Sosyal medyada ve haber sitelerinde market alışverişlerinde kullanılan poşet fiyatının yurttaş için 25 kuruştan 38,5 kuruşa çıktığı iddia edildi.
8 Aralık 2022’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum açıklama yapmış ve 2023’te alışveriş poşetlerinin 25 kuruş kalacağını söylemişti. İddialarda Kurum’un haftalar içinde fikrini değiştirdiği gibi yorumlarda da bulunulmuş.
Yurttaş 25 kuruş ödemeye devam edecek
28 Aralık 2022 tarihinde geri kazanım katılım payı tutarlarını içeren Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete’de yayınlandı. Yayınlanan listede lastik, pil, madeni yağ gibi ürünlerin yanı sıra plastik alışveriş poşetine ödenecek geri kazanım katılım payı tutarı da yer alıyor. Örneğin lastiğe ödenecek geri kazanım katılım payı tutarı 6 TL olurken, plastik poşete ödenecek tutar, poşet başına 38,5 kuruş olarak belirlenmiş.
Ancak bu artış yurttaşın markette alacağı poşetin 38,5 kuruş olacağı anlamına gelmiyor. Geri kazanım katılım payı, her sene belirli oranda artan ve poşetler için satış noktalarından tahsil edilen pay demek ve bu payı marketler devlete ödüyor. Yani alışveriş poşetleri yurttaş için değil, marketler için 38,5 kuruş oldu.
Mesela 2018’de alışveriş poşetlerinin geri kazanım katılım payı 15 kuruşken, 2021’de bu pay 25 kuruşa çıkmıştı. Marketlerde satılan 25 kuruşun 15 kuruşu tüketiciye vergi benzeri mali yükümlülük olarak yüklenirken, geri kalan 10 kuruş markete gidiyordu. Yeni belirlenen geri kazanım katılım payından marketler olumsuz etkilenmiş olacak.
Poşetlerden elde edilen gelir, 2872 sayılı kanunun 18. maddesine göre “Çevre Fonuna” aktarılıyor. Fonun kullanımına ilişkin kanunda açık bir hüküm olmasa da, poşetlerden elde edilen gelirlerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırıldığı söylenebiliyor. Yani poşetlerden elde edilen gelirin bakanlığın bütçesine eklendiği söylemek mümkün.
Bakan Kurum da iddiaların sosyal medyada yayılmasının ardından Twitter hesabından açıklama yaparak, poşet fiyatlarının 25 kuruş kalacağını belirtti.
