Sosyal medyada, Türkçeye Kızılmaske diye çevrilen The Phantom adlı çizgi roman serisinin 1957’de basılan bir bölümünde “Çin virüsü” ifadesi geçtiği öne sürülüyor. Paylaşımlardaki görselde maske benzeri bir bezle ağzını kapattığı görülen baş kahramanın, “Bunu benim yaptığım gibi bağlayın. Bu sizi vadideki ‘Çin virüsünden’ koruyacaktır” dediği görülüyor.
Paylaşımlarda yer alan “Tarih tekerrür değildir, tekerrür tıkanmadır. Phantom’un yaratıcısı Lee Falk bu macerayı 1957 yılında çizmiştir” notuyla da Covid-19 salgınının daha o zamanlar öngörüldüğü ima edilmiş.
Görsel manipüle edilmiş
Tersine görsel arama ile aradığımızda çizgi romanın ilgili kısmına görseldeki ifadelerin manipüle edilerek eklendiği anlaşılıyor. Çizgi romanın orijinal versiyonuna müzayede sitesi Heritage Auction’dan ulaşmak mümkün. Orjinal çizimde ana karakter “Vadideki uyku ölümünden” korunmak için uyarıda bulunuyor. Seride “Çin virüsü” ifadesi geçmiyor.
Çizgi romanın orijinal versiyonunda ana kahraman şöyle diyor: “Bunu benim yaptığım gibi bağlayın. Bu sizi vadideki ‘uyku ölümü’nden koruyacaktır.”
Çizgi romanın ilgili bölümü The Courier Post gazetesinin 24 Ağustos 1957’deki sayısında da yer almış. Burada da Çin virüsünden değil, “uyku ölümü”nden bahsedildiği görülüyor.
The Phantom çizgi romanının yeniden basılmasını sağlayan Hermes Press’den Troy Musguirem Reuters’a, çizgi romanın 1957’deki bölümünde virüsten bahsedilmediğini doğrulamış. Musguirem, diyalogun yer aldığı “The Valley of No Return” adlı hikayede yerleşim bölgesinin yakınındaki mağarada bulunan kurutulmuş mantarlardaki uyku tozundan korunmak için karakterlerin maske taktığını söylemiş.
Günlük hayatta maske takmak Covid-19 salgınıyla beraber hayatımıza girmedi. Çizgi romanın yayınladığı 1957 yılında Asya gribi salgını vardı. Bu yıllarda da hastalığın yayılmasından korunmak için maske teşvik ediliyordu.
Lee Falk tarafından yaratılan The Phantom, 1936 yılında yayınlanmaya başlayan bir çizgi roman.
İddiayı inceleyen diğer doğrulama kuruluşları ise şöyle:
