Sosyalmedyadapaylaşılan, Yeni Akit’te yer alan ve Teyit’e ihbar olarak gönderilen bir iddiaya göre İstanbulluların toplu taşıma için kullandıkları elektronik İstanbulkart’ın 65 yaş üzeri kişiler için ücretsiz olan versiyonu ücretli hale getirildi.
Facebook’ta 2 Temmuz 2019’da Süleyman Soylu Sevenleri isimli bir sayfa tarafından da paylaşılan iddia şimdiye kadar yaklaşık 2 bin 600 paylaşım ve 5 bin 300 beğeni aldı.
Ancak 65 yaş ücretsiz İstanbulkart’ın ücretli olduğu iddiası doğru değil. 4 Temmuz 2019 itibariyle İstanbulkart, 65 yaş ve üzeri kişiler için hala ücretsiz. 60 yaş üzeri kişilerin ülke genelinde toplu taşımada ücretsiz veya indirimli seyahat edebilmesi için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bir yönetmeliği bulunuyor. Toplu taşıma ücret tarifeleri Belediye Kanunu gereği Belediye Meclisi tarafından belirleniyor. Meclisin hem geçmiş hem de 8 Temmuz 2019’da yapılacak toplantısının gündeminde böyle bir konu yok.
65 yaş üzeri için ücretsiz olan İstanbulkart ücretli hale gelmedi
İstanbulkart’ın dağıtımı ve kullanımında yetkili şirket, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştirakı olan BELBİM Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş. Şirketin internet sitesindeki “Ücretsiz Kartlar” bölümünde 65 yaş kartını görebilmek mümkün.
Teyit, ücretsiz kartın ücretli hale gelip gelmediğini öğrenebilmek için BELBİM’e ulaştı. Şirket yetkilisi böyle bir durumun gerçekleşmediğini, İstanbul’da toplu taşımanın hala 65 yaş ve üzeri kişiler için ücretsiz olduğunu belirtti. Yetkili, İstanbulkart’ın 65 yaş ve üzeri kişiler için ücretli olmasının da şu an gündemde olmadığını ifade etti.
60 yaş ve üzeri kişilerin toplu taşımadan ücretsiz veya indirimli yararlanmaları için bir yönetmelik çıkarılmış
4 Mart 2014’te Resmi Gazete’de yayımlanan ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından düzenlenen “Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği”nin 5. maddesi ile 60 yaş üstü bireylerin toplu taşımadan ücretsiz veya indirimli yararlanmaları sağlanmış.
60 yaş ve üstü bireylerin ücretsiz veya indirimli yolculuk hakkı
MADDE 5 – (1) Türk vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve denizyollarının şehiriçihatları ile belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanır.
(2) Türk vatandaşı olan altmış beş yaş ve üzeri kişiler, demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından %50 indirimli olarak yararlanır.
(3) Toplu taşıma araçlarının ait olduğu kurum ve kuruluşlar, belediyeler, belediyeler tarafından kurulan şirketler, birlikler, müessese ve işletmeler, altmış yaş ile altmış beş yaş arasında bulunan kişilerin toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli olarak yararlanmasını sağlayabilir.
Yönetmeliğin 5. maddesinin 3. fıkrası ile ise 60 ve 65 yaş arasında bulunan kişilerin bir belediyenin sağladığı toplu taşımadan ücretsiz veya indirimli yararlanmalarının mümkün olduğunu belirtilmiş. Yani 60-65 yaş arası kişiler için toplu taşıma belediyelerin takdiri yetkisi ile ücretsiz ya da indirimli olabiliyor. Fakat 65 yaş ve üzeri kişiler için toplu ulaşımın ücretsiz olması gerektiği yönetmeliğin ilk maddesinde açıkça belirtilmiş.
Toplu taşıma kamu hizmetini yürüten şirketler belediyenin birer iştirakı sayılıyorlar. Bu nedenle bu hizmetlerin ücretleri bir tarife sistemi üzerinden işliyor. Bu ücret tarifelendirmesi de hem 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu hem de 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 7. maddesi gereği belediye meclisleri tarafından belirleniyor. Fakat iddia konusu durum 65 yaş ve üzeri bireylerin toplu taşıma hakkını kapsıyor ve bu durum özel bir düzenleme ile belirtilmiş.
Belediye gündeminde 65 yaş üzeri İstanbulkart’ı ücretli hale getirmek yok
Teyit, İBB Toplu Taşıma Hizmetleri Müdürlüğü’ne de ulaştı. Belediye yetkilisi, 65 yaş ve üzeri kişilerin toplu taşımadan artık ücretli yararlanacakları iddiasının doğru olmadığını ifade etti. Yetkili, belediye meclisi gündeminde de şu an böyle bir konunun konuşulacağı hakkında ilgili birime herhangi bir bilgilendirmenin yapılmadığını belirtti.
İBB Meclisi’nin kararlarına ve yapılacak toplantılarda görüşülecek konuların başlıklarına belediyenin internet sitesi üzerinden erişilebiliyor. Geçmiş meclis kararları incelendiğinde böyle bir kararın şimdiye kadar alınmamış olduğu görülebiliyor. İBB Temmuz ayı toplantısı ise 8 Temmuz 2019 Pazartesi günü gerçekleşecek. 8 Temmuz’daki toplantıda ele alınacak konulara bakıldığında da İstanbulkart’ın bu konular arasında yer almadığı görülebiliyor.
Haziran 2019’daki İBB Belediye Meclisi toplantısında ise sadece toplu taşıma araçlarına ödenen sübvanse miktarının revize edilmesi kararı alınmış.
BELBİM açıklama yaptı
BELBİM de 4 Temmuz 2019’da Twitter üzerinden yaptığı bir açıklama ile 65 yaş ücretsiz kartının ücretli hale gelmediğini belirtti.
https://twitter.com/belbimibb/status/1146801215545720832
Sonuç olarak 4 Temmuz 2019 itibariyle İstanbulkart 65 yaş ve üzeri kişiler için hala ücretsiz. 60 yaş üzeri kişilerin ülke genelinde toplu taşımada ücretsiz veya indirimli seyahat edebilmesi için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bir yönetmeliği bulunuyor. Toplu taşıma ücret tarifeleri ise Belediye Kanunu gereği Belediye Meclisi tarafından belirleniyor. Meclisin hem geçmiş hem de 8 Temmuz 2019’da yapılacak toplantısının gündeminde 65 yaş üzeri kişilere toplu taşımayı ücretli hale getirmek gibi bir konu yok. Haziran 2019’daki meclis toplantısında sadece toplu taşıma araçlarına ödenen sübvanse miktarının revize edilmesi kararı alınmış.
Söz konusu iddia tamamen üretilmiş, herhangi bir gerçeklik taşımayan bir içerik olduğu için yanlış bilginin en yaygın 7 türünden “uydurma”ya örnek olarak gösterilebilir.
