Türkiye’nin birçok bölgesinde orman yangınları devam ederken, yangın söndürmekte kullanılabilecek uçak filosu da tartışılmaya başladı. Sosyal medyada paylaşılan çeşitli gönderilerde, bazı Akdeniz ülkelerinde bulunan yangın söndürme uçağı sayıları hakkında çeşitli iddialar ortaya atıldı. Peki Türkiye’nin yangın söndürme filosu bu ülkelere kıyasla ne durumda?
Türkiye’nin üç yangın söndürme uçağı var
Türkiye'nin kaç yangın söndürme uçağı olduğu ve bunların aktif olarak kullanıp kullanılmadığına dair birbiriyle çelişen birçok bilgi var.
Türkiye’nin yangın söndürme uçak envanteri hakkında arama yaptığımızda ilk olarak THK Gökçen Havacılık envanteri ile karşılaşıyoruz. Gökçen Havacılık envanterinde, 2009 yılında alınmış dokuz adet CL-215 Bombardier yangın söndürme uçağı olmak üzere toplam 20 yangın söndürme uçağı olduğu belirtiliyor. Ancak bu kaynakta güncel bir veri yer almıyor.
2020 yılında TBMM’ye soru önergesi veren İyi Parti Eskişehir Milletvekili Dr. Arslan Kabukçuğlu’na 2020 yılında iki amfibik uçak ve 27 helikopter kiralandığı bilgisi verilmiş.
Türkiye'de yangın söndürme uçaklarının sayısı ile ilgili iddiaların ardından 29 Temmuz 2021’de yazılı bir açıklama yapan Türk Hava Kurumu, “Şu anda Manavgat dahil ülkemizin çeşitli bölgelerinde üç adet Beriev BE-200, 10 bin litre kapasiteli amfibik yangın söndürme uçağı, 15 adet Mİ-8 2 bin 500 litre kapasiteli genel maksat helikopteri, iki adet genel maksat yangın söndürme CH-47 Chinook 7 bin 500 litre kapasiteli helikopterler olmak üzere toplam 20 aracımız Manavgat'taki orman yangınları dahil, ülkemizin her bölgesinde devam eden yangınlara ara vermeden müdahale etmektedir” dedi.
Bu açıklamadan yola çıkarak, Türkiye’nin süregiden yangınlara üç kiralık yangın söndürme uçağıyla müdahale ettiğini söyleyebiliriz. Türkiye’nin kara sahasının yüzde 28’i ormanlık alanlardan oluşuyor.
Ardından Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, “Envanterimizde yangın söndürme uçağımız ve helikopterimiz yok, bu ezelden beri böyle. Envantere de uçak alımı ile ilgili sayın Cumhurbaşkanının talimatı ile çalışmalara başladık. Şu andaki uçakların tedarikçisi de THK” açıklamasını yaptı. Bakan Pakdemirli uçak sayısına bağlı eksik müdahaleye yönelik eleştiriler konusunda ise, iki senedir daha verimli uçaklar kullanıldığı ve helikopter sayısının arttığı bilgisini paylaştı. Mevcut uçakların kullanılamadığı iddiasıyla ilgili de “1960’lardan kalma uçakları kullanalım tarzı açıklama yapıyorlar. Bu bizi üzmekten başka bir şey değil. Orman teşkilatı istemediği için bunları kullanmayı bıraktık” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, yangınla mücadele uçak sayısının Rusya ve Ukrayna'dan alınacaklarla birlikte beş ila altıya çıkacağını belirtti. Bu bilgi de tutarlı; şu anda uçak sayısı beşten daha az. Erdoğan yangınlara 45 helikopterin müdahale ettiği bilgisini de paylaştı.
Diğer ülkelerde durum ne?
Sosyal medya paylaşımlarında yer alan iddialarda Türkiye’nin yangın söndürme uçağı filosu, diğer bazı Akdeniz ülkelerinkiyle kıyaslanıyor. İklim itibariyle orman yangınlarının aktüel bir tehdit olduğu bu Akdeniz ülkelerinin mevcut uçak filolarını inceleyelim.
Yunanistan: Yunanistan’ın yangın söndürme filosu geniş. Yunanistan Hava Kuvvetleri 11 adet CL-215, 7 adet CL-415 ve 19 ila 22 adet biraz daha küçük olan PZL M-18B yangın söndürme uçağına sahip. Yunanistan ayrıca her yıl BE-200, Sikorsky S-64 Skycrane gibi diğer ülkeler ve şirketlerden çeşitli uçak ve helikopterler kiralıyor. Yunanistan’ın kara sahasının yüzde 28’i ormanlık alanlardan oluşuyor.
Fransa: Fransa filosu bünyesinde yer alan yangın söndürme uçaklarının sayısı 26. Bunların içinde 11 adet Canadair CL415, 10 adet Tracker, iki adet Dash ve üç adet Beechcraft King Air 200 var. Fransa’nın kara sahasının yüzde 28’i ormanlık alanlardan oluşuyor.
İspanya: İspanya'nın filosunda 17 uçak yer alıyor. Bunlardan 14’ü CL-215-T kodlu Canadair uçağı ve üç tanesi CL-415 kodlu Bombardier uçağı. Uçaklar dışında filoda 10 yangın söndürme helikopteri bulunuyor. İspanya'nınkara sahasının yüzde 26’sı ormanlık alanlardan oluşuyor.
İtalya: İtalya’nın filosunda 15 Canadair CL415 uçağı ve beş Erickson S64F helikopteri yer alıyor. İtalya’nın kara sahasının yüzde 29’u ormanlık alanlardan oluşuyor.
