A Haber alt bandında ‘vatandaşlar farkındalık yaratmak için semt pazarlarını temizledi’ yazdığı iddiası

A Haber alt bandında ‘vatandaşlar farkındalık yaratmak için semt pazarlarını temizledi’ yazdığı iddiası

Yanlış Yanlış
YANILTICI
YÖNÜ

Bulgular

İddiada yer alan görsel bir süredir kullanılıyor.

Alt banttaki açıklama Genelkurmay Başkanı’nın 15 Mayıs 2020 tarihinde yaptığı açıklamadan.

Kanalın o gün o saatteki yayınında mevcut görüntüye ulaşılabiliyor. Orada da alt bant ve görüntü tamamen farklı.

Bu içerik 2 yıldan daha eski tarihlidir.

Türkiye’de kutuplaşma ve medyaya güven bunalımı yanlış bilgi paylaşımlarının artmasına neden oluyor. Bu paylaşımlardan en çok nasibini alanlardan biri de A Haber. Yayın politikaları nedeniyle sıklıkla eleştirilen kanal, çeşitli iddiaların muhatabı haline gelebiliyor. Son dönemde artan gıda enflasyonu tartışmaları, ekonomik gelişmeler ve pandemi koşulları da yine benzer bir iddiayı gündeme getirdi.

Sosyal medyadaki iddialara göre kanal paylaştığı bir görüntüyle birlikte ekrana “Duyarlı vatandaşlar semt pazarını temizledi daha güçlü ve temiz bir Türkiye için farkındalık yarattılar” yazmıştı. Hangi yayından olduğu belirtilmeyen fotoğraf sosyal medyada da kısa sürede viral halini aldı. 

a haber kj iddia gorsel

Paylaşımda yer alan kare sadece bir fotoğraftan oluştuğu için görüntünün kanalın hangi yayınına ait olduğunu tespit etmek için biraz daha detaylı arama yapmak gerekiyor. Yayından olduğu iddia edilen kare aratıldığında Şubat ayının ikinci yarısından paylaşımlara rastlanabiliyor. O dönemde paylaşımı yaygınlaştıran isimlerden biri ise İyi Parti milletvekili Lütfü Türkkan olmuş. Paylaşımlarda vurgu ise ekonomik problemlere dikkati çekmek. 

lutfu turkkan a haber paylasim

Yani daha öncesinde sosyal medyada yer almayan görüntünün paylaşımı için daha yakın tarihli görüntü arşivlerini taramak bizi sonuca yaklaştırabilir. Ancak iddia görselde yer alan bir detay arama konusunda başka bir ipucu veriyor. 

Ekranda yer alan görüntüde dolar kuru 6,9142 olarak yer almış. Türkiye'de dolar kuru yakın geçmişte 16 Şubat 2021 tarihinde bu seviyelerdeydi. O tarihte A Haber'in 15.03'teki yayını incelendiğinde hem kanalın alt bant formatının daha farklı olduğu hem de söz konusu görüntünün yer almadığı anlaşılabiliyor.

a haber 16 subat ekran goruntusu

Bir diğer ipucu ise alt bantta yer alan “bölgelerinde kovid-19 görülmediğini bildirdi” ibaresi. Bu kelime grubunu Google’da arattığımızda anlamlı bir sonuç alamasak da öncesinde bir kelime yazıldığını tahmin ederek kelime grubunun başına “*” işaretini eklediğimizde daha anlamlı bir sonuç elde ediyoruz. Çıkan sonuçlarda Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ın 15 Mayıs 2020 tarihinde yaptığı “şu ana kadar operasyon bölgelerinde Kovid-19 vakası görülmediğini bildirdi” ibaresi dikkati çekiyor. Bu da görüntünün 15 Mayıs 2020 tarihinden olma ihtimalini kuvvetlendiriyor. 

A Haber’in YouTube’da bulunan görüntü arşivinde 15 Mayıs tarihinde yayınlanan videoları incelediğimizde ise tam o andan bir görüntüye ulaşabiliyoruz

a haber orijinal ve montaj goruntu

Kanal 15 Mayıs 2020 tarihinde 15.03’te BDDK’nın 15 bankaya kestiği cezayı izleyicilerine aktarıyor. Altyazıdaki diğer detaylar ise iddia paylaşımla birebir uyumlu.  

A Haber daha önce de benzer iddialarla gündeme gelmiş ve Teyit bu konuda analizler hazırlamıştı

Güncelleme: 11/03/2021

16 Şubat 2021 tarihine ilişkin dolar kuru ve o günkü A Haber görüntüleri eklendi.