“128 milyar dolar nerede?” tartışması sürüyor. CHP Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinden 128 milyar doların satıldığını ve bu miktarın nereye gittiğinin bilinmediğini söylüyor. CHP birçok il merkezlerine “128 milyar dolar nerede?” yazılı afişler astı. Ancak bu afişler kolluk kuvvetleri eşliğinde indirildi. Birçok ilde bu afişlerin yasaklanmasına yönelik kararlar da alındı.
“128 milyar dolar nerede?” sorusunun yazıldığı afişlerin yasaklanması, 128 sayısına yönelik yasaklamalara dair de iddiaları gündeme getirdi.
Sosyal medyada ve WhatsApp gruplarında paylaşılan bir belgeyle, AKP’nin 128 sayısını yasakladığı iddia edildi. 16 Nisan tarihli belgede AKP il ve ilçe teşkilatlarının envanterinde 128 sayısı bulunan araçların kullanılmaması ve binalarda 128 sayısını çağrıştıracak sembollerin kaldırılmasının istendiği öne sürülüyor. Belgede Genel Başkan Vekili Binali Yıldırım’ın imzası yer alıyor.
Belge yazışma yönetmeliğine aykırı
Bu tip belgelerin, herhangi bir resmi açıklama olmadan, sosyal medya platformlarında ve WhatsApp gruplarında yayılması belgenin doğruluğundan şüphe duymamız gerektiğini gösteriyor.
Binali Yıldırım’ın imzasının tespit edildiği yerlerde imzaların aynı olduğu görülüyor. Ancak imzaları taklit etmek zor değil. Belgeyi yakınlaştırdığımızda da belgenin montajlanmış kısımları tespit ediliyor. FotoForensics ile yapılan analizde de görselin montajlanan kısımları görülebiliyor.
Belgenin bir kısmını yaklaştırdığımızda yazı kısımlarında oluşan piksellerden belgenin montaj olduğu görülüyor.
En önemlisi de belgedeki detaylar. Buradaki tespitler de belgenin sahte olduğunu gösteriyor.
Belgenin sahte olduğunu AK Parti’nin resmi internet sitesinde yer alan Parti Tüzüğü’ndeki “Yazışma Yönetmeliği”ndeki unsurlarla karşılaştırarak tespit edebiliyoruz. Yazışma yönetmeliğinde AK Parti teşkilatında iç ve dış yazışma kuralları yer alıyor.
Öncelikle başlık kısmına bakalım. Yönetmelikte başlıkta yazıyı gönderen teşkilat kademesinin ya da birimin adının belirtilmesi gerektiği detayı yer alıyor. Kağıdın yazı alanının üst kısmına ortalanması gereken başlıkta, ilk satıra AK Parti’nin açık adının büyük harflerle yazılması, ikinci satıra ise teşkilat kademesinin ya da birimin adının küçük harflerle ortalanarak yazılması gerektiği belirtiliyor. Ayrıca yine bu bölümde amblemin yer alacağı da belirtilmiş.
Ancak iddia belgede başlıkta büyük harflerle “Dağıtım yerleri: İl Başkanlıkları” yazıldığı görülüyor. Bu yönetmelikteki başlık kriterlerini karşılamıyor. Öte yandan “Dağıtım” yazıların gereği ve bilgi için gönderildiği yerlerin protokol sırası esas alınarak belirtildiği bölüm. Dağıtım başlıkta değil, imza bölümünden sonra uygun satır aralığı bırakılarak yazı alanının soluna yazılıyor. Burada teşkilat kademeleri ya da birimler protokol sırasına göre yazılıyor. Dolayısıyla belgede başlık yerine yazılan bu kısımdaki hatalar belgenin sahte olduğuna kanıt. Ayrıca amblem de ortada değil, sol üst köşede kullanılmış.
Sayı, konu ve tarih kısımları hatalı
İddia belgeye tekrar baktığımızda bir diğer hatanın sayı, konu ve tarih kısımlarında yapıldığını görüyoruz.
AK Parti’nin yönetmeliğine göre dosya planına bağlı olarak verilen sayı ve evrak kayıt numarası başlığın son satırından iki aralık aşağıda ve yazı alanının en solunda “sayı” yan başlığından sonra yazılıyor. Sayı yan başlığından sonra, il trafik numarası ve teşkilat kademesinin ya da biriminin kod harfleri araya kısa çizgi (-) ayracı konularak yazılması gerektiği belirtiliyor. Yine kısa çizgiyle ayırarak içinde bulunan yılın da rakamla yazılacağı, eğik çizgi ayracı (/) ile de giden evraka teşkilat kademesi tarafından verilen giden evrak numarasının yazılması gerektiği de aktarılmış. Ancak belgede “sayı”nın başlığın sol üstünde yer aldığını ve GEN/160421 olarak belirtildiği görülüyor.
Bir diğer işaret konu kısmında. Yönetmelikte konunun da sayının bir aralık altına “Konu” yan başlığından sonra, başlığın orta hizasını geçmeyecek biçimde yazılacağı, anlamlı ve kısa şekilde ifade edileceği belirtilmiş. Belgede “Araç kullanımı hususunda ve bazı semboller ile ilgili ivedi karar” ifadesiyle konunun belirtildiği görülüyor. Yanlış konumunun yanı sıra konunun açıklamasındaki “ivedi karar” ifadesi öncelik verilmesi gereken duruma işaret ediyor. Ancak AKP yazışma yönetmeliğinde öncelik verilmesi gereken durumlarda, yazıya cevap verilmesi gereken tarihin metin içinde, yazının ivedi ve günlü olduğunun sayfanın sağ üst kısımda kırmızı renkli büyük harflerle belirtilmesi gerektiği yazıyor. Yani aciliyet konu kısmında belirtilmemeli.
Tarihin de başlığın altında sayı ile aynı hizada olmak üzere sağda olması gerekiyordu. Ancak başlığın üstünde.
Gönderilen makam bilgisi eksik, metin kısmı hatalı
AK Parti yazışma yönetmeliğinde yazının gönderildiği kurum, teşkilat kademesi, birimin belirtildiği gönderilen makamın da yer alması gerektiği bilgisi yer alıyor. Konunun son satırından sonra, kağıdı ortalayarak büyük harflerle yer alması gereken bu kısım iddia belgede yer almıyor. Sadece başlık kısmında da yer aldığımız “Dağıtım yerleri: İl Başkanlıkları” ifadesi yer alıyor. Ancak bu kriterleri karşılamıyor.
Metin kısmında da yönetmelikle alakası olmayan unsurlar yer alıyor. Metin, gönderilen makam bilgisinden sonra üç aralık bırakılarak başlanan kısım. Paragraflar arasında bir satır aralığı boşluk bırakılacağı bilgisi yer alıyor. Ancak söz konusu metinde birden fazla satır aralığı verildiği tespit ediliyor.
Öte yandan alt makama yazılan yazıların “Rica ederim”, üst ve aynı düzey makamlara yazılan yazıların “Arzederim”, üst ve alt makamlara dağıtımlı olarak yazılan yazıların “Arz ve rica ederim” diye bitmesi gerekiyor. Ancak bu metin “Başarılı çalışmalar dilerim” diye bitirilmiş. Dolayısıyla bu da belgenin sahte olduğuna dair bir diğer tespit.
Adres ise yazı alanının sınırları içerisinde kalacak şekilde sayfa sonuna soldan başlayarak yazıyı gönderen teşkilatın adresi, telefon ve faks numarası, e-posta adresi ve elektronik ağ sayfasını içeren iletişim bilgileri yazılıyor. İletişim bilgilerinin yazıdan çizgi ile ayrılması gerekiyor. Ancak burada adres bilgilerinin çizgiyle ayrılmadığı görülüyor. E-posta adresi de yer almıyor. Dolayısıyla buradaki kriterler de yönetmeliğe uygun değil.
AKP Yazışma Yönetmeliği'ndeki unsurlara göre hazırlanan yazışma örneğinden de farklılıkları görebiliyoruz:
Teyit olarak ulaştığımız AK Parti Genel Merkezi yetkilisi de belgenin sahte olduğunu doğruladı. Yetkili taklit imzayla “128 sayısının” her yerden kaldırıldığına yönelik iddiaların ortaya atıldığını ancak doğru olmadığını da ekledi. Böyle bir durumun yapılan resmi açıklamalara dayanılarak öğrenebileceğini de vurguladı.
