19 Ekim 2018’de İhlas Haber Ajansı (İHA)’nın paylaştığı bir haberde Almanya Sağlık ve Sosyal Hizmet Bakanlığı ile Türkiye Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında yapılan protokolle Almanya’ya Türkiye’den alınacak 50 bin hasta ve yaşlı bakıcısı için kurs kayıtlarının başladığı iddia edildi.
Aynı iddia 19 Ekim 2018’de Hürriyet, HaberTürk ve Haberler.com gibi haber sitelerinde de paylaşıldı. Daha sonraki tarihlerde farklı sosyal medya platformlarındaki kullanıcılar ve çeşitli internet siteleri de aynı iddiayı paylaştı.
Ancak iki ülke arasında bu konuda imzalanmış herhangi bir iş birliği protokolü bulunmuyor. Habere konu olan etkinlik ise yurtdışı eğitim ve danışmanlık hizmeti veren bir şirketin Adana’nın Kozan ilçesinde bulunan bir meslek lisesinde Almanya’daki bazı kurumlar ile ortak gerçekleştirdiği programlarını anlattığı bir seminerden.
Almanya ve Türkiye arasında işçi alımını amaçlayan herhangi bir protokol bulunmuyor
T.C. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın internet sitelerinde daha önce imzalanmış işbirliği protokollerinin listelerine ulaşmak mümkün. Bu listelerden Almanya ve Türkiye arasında imzalanan ve Türkiye’den Almanya’ya 50 bin hasta ve yaşlı bakımı elemanı göndermeyi amaçlayan herhangi bir protokol bulunmadığı anlaşılıyor. Alman haber sitesi Correctiv’in teyit ekibi de Federal Almanya Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın böyle bir protokolün bulunmadığı yönündeki beyanını Teyit'e iletti.
Almanya Sağlık Bakanlığı Correctiv’e verdiği yanıt e-postasında Türkiye ve Almanya arasında bu konuda herhangi bir protokol bulunmadığını belirtmiş.
Bilgilendirme seminerini bir şirket düzenlemiş
İHA’nın iddia konusu haberinin videosuna YouTube’dan da ulaşmak mümkün. Bu videoda Adana Kozan Sis Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin müdürü Ruhşi Gül’ün konuşmaları izlenebiliyor. Gül, Almanya’ya yapılacak olan hasta ve yaşlı bakımı servis elemanı değişimi için yaş sınırının 36 olduğundan, en az B2 düzeyinde Almanca bilgisine sahip olunması gerektiğinden ve programın 3 yıl süreli olduğundan bahsediyor.
Bu video üzerine okul müdürü Ruhşi Gül, teyit.org’a, videoda aktarılan bilgilerin İHA’nın haberini yapan muhabir tarafından yanlış aktarıldığını söyledi. Gül, Almanya’daki hasta ve yaşlı bakımı eğitimi veren okullar ve çeşitli sağlık kuruluşları ile anlaşmalar yapan yurtdışı eğitim ve danışmanlık şirketlerinden biri olan Beymel’in Sis Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde bir bilgilendirme semineri düzenlediğini ifade etti.
Beymel, yurtdışında eğitim almak isteyenlere danışmanlık hizmeti sunan bir şirket. Beymel’in gerçekleştirdiği projelerden biri de Almanya’da bulunan çeşitli kuruluş ve okullarla anlaşmalar yaparak hasta ve yaşlı bakımı alanında eğitim almak ya da staj yapmak isteyenlere yönelik belirli bir ücret karşılığında hizmet sunmak. Söz konusu şirketin şu an için Almanya’nın Hannover şehrinde bulunan Ludwig Fresenius Okulu ile anlaşması bulunuyor.
Beymel’in Hannover’deki okulla yaptığı anlaşma kapsamında okulda eğitim görecek iki öğrencinin kabulünü onaylayan belge.
Beymel’in Almanya’da bulunan bir hasta bakımı servisi ile yaptığı anlaşma. Bu anlaşmaya göre hasta bakımı eğitimi alacak öğrenciler Chemnitz’de bulunan hasta bakımı servisi veren şirkette bulunacak.
Seminerin ulusal basında geçtiği gibi bir “işçi değişimi anlaşmasıyla” alakası olmadığı bilgisi Beymel’in internet sitesinde açıklanmış. Ayrıca Sis Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin internet sitesinde de aynı açıklamaya yer veriliyor ve açıklamada lisenin Almanya’ya işçi göndermek ve Almanca kursu vermek gibi bir yetkisinin olmadığı da belirtiliyor. Beymel’in yaptığı işe benzer faaliyetler gösteren başka kuruluşlar da bulunuyor.
Müdür Ruhşi Gül, 19 Ekim 2018’de gerçekleşen seminerde kullanılan sunumları ve Beymel şirketinin Almanya’da iş birliği yaptığı isimlerin bir listesini de gönderdi.
Ayrıca adı geçen lisenin müdürü Ruhşi Gül, Teyit'e okulda gerçekleşen bilgilendirme seminerinin Kozan’dan 20 öğrenci bulunabilmesi amacıyla gerçekleştiğini, “50 bin” gibi bir sayının söz konusu olmadığını açıkladı.
Türkiye ve Almanya arasında hasta bakımı konusunda imzalanan tek protokol 2015’ten
13 Ekim 2015’te dönemin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın resmi internet sitesinde yer alan bir habere göre Bakanlık ile Deutsche Elit Akademie AG arasında, Türkiye'deki yaşlı ve engellilerin bakım hizmetlerindeki standartların Almanya'daki standartlarla akreditasyonunu sağlayan bir iş birliği protokolü imzalandı. Bu protokole göre Deutsche Elit Akademie AG'nin bakım kurumlarında incelemelerde bulunarak hazırlayacağı "Türkiye Fizibilite Raporu", Alman bakım sigorta sistemine kabul ettirilecek. Ayrıca protokolde altı çizilen konulardan biri de Almanya'daki huzurevlerinde kalan Türklerin, Türkiye'deki resmi ve özel huzurevlerinden yararlanmalarının da yolunun açılması.
Correctiv’in teyit ekibi Deutsche Elit Akademie AG Başkanı Rüdiger Schilke’ye ulaşmış. Schilke, 2015’te imzalanan protokolün amacının sadece Türkiye’deki hasta ve yaşlı bakımı servislerinin kalitesinin Almanya’dakine benzer koşullara taşınması olduğunu belirtmiş. Sağlık Bakanlığı’ndaki bazı personel değişikliklerinin ardından şu an söz konusu protokol çalışmaları durdurulmuş.
19 Ekim 2018 haftası Almanya ve Türkiye arasında iki işbirliği protokolü imzalandı. İlki 17 Ekim’de Milli Eğitim Bakanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü ve Almanya Berlin Eğitim Senatörlüğü arasında imzalanan ve Almanya’daki Türk kökenli çocuklara verilen Türkçe derslerin daha etkin hale getirilmesini kapsayan protokoldü. Diğeri ise 25 Ekim’de imzalanan, ticaret ve yatırımlarda teknolojik ve bürokratik engelleri kaldırmak için dijitalleşmenin öneminin vurgulandığı Türkiye Almanya Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (JETCO) iş birliği protokolü. İddianın kaynağındaki haberin ortaya çıkışında İHA muhabirinin bu gelişmeler sonucu hataya düşerek Beymel’in sağladığı yurtdışı eğitim programını bu protokollerden birinin kapsamında değerlendirmesi söz konusu olmuş olabilir.
Aynı iddia Almanya’da da yayılmış
Correctiv’in doğrulama ekibi aynı iddianın Almanya’da da yayılması üzerine teyit.org ile iletişime geçti. Almanya’da bulunan Nex24 isimli haber sitesinin 23 Ekim 2018 tarihli bir haberinde aynı iddialar üzerine Alman aşırı sağ partisi AfD’li politikacı Lars-Patrick Berg’in görüşlerine yer vermiş. Berg, Almanya’nın artan yaşlı nüfusuna yönelik doğan ihtiyacı karşılayacak elemanların Türkiye’den alınmasının doğru olmadığını, yapılması gereken şeyin Almanya’daki hasta ve yaşlı bakımı eğitimlerinin düzeltilmesi ve yaygınlaştırılması olduğunu ifade etmiş. Lars-Patrick Berg aynı düşüncelerini Facebook hesabından da paylaşmış. Correctiv, bu iddiaların Almanya’da da yayılması üzerine konuyu incelediklerini belirtti. Deutsche Welle’nin (DW) 30 Haziran 2018 tarihli bir haberinden de Almanya’nın son yıllarda artan yaşlı ve hasta bakımı elemanı ihtiyacı görülebilir. Bu habere göre Almanya’nın 2018 itibariyle 36 bin hasta bakımı elemanına ihtiyacı var.
Correctiv’in teyit ekibinin 30 Kasım 2018’de yayımladığı ilgili analize de ulaşılabilir.
