Sosyal medyada “ÇOK ÖNEMLİ!!!” başlığı ile dolaşıma giren paylaşımda 9 ile başlayan geçici kimlik numaralarının yer aldığı geçici koruma kimlik belgesi sahibi Suriyeliler'in oy kullanamayacağı iddia edildi.
İddiadaki karışıklık geçici kimlik verilen Suriyeliler’in T.C. kimlik numarasına da sahip olduğunun düşünülmesinden kaynaklanıyor. Oysa ki yabancılar vatandaş olmadığı takdirde Türkiye Cumhuriyeti kimliğine ve T.C. kimlik numarasına sahip olamazlar. Yalnızca Türkiye’de kamu kurumlarındaki işlemlerini yapabilmeleri için yabancı kimlik numarası alırlar.
İddia daha önceki seçim dönemlerinde de gündeme gelmişti. T.C. nüfus cüzdanına sahip herkes, seçmen listesinde de kayıtlı ise, kimlik numarası kaçla başladığı fark etmeksizin oy kullanabilir. Ancak 99 ile başlayan geçici kimlik numaralarının yer aldığı geçici koruma kimlik belgesi sahipleri oy kullanamaz.
İddiada belirtilen “kimlik numarası” Suriyelilere sağlanan geçici koruma kimlik belgelerinde yer alan geçici koruma yabancı kimlik numarası. Yani geçici koruma altındaki Suriyelilere verilen herhangi bir T.C. kimlik numarası yok. Geçici Koruma Kimlik Belgesi şekil itibari ile de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının kimliklerine benzemiyor. Aşağıda Geçici Koruma Kimlik Belgesi’nin örneklerini görebilirsiniz. Bu kimlik belgeleri ile yabancılar herhangi bir seçimde oy kullanamıyor.
Eski geçici koruma kimliği
Yeni geçici koruma kimliği
Suriyelilere geçici koruma kimlik belgesi
Suriyeliler, Geçici Koruma Yönetmeliği’nin geçici 1. Maddesinin birinci fıkrası gereği geçici koruma kapsamına alınmışlardır. Aynı yönetmeliğin “Geçici Koruma Kimlik Belgesi” başlıklı 22. maddesi gereğince de kayıt işlemleri tamamlananlara, valilikler tarafından geçici koruma kimlik belgesi düzenleniyor ve yabancı kimlik numarası veriliyor. Bu kimlik belgeleri Suriyelilerin kamu kurum ve kuruluşlarındaki işlerini takip etmeleri, kurum ve kuruluşların yaptıkları yardımlardan yararlanabilmeli için gerekli. Ancak geçici kimlik belgesi ya da kimlik numarası verilen Suriyeliler Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı sayılmıyor. Oy kullanma gibi vatandaşlık haklarından yararlanamıyor.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü 2015’te yaptığı açıklama ile yaklaşık 2,4 milyon geçici koruma kapsamındaki Suriyeli’ye “99” ile başlayan “Yabancı Kimlik Numarası” verildiğini belirtmişti. Göç İdaresi’ne bağlı Yabancılar İletişim Merkezi, teyit.org’a geçici koruma statüsünde olan Suriyelilere hala “99” ile başlayan kimlik numarası verildiğini ve bu statüdeki Suriyelilerin oy kullanma hakkına sahip olmadıklarını, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçen Suriyeliler’e ise T.C. kimlik numarası verildiğini söyledi.
Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü de bu yönde bilgi verirken henüz “9” ile başlayan T.C. kimlik numarası da olmadığını belirtti. 2015 yılındaki genel seçimler öncesinde YSK Başkanı Sadi Güven, Suriyelilerin oy kullanacakları yönündeki iddialara karşılık, 9'lu rakamların yurt dışından gelen, yabancılara verildiğini söylemişti.
16 Nisan’da yapılacak olan referandumda oy kullanmak için öncelikli şartlardan biri Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. Bunun yanında yurt içi ya da yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olmak da gerekmekte. Bunun için T.C. kimlik numarasının hangi rakamla başladığı fark etmiyor.
