Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 60’ı en az bir doz Covid-19 aşısı yaptırdı. Yeni varyantlarla artan vakalara rağmen Covid-19’a bağlı ölüm oranı düşüş gösterirken, sosyal medyada Covid-19 aşıları nedeniyle bin 223 kişinin hayatını kaybettiği öne sürüldü. İddiaya göre bu veriler gizli olmasına rağmen, Pfizer mahkeme kararıyla ortaya çıkarmak zorunda kaldı.
Rapor aşı ve ölümler arasında bağ kurmuyor
İddiayı ortaya atan sayfa, Teyit’in daha önce de yanlışladığı Daily Expose. İnternet sayfası, Covid-19 ile 5G teknolojisi arasında ilişki kuran komplo teorilerinin de konu edildiği, güvenilir olmayan bir kaynak.
İddialara “Genel bakış: Raporlama döneminde alınan tüm vakaların seçilmiş özellikleri” başlıklı bir tablonun eşlik ettiğini görüyoruz. Tablo Pfizer’ın 30 Nisan 2021 tarihli raporundan alınmış. Tablonun adını arama motorlarına yazdığımızda kaynağına erişebiliyoruz.
Raporun amacı, 28 Şubat 2021’e kadar ABD dahil çeşitli Avrupa ülkelerinden alınan yan etki ve olumsuz ciddi olay (advers etki) raporları dahil olmak üzere güvenlik verileri hakkında entegre bir analiz sunmak. Yani rapordaki rakamlar sadece ABD’yi kapsamıyor.
Rapora toplamda 158 bin 893 olayı içeren toplam 42 bin 86 vaka raporu dahil. 42 bin 86 vakadan, bin 223’ü hayatını kaybetmiş; fakat raporda ölüm sebepleri yer almıyor: Misal kişi aşı olduktan sonra trafik kazası, kalp krizi ya da başka bir ilgisiz sebeple hayatını kaybetmiş olabilir. Raporda ölümlerin aşıyla ilgili olduğu belirtilmiyor.
Nitekim raporun altıncı sayfasında olumsuz ciddi olay raporlarının birikmesinin, etkilerin aşından kaynaklandığını göstermediği; daha ziyade, altta yatan bir hastalık, geçmiş tıbbi öykü veya eşlik eden ilaç tedavisi gibi başka faktörlere bağlı olabileceği yazıyor.
Ayrıca raporun devamında, aşının yararlarının doğrulandığı da belirtiliyor.
İlginizi çekebilir: Korelasyon nedensellik değildir
Bunu şöyle de söyleyebiliriz: Ofisten çıkmadan önce elma yemiş olmanızın, yolda uzun zamandır görmediğiniz bir arkadaşınızla rastlaşmanızla büyük ihtimalle ilgisi yoktur. Ancak söz konusu tıp olduğunda, ilgili tıbbi ürünün olası etkileri ve yan etkilerini, diğer etkilerden ayrıştırabilmek için, öncelikle her şeyin raporlanması gerekir. Başınızın ağrımasına migreniniz bile sebep olduysa, sağlık otoriteleri bunları bildirmenizi ister ki araştırmaların nerelere yoğunlaşacağına karar verebilsin; ilaç geliştirmenin son aşaması olan kontrol ve denetim aşamasının gereklerini yerine getirebilsinler.
Bir etkinin, o tıbbi üründen kaynaklanıp kaynaklanmadığının kanıtlanması için, bu etkinin neden oluştuğunu açıklayan biyolojik mekanizmanın modellenmesi ve sınanabilir olması gerekir. Ancak bu rapor, Covid-19 aşısının ölümlerle bağını ortaya koyan hiçbir veri içermiyor.
Pfizer sözcüsü Dervila Keane AFP'ye verdiği demeçte, raporun spesifik ölüm nedenlerini göstermiyor olduğunu ve çeşitli hastalıkları olan kişileri de kapsayabileceğini söyledi.
Raporun Pfizer/BioNTech Covid-19 aşısı yüzünden hayatını kaybeden kişilerin sayısını göstermediğini AFP de ortaya koydu.
Teyit, Covid-19 aşıları ve ölümler arasında nedensel bir bağlantı olduğu iddialarını daha önce de yanlışladı.
