Türkiye 28 Mayıs 2023’te Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu için yeniden sandığa gidecek.
Millet İttifakı ve Cumhur İttifakı liderlerinin de Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin açıklamaları sürüyor. Sosyal medyada Millet İttifakı ortağı DEVA Partisi lideri Ali Babacan’ın “Parlamenter sistem de önemli ama mevcut sistemi de rehabilite edebiliriz” ve Cumhur İttifakı Anayasa değişikliği konusunda 'Gelin beraber çalışalım' derse çalışmaya hazırız” dediği iddia edildi.
Babacan’ın bu sözleriyle AK Parti’ye göz kırptığı yorumları yapıldı.
Babacan’ın cümleleri bağlamından koparılmış
DEVA Partisi lideri Ali Babacan, 19 Mayıs 2023’te TV5’te Seçim Özel yayınına katıldı. Babacan yayında, 14 Mayıs seçimlerinin sonuçları ve bundan sonra nasıl bir süreç izleneceğinden bahsetmiş.
Yayında, güçlendirilmiş parlamenter sistemle ilgili Millet İttifakı’nın yeterince bu vaadi duyurmadığıyla ilgili bir soru gelmiş.
Ali Babacan’ın güçlendirilmiş parlamenter sistem ve anayasa değişikliğiyle ilgili yaptığı açıklaması yayının 32.46’ıncı dakikasından itibaren başlıyor.
Ali Babacan: “Aslında biz sistem böyle bizim çok önemli üç konumuzdan biri değildi mesela. ilk 10 konuyu sayarken belki sistem değişikliğini sayıyorduk ama en önemli üç konu arasında olmadı. Fakat sistemle ilgili bu anayasa değişikliğiyle ilgili yapılan her türlü araştırmada vatandaşlarımızın en az yüzde 55'nin Türkiye’de sistem değişikliği istediğini görüyoruz. Mevcut sistem mi parlamenter sistem mi, diye sorduğumuzda her türlü araştırmada parlamenter sisteme destek veren vatandaşlarımızın sayısı daha fazla. Ama önümüze çıkan meclis aritmetiğine baktığımızda mevcut meclis aritmetiği anayasanın ancak Millet İttifakı ve Cumhur İttifakı beraber çalışırsa değişeceğini bize söylüyor. Yani Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı’nın beraberce uzlaşmadığı bir konuda anayasa değişikliği mümkün görünmüyor. Yani anayasada bir değişiklik yapmak istiyorsak oturup tam mutabakat aramamız lazım. Bizim bu anayasa değişiklik önerimiz çok önemli ve referans bir metin. Burada önerdiğimiz değişikliklerle alakalı dikkat ederseniz iktidar tarafından da çok ciddi bir eleştiri gelmedi.
73. maddede siz bunu yazmışsınız bu yanlıştır falan böyle bir şey gelmedi. Ciddi bir eleştiriyle karşılaşmadık. Dolayısıyla biz şu noktadayız. Cumhur İttifakı herhangi bir noktada anayasa değişikliğiyle alakalı gelin beraber çalışalım derse, çalışmaya hazırız. Biz onlara da gelin beraber çalışalım deriz. Ben onu söyleyeyim, gelin bakın burada bir referans metin var, 84 madde. 6 parti uzlaşmışız, bu maddelerin içerisinde 84 maddeden 50 tanesinde uzlaşır mıyız, gelin hadi değiştirelim yapalım bunları diyebiliriz yani bu mümkün. Çünkü demokrasi bir uzlaşı arayışı.
Mustafa Yılmaz: Yani yeni anayasa konusunda yeni dönemde iktidarla da çalışmaya hazırsınız?
Ali Babacan: Yeni anayasa gerçekçi olalım yeni anayasa zor, ancak mevcut üzerinde değişiklikler olur. Yeni anayasa dediğinizde o çok daha farklı bir ortam gerektiriyor, çok daha farklı bir demokrasi iklimi gerekiyor. Kutuplaştırma üzerinden siyaset çizgisinin bırakılması gerekiyor. Dolayısıyla yeni anayasa çok gerçekçi olmayabilir. Ama bizim ortada bu teklifimiz var. Cumhur İttifakı da desin ki bizim de şöyle bir teklifimiz var. Ki yok onların ortada. Tek bir madde getirmeye çalıştılar, biliyorsunuz başörtüsüyle ilgili. Ellerine yüzlerine bulaştırdılar sonra da vazgeçtiler. Bir maddeyi beceremediler. Bizim burda 84 tane maddemiz var, yanlış diyorsanız sebebini söyleyin, doğru diyorsanız gelin yapalım. Çünkü parlamenter sistem tabi önemli ama biz anayasa değişiklikleriyle mevcut sistemi de rehabilite edebiliriz. Mevcut sistem de denge kontrol mekanizmasının güçlendirildiği ve güçler ayrımının daha sağlıklı yapılabildiği şekle getirilebilir.
Mustafa Yılmaz: Dediklerinizden şunu anlıyorum. Biz güçlendirilmiş parlamenter sistemde çok da ısrarcı değiliz, restore edilmiş başkanlık sistemini de konuşabiliriz, doğru mu anladım?
Ali Babacan: Önümüzdeki 5 yıl eğer erken seçim olmazsa, mevcut parlamentoyla yapacağımız her şeyi mutabakatla yapmak zorundayız. Biz tabiki parlamenter sistemi isteriz, parlamenter sistem konusunda Cumhur İttifakıyla da buluşabilirsek, onlarla da yapmak isteriz. Kaldı ki sayın Erdoğan da, bundan içten içe pişmanlık duyuyor olabilir.
Babacan, konuşmasının genelinde güçlendirilmiş parlamenter sistemin Millet İttifakı için öneminden bahsetse de, bugünkü sistem değişikliğinin meclis aritmetiği nedeniyle bir uzlaşı sağlanmadan mümkün olmadığını söylüyor.
Bu nedenle mevcut sistem üzerinden bazı iyileştirmelerin yapılabileceğini, ancak asıl amacın güçlendirilmiş parlamenter sistem olduğunu belirtiyor.
