Türkiye’de Covid-19 salgınıyla mücadele için ulusal düzeyde önlemler alınırken, WhatsApp gruplarında dolaşan bir iddiaya göre Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı kadınların altın ve çay günlerini yasakladı.
İddiaya eşlik eden metinde, yasağın 15 Mart 2020’den itibaren üç hafta geçerli olacağı yazıyor. Metinde Bakanlar Kurulu ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nca alınan bir ortak karardan bahsediliyor, altın ve çay günlerinde yapılanların "günah" olduğu ifade ediliyor. İddia konusu belgeye göre, yasağa uymayanlar hakkında cezai işlem başlatılacak. Bazı Twitter kullanıcıları da iddiayı hesaplarından paylaştı.
Ancak iddia doğru değil. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı böyle bir karar yayımlamadı. Bakanlığın 14 Mart 2020’de yayımladığı son genelgede, altın ve çay günlerinden bahsedilmiyor. Birçok yazım ve imlâ hatası barındıran belge, Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te belirtilen kurallara da uymuyor.
Bakanlık böyle bir karar yayımlamadı
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde kurumlara gönderilen yazışmalar aynı gün duyuruluyor. Bu duyurular arasında kadınların altın ve çay günlerini yasaklayan bir genelgeye rastlanmıyor. Ayrıca KAYSİS’te (Elektronik Kamu Yönetimi Bilgi Sistemi) de böyle bir karar görülemiyor.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın yayımladığı son genelge 14 Mart 2020 tarihli ve bu genelgenin de altın ve çay günleriyle alakası yok. Genelgede yeni koronavirüs (Covid-19) salgınıyla mücadele kapsamında bakanlıkta bir Eylem Takip Grubu oluşturulacağından bahsediliyor. Genelge çeşitli NTV, Cumhuriyet gibi mecralarca haberleştirilmiş.
Metin birçok yazım yanlışı içeriyor
İddia kararnamede birçok dilbilgisi ve yazım yanlışı bulunuyor; ancak daha önemlisi hastalığın isminin resmi yazışmalardaki gibi kullanılmıyor oluşu. 13 Mart 2020’de Resmi Gazete’de yer alan bir genelgede salgından bahsedilirken “koronavirüs” ve “Covid-19” ifadeleri kullanılmış. İddia konusu belgede ise “Corona virüs” ifadesini görüyoruz.
Belge usulünce kaleme alınmamış
Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te günlük resmi yazışmalarda izlenmesi gereken kurallar yer alıyor. İddia konusu belge, bu kurallara da uymuyor.
İddia belgedeki “Karar No” kısmında yer alan numaraların sırasıyla “Türkiye Cumhuriyeti Devleti Teşkilat Numarası”, “Standart Dosya Planı Kodu” ve “Belge-Kayıt No”yu göstermesi gerekiyor.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan eski tarihli bir yazışmada resmi evraklarda yer alan "Sayı" ve "Konu" satırlarını görüyoruz. Aşağıdaki görselden iddia konusu kararın usulünce yazılmadığı da anlaşılıyor.
Metinde Bakanlar Kurulu ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nca alınan bir ortak karardan da bahsediliyor. Bu kararda kurul ve başkanlık altın ve çay günlerinde yapılanların genel olarak “günah” olduklarını tespit etmişler. Fakat yapılan bir internet aramasında ne böyle ortak bir karara rastlanıyor, ne de Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yayımladığı ve herhangi eylemi günah olarak nitelendiren bir metne.
Sonuç olarak Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı altın ve çay günlerini yasaklayan bir belge yayımlamadı. İddia, yanlış bilginin en yaygın yedi türünden uydurmaya örnek olarak gösterilebilir.
