öğrenen insanlar da bulunmakta. Bu program esnasında kişiler Arapça dersleri almanın yanında kültürel alışverişin kolaylaştırılması amacıyla Arap ailelerin yanlarına yerleştiriliyor. Yeni programların önümüzdeki aylarda ülkenin kuzeyinde de başlayacağı belirtilmiş. Ayrıca 29 Ağustos 2018 tarihli bir i24 News haberine göre ulus-devlet yasası ile birlikte Arapça resmi statüsünü kaybetmesine rağmen İsrail’de Arapça kursları yükselişte.
