Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 14 Mayıs seçimleri için 29 Nisan 2023’te İzmir Gündoğdu Meydanı’nda bir miting düzenledi. Miting alanından katılımın yoğunluğunu gösteren birçok farklı görüntü paylaşıldı. Bu görüntülerden bazılarının montaj olduğu ve katılımın görünenden daha az olduğu öne sürüldü.
Miting alanındaki görüntüler farklı açılardan kaydedilmiş
Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay Mollaveisoğlu, 29 Nisan 2023’te saat 16.40 sularında miting alanından bir video paylaşarak gerçek katılımın fotoğraflarda gözükenden çok daha az sayıda olduğunu belirtti.
Bu video izlendiğinde, birkaç ihtimal akıllara geliyor: İlki, miting başlamadan önce henüz kalabalık gelmemişken kaydedilmiş olabileceği. Nitekim video kaydedilği esnada sahnede henüz Erdoğan değil, sunucu var. Bunun üzerine Tuncay Mollaveisoğlu, bir video daha paylaşarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahnede olduğu anı gösterdi.
Buradaki diğer ihtimalse paylaşılan görüntülerin çekim açısının farklı olması. Bazı görüntüler sahnenin çok uzağından, bazılarıysa sahneden kaydedilmiş.
Görüntülerdeki çekim açısının farklılığını anlayabilmek için kendimize bir referans almamız gerekiyor. Miting alanında, iki sıra şeklinde tente çekildiği görülüyor. Tuncay Mollaveisoğlu’nun paylaştığı Erdoğan’ın sahnede olduğu anı gösteren kalabalık, ikinci tentenin biraz ardında son buluyor. Yani kalabalığın ulaştığı yeri ölçmek için referans noktamız ikinci tente olabilir.
Tuncay Mollaveisoğlu’nun paylaştığı AK Parti Mitingi, Gündoğdu Meydanı, 16.40 suları
Teyit, konuyla ilgili bilgi almak için Tuncay Mollaveisoğlu’na ulaştı. Mollaveisoğlu, paylaştığı ilk videonun İzmir Tele 1 stüdyosundan, Erdoğan sahneye çıkmadan birkaç dakika önce çekildiğini söyledi. Ardından bazı okuyucuların görüntülerin çekildiği saati merak etmesi üzerine, Erdoğan’ın sahnede olduğu anı paylaştığını ekledi.
Tele 1’in stüdyosu, Cumhuriyet Meydanı’nda yer alıyor. Tuncay Mollaveisoğlu, mitingin yapıldığı Gündoğdu Meydanı’ndan videonun çekildiği Cumhuriyet Meydanı’na kadar kordon boyunca kalabalık oluşmadığını ifade etti.
Farklı görüntülerde kalabalık aynı noktaya kadar erişiyor
AK Parti, 29 Nisan 2023’te YouTube kanalında mitingi canlı olarak yayınlamış. Kalabalığın eriştiği yeri, referans olarak belirlediğimiz ikinci tentenin hizasından ölçebiliriz.
Canlı yayın görüntülerinde de kalabalığın ikinci tenteye eriştiğini görüyoruz. Yalnızca AK Parti’nin paylaştığı videoda, miting alanındaki kalabalığın safları sıklaştırdığı gözüküyor. Bu durumda aynı miting alanının çekim açısı farklılığı nedeniyle daha kalabalık ve daha seyrek çıktığı söylenebilir.
Montaj olduğu öne sürülen görüntüler, mitingin canlı yayını ile uyumlu.
Benzer şekilde, Anadolu Ajansı’nın görsel arşivinden de miting görüntülerine erişilebiliyor. Bu görüntülerde kalabalığın ikinci tenteye kadar ulaştığı görülüyor. Videonun 10. saniyesinde, miting alanı farklı bir açıdan drone ile kaydedilmiş.
Miting alanında farklı açılardan kaydedilen görüntüler, sosyal medyada montaj olduğu öne sürülen görüntülerin gerçek olduğunu gösteriyor.
Hem canlı yayın görüntülerinde hem de sosyal medyada paylaşılan videolarda mitinge katılan kişiler ikinci tente hizasında. Yani kalabalığın eriştiği nokta hemen hemen aynıyken, çekim açısının farklı olması nedeniyle mitinge katılım farklı yorumlanmış.
Twitter’da, miting anında çekilen farklı video görüntülerine ulaşmak mümkün. İzmir Çevirme Radar isimli hesabın 14.30’da yani mitingden yaklaşık bir buçuk saat önce kaydettiği video için de referans olarak miting alanındaki ikinci tenteyi alırsak, bu videoda miting alanı daha boş gözüküyor.
15’de başlaması öngörülen miting, trafik sıkışıklığı gerekçe gösterilerek 16 civarında başlamıştı.
Bazı sosyal medya kullanıcıları, AK Parti İzmir Milletvekili Hamza Dağ’ın paylaştığı görüntülerin de şüpheli olduğunu ve montaj olabileceğini ifade etti.
Ancak miting canlı yayınının 1:32:21. dakikasındaki bayrak yoğunluğu, fotoğrafla epey yakın. Yani bu fotoğraftaki bayrak yoğunluğu da anormal değil. Bu dakikalarda, Erdoğan miting alanına giriş yapıyor, bu yüzden insanlar daha çok bayrak sallamış olabilir.
Miting alanındaki kalabalığa dair ortaya atılan bir diğer iddia ise, montajlanmış başka bir görüntünün AK Parti mitingini gösterdiği iddiası idi. Ancak bu görüntü montaj değil, 2018’de yapılan Muharrem İnce mitinginde kaydedilmişti.