Sosyal medyada A Haber kanalının Avrupa’daki ülkelerin benzin fiyatlarını TL cinsinden aktardığı iddia edildi. A Haber’in, ekrana yansıttığı TL cinsinden benzin fiyatlarıyla Türkiye’de benzin fiyatlarının diğer ülkelere göre daha ucuz olduğu algısı yarattığı öne sürülmüş. İddianın yer aldığı paylaşım binin üzerinde retweet, 15 binin üzerinde de beğeni aldı.
İddia doğru. A Haber 2018 yılındaki bir yayınında yabancı ülkelerdeki benzin fiyatlarını TL’ye çevirerek vermiş.
Görsel A Haber’in 2018 yılındaki yayınından
Görüntüler 20 Kasım 2018 tarihli Akşam Ajansı programına ait. A Haber ekrana yansıttığı tabloda Belçika, Almanya ve Fransa’nın benzin fiyatlarındaki artışları TL cinsinden karşılaştırıyor. Medya Takip Merkezi’nin arşivinde bulunan görüntülerden A Haber’de yayınlanan Akşam Ajansı adlı programda benzin fiyatlarının ekrana TL cinsinden yansıtıldığını görebiliyoruz.
Teyit 2018 yılında yayınladığı “Benzin Dosyası I: Asgari ücretle hangi ülkede ne kadar benzin alabilir?” başlıklı yazısıyla A Haber’in diğer ülkelerin benzin fiyatlarını TL cinsinden vermesini de ele almıştı. Dosya yazısında, A Haber'in Avrupa’daki benzin fiyatlarındaki artışın TL cinsinden verilmesini yanıltıcı olarak değerlendirmişti.
O tarihlerde Türkiye’deki akaryakıt fiyatları ve TL’nin değer kaybı üzerine eleştiriler gündemdeydi. Türkiye’de yakıtın diğer ülkelere göre daha ucuz olduğu, “Avrupa’nın en ucuz benzinini” kullandığı iddiaları tartışılıyordu. Kasım 2018 verilerine göre Türkiye benzini birçok Avrupa ülkesinden daha ucuza alıyordu. Türkiye’de dizelin litre fiyatı 1,21 dolar idi. Ancak bu, büyük ölçüde liranın avro karşısındaki değersizliğinden kaynaklanıyordu. O dönem de doğru bir karşılaştırma için satın alma gücü üzerinden değerlendirme yapılması gerekiyordu. Teyit ülkelerdeki alım gücüne göre karşılaştırma yapıldığında, Avrupalı bir asgari ücretlinin Türkiye’deki asgari ücretli birine göre üç kat daha fazla benzin alabildiğini ortaya koymuştu.
22 Haziran 2020 itibariyle Türkiye’de kurşunsuz benzinin litre fiyatı 6,11 TL seviyelerinde. 15 Haziran 2020 tarihinden bu yana Türkiye’deki benzinin litre fiyatının, dünya geneliyle kıyaslayınca 0,90 dolar olduğu görülüyor. A Haber’in bu yayını yaptığı 2018 yılında benzinin litre fiyatı ise 6,24 TL idi. 100 TL’ye 16 litre benzin alınabiliyordu. O tarihte dolar kuruysa 5,36 TL seviyesindeydi yani bir litre benzin 1,16 dolardı.
Sonuç olarak A Haber’in Avrupa ülkelerinin benzin fiyatlarını karşılaştırırken TL kuruyla aktardığı doğru. Görsel 20 Kasım 2018 tarihindeki A Haber’in Akşam Ajansı yayınına ait.
