Sosyal medyada paylaşılan iddiaya göre tarihçi İlber Ortaylı bir etkinlikte Kadir Mısıroğlu’nu eleştirince Anadolu Ajansı Ortaylı’nın önündeki mikrofonu aldı. İddia 27 Ağustos 2020’de de Cumhuriyet gazetesi tarafından Twitter’da paylaşıldı. Facebook’ta da ilgi gören video Karikateist isimli sayfa tarafından dolaşıma sokuldu.
Eski tarihli görüntüler kırpılarak verilmiş
İlber Ortaylı’nın bahsi geçen konuşması Ekim 2019’da Aksaray Belediyesi tarafından düzenlenen kitap günleri çerçevesinde yapılmış. Konuşmanın internetten ulaşılabilen tam halinde, ilk dakikada konuşmasına başlayan Ortaylı’nın önüne AA muhabirinin mikrofon yerleştirdiği görülebiliyor.
Daha sonra konuşmasına devam eden Ortaylı’nın Mısıroğlu hakkında konuştuğu sırada önündeki mikrofonun güvenlik görevlisi olduğu görülen bir kişi tarafından alındığı anlaşılıyor. Kişinin yaka kartı ve üzerindeki Aksaray Belediyesi logosu bunu kanıtlıyor. Mikrofonu alan kişiye dair anlar ise iddia konusu videoda kesilerek verilmiş.
Yanlış bilgi türlerinden manipülasyon "seçme ekleme ya da çıkarma" yoluyla değiştirilen bilgileri tanımlamak için kullanılıyor. Yani mikrofonu alan kişinin yaka kartı ve üniformasının görünmeyecek şekilde servis edilmesi bir manipülasyon olarak tanımlanabilir.
Görüntülerin orijinalinde Ortaylı'nın önündeki mikrofonu alan kişinin salondaki güvenlik olduğu anlaşılıyor. Ancak iddia videolarda bu kısımlar kesilmiş.
Ayrıca AA’nın mikrofonunu masaya koyan kişi ile mikrofonu alan kişinin farklı oldukları da aşikar. Ortaylı’nın konuşması izlenmeye devam edildiğinde bahsi geçen güvenlik görevlilerine başka karelerde de rastlanabiliyor.
Aksaray’daki kitap günlerinde konuşan Ortaylı daha sonra Anadolu Ajansı tarafından da haberleştirilmiş. AA’nın internet sitesinde yer alan fotoğraflarda konuşmaya dair fotoğrafları görmek mümkün.
Videonun yeniden gündem olmasının ardından AA Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Yayın Yönetmeni Metin Mutanoğlu da mikrofonun konuşmayı dinleyen diğer gazetecilerden gelen şikayet üzerine frekans karışıklığına yol açtığı için alındığını dile getirmiş.
Ortalı Aksaray’daki konuşmasında Mısıroğlunu kast ederek “Mesela fesli adam Yunanlılar gelse daha iyi olurdu diyor, bunu diyen adam nereden diyor aklım ermiyor. Böyle bir lafı Fransa’da edemezsin. Sülaleni bir daha iflah ettirmezler orada” ifadelerini kullanmıştı.