Sosyal medyada paylaşılan ve teyit.org’a ihbar olarak gönderilen bir haberde Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Suriyelilere ait iş yerlerini kapattığı ve Suriyelilerin 19 Temmuz 2019 tarihi itibariyle Ankara’da iş yeri açamayacağı iddia edildi. ANKA Canlı isimli Twitter hesabı üzerinden paylaşılan haber yaklaşık 5 bin kişi tarafından beğenilirken, bin 300 kullanıcı tarafından da retweetlendi.
Aynı Twitter hesabı, gün içinde haberi güncelleyerek, söz konusu uygulama kararının Polatlı Belediyesi’ndeki encümenler tarafından alındığını iddia etti.
Ancak her iki iddia da gerçeği yansıtmıyor. Polatlı Belediyesi’nin de Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin de Suriye uyruklu kişilere ait iş yerlerinin kapatılmasına dair bir uygulaması bulunmuyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, büyükşehir belediyesinde böyle bir karar alınmadığını belirtti. Polatlı Belediyesi Zabıta Müdürlüğünün yaptığı açıklamaya göre ise gündeme gelen uygulama, 3572 sayılı ruhsat yönetmeliği gereğince ticari faaliyetine son verilen 7 adet işletmeye yönelik. Kapatılan işletmelerden 3 tanesi T.C. uyruklu vatandaşlara aitken, 4’ü Suriye uyruklu kişilere ait.
Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Suriyelilere ait iş yerlerini kapatmaya yönelik bir kararı yok
Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkilileriyle görüşen Teyit, belediyenin Suriyelilere ait iş yerlerine yönelik herhangi bir kapatma kararının bulunmadığını öğrendi. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin resmi internet sitesi veya sosyal medya hesaplarında da böyle bir uygulamayı gösteren bir duyuruya rastlanmıyor. İddia konusu haberde kullanılan fotoğraflarda da Polatlı dışında bir ilçenin fotoğrafı görülmemekte. Haberin kaynaklarından ANKA Canlı Haber de, daha sonra paylaşımını güncelleyerek uygulamanın sadece Polatlı’da gerçekleştiğini belirtmiş.
Polatlı Belediyesi’nin uygulaması sadece Suriye uyruklu iş yeri sahiplerine yönelik değil
Polatlı Belediyesi’nin yayılan haber üzerine yaptığı açıklamaya belediyenin resmi Facebook sayfasından ulaşılabiliyor. Zabıta Müdürlüğü’nün açıklaması şu şekilde:
“Bugün 3572 sayılı Ruhsat Yönetmeliği gereğince genel temizlik ve insan sağlığı kurallarına uymayan, tarihi geçmiş ve menşei belirsiz ürün satışı yapan 7 adet iş yeri Polatlı Belediyesi Encümeni kararı ile kapatılmıştır. Söz konusu iş yerlerine 15 gün süreyle iki kez Zabıta Müdürlüğü ekiplerimizce yazılı uyarıda bulunulmuş, hijyen şartlarını yerine getirmeyen bu iş yerlerinin ruhsatları iptal edilerek ticari faaliyetleri durdurulmuştur. Bu iş yerleri sahiplerinden 3’ü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, 4’ü Suriye uyrukludur. Müdürlüğümüzün bu uygulamasının bazı sosyal medya hesaplarında amacı dışında yayınlanması gerçeklerle örtüşmemektedir. Polatlı Belediyesi Zabıta Müdürlüğümüz daha önce de ruhsatsız ticari faaliyet yürüten başka işletmelerin ruhsatlarını iptal ettiği gibi, hemşehrilerimizin sağlığını tehdit eden hiç kimseye müsaade etmeyecektir.”
Polatlı Belediyesi Zabıta Müdürlüğü ile de iletişime geçen Teyit, uygulamanın 3572 sayılı İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Yönelik Yönetmelik gereğince uzun süredir her sene gerçekleştirildiğini öğrendi. Bu sene de Zabıta Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen kontrollerde, genel temizlik ve insan sağlığı kurallarına uymayan, tarihi geçmiş ve menşei belirsiz ürün satışı yapan veya ruhsatları bulunmadığı belirlenen işletmelere 15 gün boyunca yasal şartları sağlamaları için süre verildiği, 15 gün sonunda bu şartları hala sağlamamış olan 7 işletmenin kapatıldığı belirtildi. Yapılan telefon görüşmesinde bu kapatılan 7 işletmeden 3’ünün sahibinin T.C. vatandaşı 4’ünün ise Suriye uyruklu olduğu belirtildi.
Suriyeliler çalışma iznine sahip oldukları sürece iş yeri açabiliyorlar
Türkiye Belediyeler Birliği’nin 2010 senesinde yayımladığı “Sorulu Cevaplı İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı” isimli kitapçığın ilk sorusunun cevabına bakıldığında, konuyla ilgili yetkili idarenin belediye sınırları içinde belediye olduğu görülüyor (sayfa 25). Aynı kitapçığın 163. sayfasında da belediye zabıtasının iş yerleriyle ilgili görevlerini görmek mümkün.
Anlaşılacağı üzere belediye sınırları içindeki iş yerlerinin yönetmelik gereğince kontrollerini yapmak ve gerektiğinde kapatmak zabıtanın yetkileri arasında bulunuyor.
Bunlara ek olarak, Türkiye’de yaşayan Geçici Koruma Statüsü altındaki kişiler için iş yeri açma şartlarına ait bilgileri de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın internet sitesinden bulmak mümkün. Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik’te de belirtildiği üzere, Türkiye’de yaşayan Suriye uyruklu kişilerin, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından farklı olarak yapmaları gereken Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan çalışma izni almak. Bu şartı yerine getirmiş Suriye uyruklu kişilerin iş yeri açmasına engel herhangi bir yasa bulunmuyor.
Sonuç olarak, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin Suriyelilere ait iş yerlerini kapattığı ve Suriyelilerin 19 Temmuz 2019 tarihi itibariyle Ankara’da iş yeri açamayacağı iddiası gerçeği yansıtmıyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre böyle bir uygulama bulunmamakta. Ayrıca iddia haberi paylaşan kaynak sonradan uygulamanın sadece Polatlı Belediyesi’ne ait olduğunu belirtti. Ancak bu iddia da yanlış. Fotoğraflarda gösterilen kapanan iş yerleri hakkındaki karar Suriye uyruklu işletme sahiplerine yönelik değil. 3572 sayılı İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Yönelik Yönetmelik gereğince gerçekleşen uygulama Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını da kapsıyor.
